Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 5 ára.
/Mynd VH.
/Mynd VH.
Fréttir 26. júní 2020

Stofnvísitala þorsks lækkaði frá 2013

Höfundur: Vilmundur Hansen

Hafrannsóknastofnun hefur sent frá sér skýrslu um stofnmælingar hrygningarþorsks með þorsknetum frá 1996 til 2018. Í skýrslunni eru sýndar lífmassavísitölur helstu fisk­tegunda sem fást í netaralli, ásamt útbreiðslu háfiska, krabba, sjófugla og sjávarspendýra.

Í skýrslunni er meðal annars farið yfir framkvæmd og helstu niðurstöður stofnmælingar hrygningarþorsks með þorskanetum, netarall, sem fór fram í 25. sinn dagana 25. mars til 24. apríl síðastliðinn.

Stofnvísitala þorsks lækkar

Stofnvísitala þorsks er um 6% lægri en síðastliðin þrjú ár, en hún hefur verið há frá árinu 2011 eftir að hafa verið í lágmarki árin 2002–2006. Rekja má lækkun stofnvísitölunnar til að árgangur 2013, 7 ára fiskur, er lítill og minna fékkst af 8 ára fiski. Stofnvísitala þorsks lækkar á milli ára á flestum svæðum.

Samkvæmt skýrslunni var stofnvísitala þorsks í Fjörunni við Suðvesturland óvenju lág í fyrra og hækkar talsvert milli ára en er lægri en árin þar á undan.

Kanturinn fyrir austan Eyjar sker sig áfram úr og lítið fæst nú af þorski þar.

Síðastliðinn áratug hefur vægi hrygningarsvæðanna í Faxaflóa og Breiðafirði í stofnvísitölu hrygningarþorsks aukist, en hækkun hennar frá 2011 má að stórum hluta rekja til þessara svæða.

Undanfarin ár hefur orðið aukning á hrygningu þorsks fyrir suðaustan og norðan land. Ágætt samræmi er á þróun stofn­vísitalna þorsks úr stofn­mælingum hrygningarþorsks með þorska­netum og stofnmælingum með botnvörpu.

Ástand þorsks, hér metið sem slægð þyngd og þyngd lifrar miðað við lengd, er um eða undir meðaltali tímabilsins.

Breytileiki milli svæða

Talsverður breytileiki er á ástandi á milli svæða, aldurs og lengdarflokka. Verulegar breytingar hafa orðið á vaxtarhraða þorsks, þyngd miðað við aldur, á rannsóknartímanum. Vaxtarhraði hefur aukist við vestanvert landið og við Norðurland, en dregið hefur aftur úr honum síðustu ár.

Vaxtarhraði þorsks við Suðausturland var hár í byrjun, fór síðan lækkandi en hefur aukist lítillega aftur.

Kynþroskahlutfall eftir aldri breytist ekki mikið hjá algengustu aldurshópum milli ára. Hlutfall þorskhrygna á kynþroskastigi 2, kynþroska en ekki rennandi, hefur verið í hærra lagi síðastliðin tvö ár á flestum svæðum sem gæti bent til þess að hrygning hafi verið heldur seinna á ferðinni.

Stofnvísitala ufsa í netaralli mældist há líkt og verið hefur frá árinu 2016. Vísitalan lækkar frá því í fyrra, en þá var hún sú hæsta frá árinu 2002 þegar byrjað var að mæla ufsa.

Hækkun stofnvísitölu 2019 var vegna mikillar aukningar á ufsa í Fjörunni og á Bankanum, en minni breytingar voru á öðrum svæðum. Mest mælist af 7 til 11 ára ufsa í netaralli.

Stofnvísitala lúðu lækkar

Af breytingum á stofnvísitölum annarra fisktegunda í netaralli má helst nefna að vísitala lúðu í Faxaflóa og Breiðafirði hefur hækkað hratt síðustu ár og vísitölur hrognkelsis og skarkola mældust með þeim hærri frá 1996, einkum vegna mikils afla í Breiðafirði.

Skötuselur hefur nánast horfið úr Breiðafirði og Faxaflóa en þar var hann algengur á tímabilinu 1999 til 2012.

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu
Fréttir 11. desember 2025

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu

Ný rannsókn Matís sýnir að kolefnisspor helstu íslenskra matvæla – mjólkur, kjöt...

Þörungakjarni með mörg hlutverk
Fréttir 11. desember 2025

Þörungakjarni með mörg hlutverk

Undirrituð hefur verið formleg viljayfirlýsing um stofnun Þörungakjarna á Akrane...

Húsaeiningar frá Noregi
Fréttir 9. desember 2025

Húsaeiningar frá Noregi

Nýlega komu um tvö þúsund fermetrar af svonefndum „Modulum“, sem eru forsmíðaðar...

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni

Alþingi hefur samþykkt framkvæmdaáætlun náttúruminjaskrár til ársins 2029. Um tí...

Gervigreind í Grímsnesi
Fréttir 9. desember 2025

Gervigreind í Grímsnesi

Grímsnes- og Grafningshreppur tekur nú þátt í þróunarverkefni í samstarfi við up...

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni

Þingsályktunartillaga um nýtt fyrirkomulag jarðakaupa frumkvöðla á landsbyggðinn...

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti
Fréttir 8. desember 2025

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti

Niðurstöðu COP30 sem fram fór í Brasilíu í nóvember hefur verið lýst sem lægsta ...

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum
Fréttir 8. desember 2025

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum

Nýsköpunarfyrirtækið Gefn sérhæfir sig í framleiðslu á umhverfisvænum bílahreins...