Skylt efni

orkumál

Komið er að skuldadögum
Lesendarýni 28. desember 2023

Komið er að skuldadögum

Það er komið að skuldadögum í orkumálum. Það er fyrirsjáanlegur orkuskortur í landinu og fyrir Alþingi liggur fyrir neyðarfrumvarp sem snýst um að bjarga vetrinum.

Nýtt jarðhitaleitarátak í pípunum
Fréttir 13. desember 2023

Nýtt jarðhitaleitarátak í pípunum

Jarðhitaleitarátak er hafið fyrir tilstilli umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytisins og hefur ráðuneytið staðfest tillögur stjórnar Orkusjóðs um úthlutun styrkja til verkefna um leit og nýtingu jarðhita.

Beislun sjávarorku handan við hornið
Fréttaskýring 20. október 2023

Beislun sjávarorku handan við hornið

Virkjun sjávarorku er á margan hátt aðlaðandi kostur í þeim orkuskiptum sem fram undan eru, enda er hún umhverfisvænn og fyrirsjáanlegur orkugjafi. Undir sjávarorku fellur virkjun sjávarfallastrauma, ölduhreyfinga, seltu og varmamismunar til umbreytingar í raforku.

Auðlindum fylgir ábyrgð
Viðtal 7. september 2023

Auðlindum fylgir ábyrgð

Einn fegursti og sögufrægasti fjörður Barðastrandarsýslu, Vatnsfjörðurinn, hefur verið í umræðunni um nokkurt skeið vegna virkjunarhugmynda Orkubús Vestfjarða – en samkvæmt upplýsingum þaðan er staðan í raforkumálum á Vestfjörðum ósjálfbær. Taka skal fram að Vatnsfjörðurinn er friðaður, en Orkubú Vestfjarða hefur farið fram á að friðunarskilmálum s...

Sjónum verði beint að sjávarorkunni
Fréttir 14. júlí 2023

Sjónum verði beint að sjávarorkunni

Sjávarfallavirkjanir eru endurnýjanleg og hrein orkuauðlind sem Íslendingar gætu nýtt til orkuöflunar. Frekari rannsókna er þörf og grundvallaratriði að stjórnvöld horfi á sjávarorkunýtingu sem framtíðarvalkost í orkuöflun og marki um það stefnu.

Kolefnislosun – binding og hlutleysi – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti - 10. hluti
Á faglegum nótum 5. júlí 2023

Kolefnislosun – binding og hlutleysi – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti - 10. hluti

Einhver þungvægustu hugtök loftslagsmálanna varða losun og bindingu kolefnis. Elur sjálfbærnihugtakið af sér hugtakið þolmörk?

Innsýn í efni til orkuskipta – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 9. hluti
Á faglegum nótum 21. júní 2023

Innsýn í efni til orkuskipta – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 9. hluti

Ýmis frumefni og efnasambönd eiga við orkuskipti. Hvað er skylt með vetni og ammoníaki?

Nýsköpun véla og eldsneytis – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 8. hluti
Á faglegum nótum 7. júní 2023

Nýsköpun véla og eldsneytis – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 8. hluti

Flókin bylting í framleiðslu orkubera er hafin. Hvers konar hleðslutæki eru á markaði?

Að nýta vel það sem til fellur – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 7. hluti.
Á faglegum nótum 22. maí 2023

Að nýta vel það sem til fellur – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 7. hluti.

Hringrásarhagkerfi byggir á flokkun, endurvinnslu og endurnýtingu en hvað með námurekstur?

Mikilvæg hugtök – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 6. hluti
Á faglegum nótum 9. maí 2023

Mikilvæg hugtök – Fróðleikur um orkumál og orkuskipti – 6. hluti

Hvernig er stórnotandi skilgreindur með tiltekinni ársnotkun raforku? Er flutningstap óhjákvæmileg?

Þrenns konar hitaveitur (og meira til)
Á faglegum nótum 3. apríl 2023

Þrenns konar hitaveitur (og meira til)

Mesta orkunotkun í landinu felst í hita- veitum og varmadælur sækja á. Hvað er glatvarmi?

Raflínunetið, stýrikerfi og orkusala
Á faglegum nótum 6. mars 2023

Raflínunetið, stýrikerfi og orkusala

Munur er á flutningskerfi raforku og dreifikerfi, og við bætist sölukerfi. Hvað er íblöndun?

Milljón tonn af jarðefnaeldsneyti á útleið
Á faglegum nótum 17. febrúar 2023

Milljón tonn af jarðefnaeldsneyti á útleið

Orkunýtni og orkuskipti skarast sem hugtök og líka við fjölnýtingu orkuauðlinda. Hvað með orkusparnað?

