Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 6 ára.
Landbúnaði í EFTA-ríkjunum verði ekki fórnað með ívilnunum
Fréttir 29. nóvember 2018

Landbúnaði í EFTA-ríkjunum verði ekki fórnað með ívilnunum

Samtök bænda í EFTA-ríkjunum hafa sent þeim ráðherrum sem fara með málefni landbúnaðar í þeirra löndum alvarlegar athugasemdir varðandi hugsanlegar ívilnanir um innflutning landbúnaðarvara í viðskiptasamningum við ríki í Suður-Ameríku.  
 
Málið snýst um viðskipta­samninga EFTA-ríkjanna við svonefnd Mercosur-ríki í Suður-Ameríku sem eru Brasilía, Argentína, Úrúgvæ og Paragvæ. Þar er verið að fara inn í sjöttu lotu þeirra viðræðna og óttast formenn bændasamtaka í EFTA-löndunum Liechtenstein, Sviss, Íslandi og Noregi að samningarnir geti haft mikil áhrif á verðlag með neikvæðum afleiðingum fyrir landbúnaðarframleiðslu í sínum ríkjum. 
 
Rauð strik af hálfu bænda
 
Setja bændur í EFTA-ríkjunum því rautt strik hvað varðar slíka samninga og segja að bændur muni ekki samþykkja ívilnanir er snerta landbúnaðarframleiðslu. 
 
Í bréfi sem sent hefur verið til Torbjørn Røe Isaksen, matvælaráðherra Noregs, Kristjáns Þórs Júlíussonar, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra Íslands, dr. Aurelia Frick, utanríkisráðherra Liechtenstein og Bundesrat Johann Schneider – Ammann, viðskipta- og landbúnaðarráðherra Sviss, segir að bændur samþykki engar ívilnanir. 
 
Við ofurefli í viðskiptum með landbúnaðarvörur að ræða
 
Óttast formenn bændasamtaka EFTA-ríkjanna að Mercosur-samningarnir muni grafa undan landbúnaði og lífsskilyrðum í dreifðari byggðum í þeirra löndum. Benda þeir á að Mercosur-löndin séu meðal öflugustu útflutningsríkja heims á landbúnaðarafurðum. Brasilía sé t.d. stærsti útflytjandi heims á nautakjöti. Andspænis þessum ríkjum standi bændur í EFTA-löndunum sem byggja að mestu á rekstri lítilla fjölskyldubúa. Meðalbústærð í Sviss sé t.d.  25 kýr á um 20 hekturum lands. Í Liechtenstein er meðalbúið 37 kýr á 36 hekturum, á Íslandi 46 kýr á 25 hekturum og 25 kýr í Noregi. Framleiðslukostnaður í þessum löndum sé hár og landfræðilega sé landbúnaður í þessum löndum háður köldu loftslagi. Í yfirlýsingu formannanna segir m.a.:
 
Gæti eyðilagt viðkvæman fjölskyldubúskap EFTA-ríkjanna 
 
„Jafnvel þótt land­bún­aðarframleiðsla í okkar löndum sé lítil sem hlutfall af vergri þjóðarfram­leiðslu (GDP), þá er hún mikilvæg bæði út frá fæðu­öryggissjónarmiðum, umhverfissjónarmiðum og líffræðilegri fjölbreytni. Frumfram­leiðslan og úrvinnsluiðnaðurinn er mikilvægur í atvinnusköpun í dreifðum byggðum EFTA-landanna. Lönd okkar hafa lágt sjálfbærnihlutfall í framleiðslu landbúnaðarafurða (um 40%) og aukinn innflutningur frá Mercosur-löndunum mun veikja það hlutfall enn frekar. Um leið og loftslagsbreytingar gera matvælaframleiðslu viðkvæmari, þá verður það sífellt mikilvægara að tryggja matvælaframleiðslu í öllum heimshlutum. 
 
