Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 1 árs.
„Það er í fyrsta lagi að upprunamerkja matvæli, þannig að upprunamerkingin sé rétt og hún endurspegli í raun og veru uppruna vörunnar. Þá getur viðskiptavinurinn tekið upplýsta ákvörðun um hvort hann vilji þá taka þá áhættu að fá fjölónæma sýkla á eldhúsborðið sitt með því að kaupa tiltekna vöru,“ segir Karl G. Kristinsson, yfirlæknir á sýklalyfjadeild Landspítalans.
„Það er í fyrsta lagi að upprunamerkja matvæli, þannig að upprunamerkingin sé rétt og hún endurspegli í raun og veru uppruna vörunnar. Þá getur viðskiptavinurinn tekið upplýsta ákvörðun um hvort hann vilji þá taka þá áhættu að fá fjölónæma sýkla á eldhúsborðið sitt með því að kaupa tiltekna vöru,“ segir Karl G. Kristinsson, yfirlæknir á sýklalyfjadeild Landspítalans.
Mynd / HKr.
Fréttir 16. maí 2023

Raunveruleg hætta

Höfundur: Sigurður Már Harðarson

Nýlegar bandarískar rannsóknir hafa leitt í ljós að rekja megi um 85 prósent allra þvagfærasýkinga þar í landi til E. coli bakteríusýkinga og átta prósent þeirra eigi uppruna sinn í kjúklinga- og svínakjöti.

Karl G. Kristinsson, prófessor og yfirlæknir á sýkla- og veirufræðideild Landspítalans, segir að hættan á því að sýklalyfjaónæmar bakteríur berist hingað til lands með innfluttum kjötafurðum sé raunveruleg og geti valdið miklum vandræðum í meðhöndlun á sýkingum af þeirra völdum í framtíðinni.

Karl segir að þessi prósenta kunni að virðast lág en raunin sé sú að um gríðarlega mikinn fjölda tilfella er að ræða í ljósi tíðni þvagfærasýkinga.

Hætta á því að bakteríurnar taki sér bólfestu í íslenskum þörmum

„Þessi bandaríska rannsókn segir okkur að þessar bakteríur geta borist með kjötafurðum. Það getur verið varasamt fyrir lönd með lítið sýklalyfjaónæmi ef verið er að flytja inn kjötafurðir frá löndum þar sem sýklalyfjaónæmi slíkra baktería er útbreitt. Kjúklingar – og ýmsar aðrar kjötvörur – eru yfirleitt mengaðar af þarmabakteríum, þar á meðal af E. coli bakteríum. Við viljum síður að nær alónæmar þarmabakteríur berist inn í landið. Þarmaflóra manna og dýra á Íslandi er mun sjaldnar með fjölónæmar bakteríur en þarmaflóran í löndum Suður- og Austur-Evrópu og með auknum innflutningi á þessum vörum frá þessum löndum eykst hættan á að þessar ónæmu bakteríur taki sér bólfestu í okkar þörmum,“ útskýrir Karl.

„Þvagfærasýkingar eru mjög algengar sýkingar og geta leitt til lífshættulegra blóðsýkinga. Ef þessar sýkingar eru af völdum baktería sem eru nær alónæmar fyrir sýklalyfjum, þá er meðferð þeirra mun erfiðari. Þeim fylgir meiri sjúkdómsbyrði og dánartíðni. Þess vegna er mikilvægt að hægja á þessari þróun með öllum ráðum.

Við á Landspítalanum, Keldum, Matís og Matvælastofnun erum með svipaða rannsókn í gangi hér á landi, nema að hún er víðtækari.

Við höfum safnað E. coli stofnum í mörg ár frá búfé, mönnum, matvælum og umhverfi. Við erum í samstarfi við þessa bandarísku háskólastofnun sem birti þessar niðurstöður á dögunum. Það er stefnan að rannsóknin gefi okkur með svipuðum hætti upplýsingar um uppruna þeirra E. coli stofna sem valda þvagfærasýkingum í mönnum hér á landi, en rannsóknin hefur tafist um tvö til þrjú ár vegna Covid-19 faraldursins.“

Skýrar upprunamerkingar

Karl segir að almennt sé mikilvægt að hafa tiltekin atriði í huga varðandi það hvernig hægt sé að sporna við þeirri þróun að þessar bakteríur berist inn í íslenska þarmaflóru.