Fróðleikur um orkumál og orkuskipti
Á faglegum nótum 27. janúar 2023

Fróðleikur um orkumál og orkuskipti

Í þessu tölublaði Bændablaðsins, og næstu níu til viðbótar, birtast hugtök úr umræðu og skrifum um stöðu orkumála og full orkuskipti. Leitast er við að útskýra þau og setja í innra samhengi í þessum stórvægu og yfirgripsmiklu málaflokkum. Alls verður fjallað stutt og laggott um 48 hugtök, fjögur til fimm samtímis í grein í hverju tölublaði. Frumork...

Íslendingar verða rukkaðir á nýju ári fyrir syndaaflausnir af eigin raforku
Fréttaskýring 29. desember 2022

Íslendingar verða rukkaðir á nýju ári fyrir syndaaflausnir af eigin raforku

Í júní 2015 greindi Sveinn A. Sæland, fyrrverandi formaður Sambands garðyrkjubænda, frá tilraun Orkuveitu Reykjavíkur til að neyða garðyrkjubændur til að greiða sérstakt gjald fyrir að nota hreina íslenska raforku. Nú hefur Landsvirkjun stigið skrefið til fulls og verður ekki lengur í boði að segjast nota hreina endurnýjanlega orku nema að borga sé...

Varmadælur skjótvirkasta orkan og alvöru orkuöflun
Fréttir 24. nóvember 2022

Varmadælur skjótvirkasta orkan og alvöru orkuöflun

Sigurður Ingi Friðleifsson, sviðsstjóri loftslagsbreytinga, orkuskipta og nýsköpunar Orkustofnunar, flutti erindi á málþinginu Græn framtíð á degi landbúnaðarins 14. október.

Íslendingar hafa selt syndaaflausnir vegna losunar á 68 milljónum tonna af CO2
Lesendarýni 20. september 2022

Íslendingar hafa selt syndaaflausnir vegna losunar á 68 milljónum tonna af CO2

Í rúman áratug, eða frá árinu 2011, hafa íslensk orkufyrirtæki selt hreinleika- eða upprunavottorð á raforku til fyrirtækja Evrópu. Í skjóli þessara vottorða hafa erlend fyrirtæki skreytt sig og segjast nota hreina orku sem samt er framleitt að meirihluta með kolum, olíu, gasi og kjarnorku. Á mannamáli þýðir þessi sala upprunavottorða...

Ísland og Noregur eru einu Evrópuríkin sem geta framleitt yfir 100% af raforkuþörf sinni með endurnýjanlegri orku
Fréttaskýring 5. apríl 2022

Ísland og Noregur eru einu Evrópuríkin sem geta framleitt yfir 100% af raforkuþörf sinni með endurnýjanlegri orku

Hlutfall raforku í heiminum sem framleitt er með kolum hefur aldrei verið hærra en um þessar mundir. Það þýðir að þau loftslagsmarkmið sem sett hafa verið virðast eiga enn lengra í land með að nást en ætla mætti af umræðunni. Kolakynt raforkuframleiðsla stendur fyrir um 30% af losun koltvísýrings í heiminum.

Miklir möguleikar
Skoðun 3. desember 2021

Miklir möguleikar

Heimsfaraldur vegna Covid-19 er smám saman að koma jarðarbúum í skilning um að sýn þeirra á lífið á jörðinni til þessa hefur verið verulega brengluð. Þar eru margir hlutir sem fólk hefur gengið að sem sjálfgefnum til þessa, allt annað en sjálfsagðir.

Gróðavon í orkunni
Skoðun 27. ágúst 2021

Gróðavon í orkunni

Bragð er að þá barnið finnur, segir máltækið. Nú virðast íslenskir fjármála­gosar hafa fundið bragð, eða alla vega smjörþefinn af verulegri gróðavon í íslenskri raforku.

Skýrsla sérfræðingahóps um áhrif inngöngu Íslands í Orkusamband ESB
Fréttir 4. september 2019

Skýrsla sérfræðingahóps um áhrif inngöngu Íslands í Orkusamband ESB

Fyrir skömmu kom út ítarleg skýrsla fjölmargra sérfræðinga sem fjallar um áhrif innleiðingar á þriðja orkupakka ESB sem ráðgert er að samþykkja í þingsályktunartillögu á Alþingi nú í byrjun september.