Umhverfissjónarmið ásamt lögfræðilegum og félagslegum væntingum um fæðuöryggi, dýraheilbrigði og aðbúnað eru mikil. Það veldur sífellt auknum kostnaði. Allir þessir þættir gera okkar landbúnaði erfitt fyrir að keppa við framleiðslu frá Mercosur-löndunum. Það hafa einnig verið vaxandi áhyggjur af hálfu umhverfissinna í Mercosur-löndunum  um að samningur á milli þeirra landa og EFTA-ríkjanna muni stefna fjölskyldubúskap í Mercosur-löndunum í hættu. 
 
Áður en gert er samkomulag ættu yfirvöld í okkar ríkjum að gera mat á áhrifum sem slíkur samningur myndi hafa á okkar landbúnað sem og að meta umhverfisáhrif slíks samnings. Það á ekki að sætta sig við að slíkur samningur hafi neikvæð áhrif og ber að stöðva viðræður ef það er raunin.“ 
Landbúnaði í EFTA-ríkjunum verði ekki fórnað
 
Í niðurlagi bréfa formanna bændasamtaka EFTA-ríkjanna segir að niðurstöður samningaviðræðna um viðskiptasamning eigi ekki að leiða til þess að landbúnaði EFTA-ríkjanna verði fórnað og fjölskyldur bænda sviptar sínu lífsviðurværi. 
 
„Við ætlumst til að þið virðið okkar rauðu strik. Ívilnanir til handa Mercosur-ríkjunum mega ekki hafa neikvæð áhrif á okkar landbúnaðarframleiðslu. EFTA-markmið varðandi fæðuöryggi, dýravelferð og að vera án erfðabreyttra matvæla (GMO) verður að virða. Við bændur í EFTA-ríkjunum, ætlumst til að okkar ríkisstjórnir skrifi ekki undir samning sem grefur undan landbúnaðarframleiðslu í okkar löndum.“ 
 
Undir þetta ritar Marcus Vogt, formaður Bændasamtaka Liechtenstein (VBO), Markus Ritter, formaður Bændasamtaka Sviss (SBV), Sindri Sigurgeirsson, formaður Bændasamtaka Íslands (BÍ) og Lars Petter Bartnes, formaður Bændasamtaka Noregs (NB). 
 
 

6 myndir:

Skylt efni: EFTA | Mercosur

Hver á Ísland?
Fréttir 7. febrúar 2025

Hver á Ísland?

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun stendur að átaksverkefni við að áætla eignarmörk ...

Niðurstöður viðhorfskönnunar áhyggjuefni
Fréttir 7. febrúar 2025

Niðurstöður viðhorfskönnunar áhyggjuefni

Meirihluti bænda telur stuðningskerfi landbúnaðar flókið en aðeins tæp 14% telja...

Ratcliffe er fjórði stærsti landeigandi Íslands
Fréttir 6. febrúar 2025

Ratcliffe er fjórði stærsti landeigandi Íslands

Hægt er að fá vísbendingar um eignasöfnun einstakra aðila á landi út frá landeig...

Garðyrkjubændur bíða eftir útspili stjórnvalda
Fréttir 6. febrúar 2025

Garðyrkjubændur bíða eftir útspili stjórnvalda

Miklar raforkuverðshækkanir á garðyrkjubændur í ylrækt nú um áramótin koma illa ...

Fundir og þing á næsta leiti
Fréttir 6. febrúar 2025

Fundir og þing á næsta leiti

Allar búgreinar innan Bænda­samtaka Íslands halda sína deildafundi 27. febrúar á...

Eigendur Íslands útmældir
Fréttir 6. febrúar 2025

Eigendur Íslands útmældir

Tuttugu og fjórir aðilar eiga eignarhluti í fimm eða fleiri jörðum á Íslandi. Fé...

Sátt í ullargreiðslumálinu
Fréttir 6. febrúar 2025

Sátt í ullargreiðslumálinu

Sátt var gerð í máli Bjarna Sigurjónssonar, sauðfjárbónda á Fornustekkum í Horna...

Útburður á hræjum er leyfisskyldur
Fréttir 5. febrúar 2025

Útburður á hræjum er leyfisskyldur

Matvælastofnun birti á dögunum tilkynningu um útburð á hræjum vegna refaveiða.