„Það er í fyrsta lagi að upprunamerkja matvæli, þannig að upprunamerkingin sé rétt og hún endurspegli í raun og veru uppruna vörunnar.

Þá getur viðskiptavinurinn tekið upplýsta ákvörðun um hvort hann vilji þá taka þá áhættu að fá fjölónæma sýkla á eldhúsborðið sitt með því að kaupa tiltekna vöru.

Svo er mikilvægt að vera meðvitaður um það að ferðamenn geta borið þessar ónæmu bakteríur til Íslands, jafnt Íslendingar sem útlendingar. Þar sem Íslendingar umgangast landann mun meira en útlendingar eru þeir líklegri til að dreifa þeim.“

Hann segir erfitt að setja reglur eða takmarka með beinum hætti innflutning á þessum vörum, en höfðar til samfélagslegrar ábyrgðar innflutningsaðila að vera meðvitaðir um ástand mála í þeim löndum sem flutt er inn frá.

„Sýklalyfjaónæmi er dauðans alvara. Samkvæmt skýrslu sem breska ríkisstjórnin lét gera árið 2016 var því spáð að árið 2050 yrðu um 10 milljón dauðsfalla í heiminum tengd sýklalyfjaónæmi. Það er meira en samanlögð dauðsföll vegna krabbameina og sykursýki. Covid- 19 faraldurinn hefur svo hraðað þeirri þróun, því notkun sýklalyfja jókst á þeim tíma – sérstaklega inni á sjúkrahúsum. Á sama tíma var erfitt að viðhalda góðum sýkingavörnum. Úkraínustríðið hefur líka haft sitt að segja, því óhjákvæmilega berst eitthvað af þessum nær alónæmu bakteríum með hinum mikla fjölda flóttamanna þaðan sem hafa sest að í Evrópu.“

Skógarfura í Varmahlíð föngulegust
Fréttir 4. október 2024

Skógarfura í Varmahlíð föngulegust

Skógræktarfélag Íslands hefur valið skógarfuru í Varmahlíð tré ársins 2024.

Þrír forstjórar skipaðir fyrir nýjar ríkisstofnanir
Fréttir 4. október 2024

Þrír forstjórar skipaðir fyrir nýjar ríkisstofnanir

Nýlega voru skipaði þrír forstjórar fyrir nýjar ríkisstofnanir sem urðu til með ...

Eftirlíking af hálfri kú
Fréttir 4. október 2024

Eftirlíking af hálfri kú

Nautastöð Bændasamtaka Íslands tók á dögunum í notkun eftirlíkingu af kú sem er ...

Gagnrýna nýjar reglur um hollustuhætti
Fréttir 3. október 2024

Gagnrýna nýjar reglur um hollustuhætti

Heilbrigðisnefndir kringum landið hafa gagnrýnt skort á kynningu á nýrri regluge...

Aðgerðaáætlun gefin út
Fréttir 3. október 2024

Aðgerðaáætlun gefin út

Matvælaráðherra, Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir, hefur gefið út aðgerðaáætlun fyrir...

Grasrótin gaumgæfir atvinnulíf og nýsköpun
Fréttir 3. október 2024

Grasrótin gaumgæfir atvinnulíf og nýsköpun

Verkefnið Vatnaskil á Austurlandi miðar að því að efla nýsköpun og stuðla að fjö...

Áburðarverkefni í uppnámi
Fréttir 3. október 2024

Áburðarverkefni í uppnámi

Áburðarverkefni í Syðra-Holti í Svarfaðardal, sem gengur út á moltugerð úr nærsa...

Aukinn innflutningur á lægri tollum
Fréttir 2. október 2024

Aukinn innflutningur á lægri tollum

Ekki er hægt að fá uppgefna þá aðila sem standa að baki innflutningi á landbúnað...