Eldsneyti framtíðarinnar – íslenskar orkujurtir
Skoðun 3. júlí 2019

Eldsneyti framtíðarinnar – íslenskar orkujurtir

Framleiðsla jarðefnaeldsneytis mun innan nokkurra áratuga dragast verulega saman. Í þeirri staðreynd felst sú áskorun að framleiða nýja orkugjafa hér á landi sem eru bæði endurnýjanlegir og umhverfisvænir. Rannsóknir sýna að bíódísill úr repjuolíu geti komið í staðinn fyrir jarðefnaeldsneyti.

Óttast frekari hækkanir á orkukostnaði við innleiðingu orkupakka 3
Fréttir 1. júlí 2019

Óttast frekari hækkanir á orkukostnaði við innleiðingu orkupakka 3

Gunnar Þorgeirsson, formaður Sambands garðyrkjubænda, hefur ítrekað greint frá andstöðu garðyrkjumanna við innleiðingu orkupakka 3. Hann óttast um afdrif greinarinnar verði þetta samþykkt á Alþingi.

Hægt væri að knýja allan íslenska skipaflotann með repjuolíu
Líf og starf 21. júní 2019

Hægt væri að knýja allan íslenska skipaflotann með repjuolíu

„Það væri auðveldlega hægt að knýja íslenska skipaflotann með vistvænni íslenskri orku, repjuolíu, sem bændur gætu ræktað í stórum stíl,“ segir Jón Bernódusson, verkfræðingur hjá Samgöngustofu.

Kjarnasamrunaorka kannski að veruleika á næstu 25­–30 árum
Fréttaskýring 19. júní 2019

Kjarnasamrunaorka kannski að veruleika á næstu 25­–30 árum

Ein leið til að framleiða nær ótakmarkaða orku um alla fyrirsjáanlega framtíð hafa sumir talið felast í beislun á kjarnasamruna með líkum hætti og gerist á sólinni. Árangurinn mun samt varla koma í ljós fyrir en eftir 25 til 30 ár.

Þess er nú krafist að átta ríki ESB einkavæði sínar vatnsaflsvirkjanir
Fréttaskýring 11. júní 2019

Þess er nú krafist að átta ríki ESB einkavæði sínar vatnsaflsvirkjanir

Framkvæmdastjórn Evrópu­sambandsins hefur gert kröfu um að franska ríkið og 7 önnur ESB-lönd láti af yfirráðum sínum yfir vatnsaflsvirkjunum innan eigin landamæra og hleypi einkafyrir­tækjum að þeim rekstri.

Fyrirtæki skrá starfsemi í láglaunalöndum til að undirbjóða samkeppnisaðila
Fréttaskýring 15. apríl 2019

Fyrirtæki skrá starfsemi í láglaunalöndum til að undirbjóða samkeppnisaðila

Hart er gengið eftir því þessa dagana að Íslendingar samþykki innleiðingu á orkupakka númer þrjú frá Evrópusambandinu sem eina af afurðum samnings um Evrópska efnahagssvæðið, EES. Það er þó bara ein af mörgum birtingarmyndum á einhliða innleiðingum ESB á viðbótum við EES-samning sem gerður var 1992 og gengið frá 1993.

Kolsvört skýrsla um orkupakka 4
Fréttir 12. apríl 2019

Kolsvört skýrsla um orkupakka 4

Í Noregi hefur verið tekin saman ný skýrsla um það sem sagt er staðreyndir orkukerfis Evrópusambandsins, iðnaðinn og orkuverð. Byggir skýrslan, sem heitir „EUs energiunion, strømprisene og industrien“, á rannsóknum á skjal­festum gögnum, fjöl­miðla­umfjöllun, viðtölum og samtölum við áhrifafólk í orku­geiranum.

Ríkisstjórnarflokkarnir verða að svara!
Lesendarýni 28. mars 2019

Ríkisstjórnarflokkarnir verða að svara!

Komin er upp sérkennileg staða á Íslandi varðandi framtíðarskipulag orkubúskaparins. Af hálfu ríkisstjórnar landsins stendur til að keyra í gegnum Alþingi nokkuð sem kallast orkupakki þrjú en hann er þriðja varðan á leið Evrópusambandsins til markaðsvæðingar orkuauðlindarinnar.

Lagaprófessorinn Peter Ørebech hrekur túlkanir atvinnuvegaráðuneytisins
Skoðun 17. desember 2018

Lagaprófessorinn Peter Ørebech hrekur túlkanir atvinnuvegaráðuneytisins

Peter Ørebech, lagaprófessor frá Noregi, hefur tekist á við lögfræðinga atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins um túlkun á lagaákvæðum er varða svokallaðan orkupakka 3.

