Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Möguleikar á framtíðarstuðningi við sauðfjárrækt skoðaðir
Fréttir 30. nóvember 2015

Möguleikar á framtíðarstuðningi við sauðfjárrækt skoðaðir

Höfundur: Vilmundur Hansen

Í síðasta kafla skýrslunnar Markmið og forsendur sauðfjárræktarsamnings er fjallað um framtíð sauðfjárræktar í landinu og segir ljóst að tækifæri eru fyrir hendi í atvinnugreininni, meðal annars hvað varðar aukinn útflutning og til að nýta aukna ferðaþjónustu.

Jafnframt eru áskoranir og ógnanir hér innanlands sem tengjast sauðfjárbúskapnum og þeim sem hann stunda. Nefna má skort á nýliðun í bændastétt, samkeppni um land og ýmsar áskoranir í dreifbýli, svo sem nettengingar, vegakerfi, fækkun íbúa og samdrátt í þjónustu opinberra aðila og einkaaðila.

Almenn ábending skýrsluhöfunda er að mikilvægt sé að hafa markmið í nýjum samningi um starfsskilyrði sauðfjárræktar einföld og mælanleg. Þá þarf að auka gegnsæi greiðslna samkvæmt samningnum í ríkisbókhaldi.

Utanaðkomandi áhrif

„Þróun mála í heiminum, svo sem mannfjölgun, vaxandi kaupmáttur á fjölmennum svæðum á borð við Kína, loftslagsbreytingar og aukið frelsi í milliríkjaviðskiptum munu hafa áhrif hérlendis, bæði til góðs og hins verra.

Rétt er að hafa í huga að utanaðkomandi áhrif geta valdið miklu um þróun sauðfjárbúskapar, burtséð frá því hvað íslensk stjórnvöld eða atvinnugreinin sjálf áforma.“

Fjórir möguleikar

Í skýrslunni voru fjórir möguleikar á framtíðarstuðningi við sauðfjárrækt skoðaðir. 1) Stuðla að aukinni og arðbærri framleiðslu sauðfjárafurða með aukinn útflutning í huga, 2) efla sauðfjárræktina sem atvinnugrein í dreifðum byggðum, 3) bæta afkomu sauðfjárbænda og 4) auðvelda endurnýjun í stétt sauðfjárbænda.

„Ef megin markmiðið með stuðningi ríkisins væri að stuðla að aukinni framleiðslu og arðbærni sauðfjárafurða með aukinn útflutning í huga þá væri réttast að leggja beingreiðslur niður og taka í stað þeirra upp framleiðslutengdan stuðning.

Ef megin markmiðið með stuðningi ríkisins væri að efla sauðfjárrækt sem atvinnugrein í dreifðum byggðum (almennt) þá myndi stuðningur vera ámóta alls staðar í dreifbýli. Ef það væri aukalegt markmið að styðja jaðarbyggðir sérstaklega, sem standa höllum fæti, færi stuðningur eftir staðsetningu viðkomandi sauðfjárbænda.

Ef megin markmiðið með stuðningi ríkisins væri að bæta afkomu sauðfjárbænda eru beingreiðslurnar ekki endilega rétta tækið til þess því slíkur stuðningur fer ekki að fullu til starfandi bænda heldur einnig til þeirra sem eru að fara úr greininni. Réttara væri þá í staðinn að taka upp stuðning sem bætti afkomu þeirra sem eru beinlínis starfandi í greininni svo sem gripagreiðslur.

Ef megin markmiðið með stuðningi ríkisins væri að auðvelda endurnýjun í stétt sauðfjárbænda þá mætti taka í staðinn upp stuðning sem tryggir að nýir bændur fái sjálfkrafa sama stuðning og aðrir bændur svo sem gripagreiðslur.“

Hækkun á afurðaverði til kúabænda og heildsöluverði mjólkur
Fréttir 15. maí 2025

Hækkun á afurðaverði til kúabænda og heildsöluverði mjólkur

Hækkun varð nýlega á afurðaverði til kúabænda og heildsöluverði mjólkur og mjólk...

Betri heimur með bættum landbúnaði
Fréttir 15. maí 2025

Betri heimur með bættum landbúnaði

Mannfjöldi í heiminum fer ört vaxandi með tilheyrandi aðsteðjandi vandamálum um ...

Nytjaskógarjarðir betur verðmetnar
Fréttir 15. maí 2025

Nytjaskógarjarðir betur verðmetnar

Borgþór Jónsson, skógarbóndi á Hvammi í Fljótsdal, fékk nýlega mun hærra verð fy...

Stærsta sólarorkuver landsins á kúabúinu Garði
Fréttir 15. maí 2025

Stærsta sólarorkuver landsins á kúabúinu Garði

Þrjú íslensk landeldisfyrirtæki hafa hafið framleiðslu, Samherji fiskeldi, First...

Einstakt ræktunarkerfi fyrir sælkerasveppi
Fréttir 15. maí 2025

Einstakt ræktunarkerfi fyrir sælkerasveppi

Nýsköpunarfyrirtækið Svepparíkið hefur þróað einstakt ræktunarkerfi á heimsvísu ...

Efling byggða á Ströndum
Fréttir 13. maí 2025

Efling byggða á Ströndum

Tillögur til eflingar byggða á Ströndum hafa nýlega verið birtar. Þær byggja á s...

Nýr íshellir til athugunar
Fréttir 12. maí 2025

Nýr íshellir til athugunar

Sveitarstjórn Bláskógabyggðar hefur lagt fram tillögu nýs deiliskipulags sem tek...

Ný lög um Jöfnunarsjóð sveitarfélaga
Fréttir 9. maí 2025

Ný lög um Jöfnunarsjóð sveitarfélaga

Frumvarp hefur verið lagt fram á Alþingi um ný heildarlög um Jöfnunarsjóð sveita...