Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Dráttarvélar „Down under”
Fréttaskýring 26. október 2016

Dráttarvélar „Down under”

Höfundur: Vilmundur Hansen

Í hinum heillandi heimi gamalla dráttarvéla leyninst ýmislegt fróðlegt þegar vel er að gáð. Á gullöld lítilla dráttarvélaramleiðenda voru framleiddir traktorar út um allar koppagrundir. Að þessu sinni verður sagt frá fjórum sem framleiddar voru í Ástralíu snemma á og um miðja síðustu öld.

Jelbart

Bræðurnir Frank og George Jelbart stofnuðu saman vélaverkstæði í Victoríufylki ári 1911 og þar settu þeir saman fyrstu spengivélina í Ástralíu. Þremur árum seinna settu þeir hjól undir vélina og útkoman var fyrsti Jelbart traktorinn. Sú týpa var í framleiðslu í megindráttum óbreytt til 1926 en þá lenti fyrirtækið í fjárhagserfiðleikum og fór á hliðina.

Ronaldson Tippett

Árið 1905 gekk Jack Tippett til liðs við Ronaldson-bræður sem tveimur árum fyrr höfðu hafið framleiðslu á jarðvinnsluvélum. Í samvinnu hönnuðu þeir og framleiddu sprengivél sem varð talsvert vinsæl og 1920 höfðu þeir selt rúmlega 4000 slíkar. Félagið reyndi fyrir sér með framleiðslu á dráttarvélum 1910 en tókst ekki ætlunarverkið. 1920 sendi það frá sér dráttarvélar sem kallaðist Super Drive. Til að byrja með keyptu þeir vélarnar í traktorana frá öðrum en ekki leið á löngu þar til fyrirtækið framleiddi þær sjálft.
Vegna framleiðslu fyrir herinn óx framleiðsla fyrirtækisins mikið á árum seinni heimsstyrjaldarinnar og í lok hennar var Ronaldson Tippett einn stærsti vélaframleiðandinn í Ástralíu. Dráttarvélaframleiðslu fyrirtækisins var hætt í lok fjórða áratugar síðustu aldar en það framleiddi vélar til 1972.

Chamberlain

Stofnandi fyrirtækisins sem framleiddi Chamberlain dráttarvélar í Ástralíu um miðbik síðustu aldar hét, eins og búast má við, Chamberlain. A.W.Chamberlain starfaði sem dráttarvélaviðgerðamaður í fjöldamörg ár og var sannfærður um að hann gæti framleitt sterka og góða traktora sem væru heppilegir fyrir heimaland sitt.

Árið 1949 setti fyrirtæki hans,  A.W. Chamberlain  & Sons, á markað sína fyrstu traktora. Týpuheiti þeirra voru 40K, KA og 55 KA. Allar týpur voru tveggja strokka, með háu og lágu drifi og gengu fyrir steinolíu. Nokkrum árum seinna sendu þeir frá sér týpur sem kölluðust 70DA og Champion og Counntryman.
Dráttarvélaframleiðandinn John Deere keypti stóran hlut í Chamberlain  & Sons árið 1970 og framleiðslu á dráttarvélum undir því nafni var hætt 1990.

Imperial

Árið 1900 hófu tveir bræður og verkfræðingar með eftirnafnið McDonalds framleiðslu á mótorum og síðar dráttarvélum sem fengu hið lítilláta heiti Imperial. Smiðja McDonalds-bræðra var skammt frá Melbourne. Fyrsti Imperialainn EA sem þeir settu á markað var tveggja strokka og 20 hestöfl og kom fyrir almenningssjónir 1908. Í kjölfarið fylgdu týpur með heiti eins og EB og EE sem voru í megindráttum eins og kraftmeiri.

Fyrirtækið sneri sér alfarið að innflutningi á dráttarvélum í upphafi þriðja áratugar síðustu aldar og hætti framleiðslu um skeið. Skömmu eftir 1930 hóf fyrirtækið aftur framleiðslu og í þetta sinn á dráttarvél með eins strokka mótor sem líktist þýskum mótorum frá Lance. Framleiðslu þeirra var hætt um 1950.

Íslendingar fá 45% hitaeininga úr gjörunnum matvælum
Fréttaskýring 4. desember 2025

Íslendingar fá 45% hitaeininga úr gjörunnum matvælum

Niðurstöður nýrrar íslenskrar rannsóknar leiða í ljós að í fæðuneyslu landsmanna...

Gjörunnin matvæli ógn við lýðheilsu
Fréttaskýring 4. desember 2025

Gjörunnin matvæli ógn við lýðheilsu

Hátt hlutfall gjörunninna matvæla í mataræði mannsins er orðið eitt stærsta lýðh...

Smávirkjanir til sérstakrar skoðunar
Fréttaskýring 22. nóvember 2025

Smávirkjanir til sérstakrar skoðunar

Umhverfis- og orkustofnun og Blámi hafa verið með frekari þróun í smávirkjanakos...

Áskorun að æfa úti á landi
Fréttaskýring 10. nóvember 2025

Áskorun að æfa úti á landi

Einn mikilvægasti þátturinn í uppvexti barna er þátttaka í hvers kyns íþrótta- o...

Frumvarpið vekur spurningar um framtíð mjólkurframleiðslu á Íslandi
Fréttaskýring 24. október 2025

Frumvarpið vekur spurningar um framtíð mjólkurframleiðslu á Íslandi

Frumvarp atvinnuvegaráðherra um breytingar á búvörulögum nr. 99/1993, sem nú er ...

Mun auðugri auðlind en áður var talið
Fréttaskýring 13. október 2025

Mun auðugri auðlind en áður var talið

Milljarði íslenskra króna var á dögunum úthlutað til verkefna í átaki stjórnvald...

Ýtt undir áburðarnýtni í landbúnaði
Fréttaskýring 29. september 2025

Ýtt undir áburðarnýtni í landbúnaði

Talsvert er litið til bændastéttarinnar og landbúnaðarins í nýjum tillögum umhve...

Innflutt hráefni algeng í veitingarekstri
Fréttaskýring 29. september 2025

Innflutt hráefni algeng í veitingarekstri

Í íslenskum veitingarekstri er algengt að notast sé við innflutt hráefni. Ástæðu...