Orkusjálfbærni
Skoðun 14. desember 2018

Orkusjálfbærni

Í aðgerðaráætlun ríkisstjórnarinnar í loftslagsmálum er mikil áhersla lögð á að hækka kolefnisskatt. Virðist tilgangurinn helst vera að neyða kaupendur bifreiða til að snúa sér frekar að rafmagnsbílum heldur en að kaupa hefðbundna bíla sem brenna bensíni og dísilolíu.

Geta Ísland og Noregur átt á hættu viðurlög ef þau segja nei?
Lesendarýni 30. nóvember 2018

Geta Ísland og Noregur átt á hættu viðurlög ef þau segja nei?

Ísland og Noregur standa frammi fyrir örlagaríkum ákvörðunum um að árita orkupakka 3 frá Evrópusambandinu, það er að segja í aðalatriðum ESB-reglugerð nr. 713/2009 og ESB-reglugerð nr 714/2009 eins og hún varð við breytingar á reglugerð nr. 347/2013. Í þessum texta ætlum við að svara spurningunum í fyrirsögninni.

Á valdi Íslendinga hvort yfirstjórn orkumála í EES-ríkjunum fer til ACER eða ekki
Fréttaskýring 22. nóvember 2018

Á valdi Íslendinga hvort yfirstjórn orkumála í EES-ríkjunum fer til ACER eða ekki

Í Noregi hefur verið mikil umræða og gagnrýni á orkupakka 3 frá Evrópusambandinu og er m.a. í gangi hópur á Facebook sem nefnist STOPP ACER. Ein afleiðinga af þessu er innleiðing á AMS orkumælum, eða „smartmælum“...

Misskilningur um áhrif þriðja orkupakkans
Fréttir 15. nóvember 2018

Misskilningur um áhrif þriðja orkupakkans

Haft er eftir formanni Sambands garðyrkjubænda á forsíðu Bændablaðsins í dag, fimmtudaginn 1. nóvember, að innleiðing á þriðja orkupakka Evrópu-sambandsins myndi „án nokkurs vafa leiða til lagningar sæstrengs og hækkunar á raforkuverði“.

Meiri háttar valdaframsal í uppsiglingu í orkumálum
Fréttaskýring 2. nóvember 2018

Meiri háttar valdaframsal í uppsiglingu í orkumálum

Norski lagaprófessorinn Peter T. Örebech frá Tromsö hélt erindi á fjölmennum fundi á háskólatorgi Háskóla Íslands þann 22. október sl.

Þetta er augljóslega afar sérkennilegt segir umhverfis- og auðlindaráðherra
Fréttir 18. október 2018

Þetta er augljóslega afar sérkennilegt segir umhverfis- og auðlindaráðherra

Bændablaðið óskaði eftir svörum frá Guðmundi Inga Guðbrands­syni umhverfis- og auðlinda­ráð­herra þann 24. ágúst sl. um afstöðu hans til sölu íslenskra orku­fyrirtækja á hreinleika­vottorðum. Í svari ráðherrans kemur m.a. fram að honum þyki sala slíkra vottorða koma mjög spánskt fyrir sjónir.

Þverpólítískur starfshópur skipaður um orkustefnu fyrir Ísland
Fréttir 8. maí 2018

Þverpólítískur starfshópur skipaður um orkustefnu fyrir Ísland

Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra, hefur skipað starfshóp með aðkomu allra þingflokka til að vinna orkustefnu fyrir Ísland. Þess er vænst að tillaga hópsins verði lögð fram til umræðu á Alþingi í byrjun árs 2020.

Íslendingar greiða fyrir kjarnorku-, kola- og olíuframleidda raforku
Fréttir 25. júní 2015

Íslendingar greiða fyrir kjarnorku-, kola- og olíuframleidda raforku

Til langs tíma hafa ríkisstjórnir, forseti vor, embættismenn og orkufyrirtæki haldið á lofti hreinleika íslenskrar orkuframleiðslu. Ísland er sagt einstakt á heimsvísu hvað þetta varðar, en frá 2011 hefur þeim staðreyndum algjörlega verið snúið á haus fyrir tilstuðlan innleiðingar á tilskipun ESB.

Nýting á kjarnasamrunaorku gæti umbylt allri orkunotkun heimsins
Fréttir 22. janúar 2015

Nýting á kjarnasamrunaorku gæti umbylt allri orkunotkun heimsins

Fjöldi vísindamanna um allan heim vinnur nú að því að finna leið til að framkalla kjarnasamruna á þann hátt að hægt sé aðvirkja orkuna.