Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Með kynbótum er stefnt að því að gras verði auðmeltara og dragi þannig úr losun metans.
Með kynbótum er stefnt að því að gras verði auðmeltara og dragi þannig úr losun metans.
Mynd / dlf.com
Fréttir 31. ágúst 2022

Nýjar áskoranir í plöntukynbótum

Höfundur: Vilmundur Hansen

Danska fyrirtækið DLF er sjöundi stærsti framleiðandi fræja í heimi og leiðandi á sviði fóðurjurta og grasfræja fyrir grasflatir og íþróttavelli.

Auk þess sem fyrirtækið stundar víðtækar rannsóknir og kynbætur á grasi, smára, alfalfa, rófum og kartöflum.

Kjarnastarfsemin DLF liggur í framleiðslu á fræi fóðurjurta- og grasfræja fyrir grasflatir og íþróttavelli en á undanförnum árum lagt aukna áherslu á rannsóknir til að tryggja betri auðlindanýtingu og uppskeruöryggi mat- og fóðurjurta.

Kynbætur og sjálfbærni

Í fyrirlestri Truels Damsgaard, forstjóra DFL, á alþjóðaráðstefnu landbúnaðarblaðamanna fyrr í sumar fjallaði hann um fræframleiðslu og kynbætur til að auk sjálfbærni í ræktun nytjaplantna.

Damsgaard sagði meðal annars að áherslur í starfsemi DFL væru að breytast vegna hraðra loftslagsbreytinga og að í fyrirsjáanlegri framtíð mundi þörf fyrir „öðruvísi“ nytjaplöntur aukast.

Kynbætur hjá DFL í dag miðast því við að tryggja góða uppskeru og á sama tíma að gera nytjaplöntur þolnari fyrir þurrki, hæfari til að nýta næringarefni betur og auka þol þeirra fyrir sjúkdómum og afætum.

„Þegar litið er til þeirra loftslagsáskorana sem mannkynið stendur frammi fyrir þá eru þær nýjar og nánast áður óþekktar áskoranir á sviði jurtakynbóta. Vegna þess er nauðsyn nýrrar hugsunar og nýsköpunar á þessu sviði mjög mikilvæg. Starfið fram undan snýst því í grundvallaratriðum um að setja okkur ný markmið í ræktun en á sama tíma megum við ekki missa sjónar á mikilvægi framleiðslunnar.

Að okkar mati enn mjög mikilvægt að viðskiptavinit okkar fái fræ sem skila góðri og aukinni framleiðslu.“

Að sögn Damsgaard mun DFL í framtíðinni leggja aukna áherslu á að finna lausnir sem mæta sjónarmiðum loftslags- og umhverfisverndar.

Belgjurtir, kál og fóðurgrös henta vel til kynbóta

Ræktunarland í heiminum er sífellt að dragast saman og því nauðsynlegt að nýta það betur með því að auka uppskeru á flataeiningu.

Damsgaard sagði að ræktun fóðurgrasa, kál- og belgjurta gæfi yfirleitt vel af sér og plönturnar henta vel til kynbóta og að fóðurframleiðsla úr þeim væri mikilvæg til að ná árangri í loftslags- og umhverfismálum.

Skiptiræktun á belgjurtum, grasi og rófum dregur úr útskolun næringarefna úr jarðvegi með því að nýting þeirra verður betri. Belgjurtir vaxa í sambýli við niturbindandi bakteríur og það dregur úr þörfinni fyrir tilbúinn áburð.

Belgjurtir eins og alfalfa framleiða mikinn lífmassa og mikið prótein og á sama tíma binda plönturnar mikinn koltvísýring í jarðvegi og auknar rannsóknir á þeim mikilvægar í framtíðinni.

Hjá DFL eru í gangi kynbætur sem stefna að því að framleiða fræ fóðurgrasa sem þola betur þurrka og þurfa minna vatn og að grasið verði auðmeltara og dragi þannig úr losun metans.

Rannsóknir sýna að 30% aukning í rótarvexti og dýpri rætur auka þurrkþol grasa um allt að 30% og á sama tíma eykst vöxturinn og uppskeran.

Rannsóknir á rótarvexti

Til að auka þurrkþol og betri nýtingu næringarefna í jarðvegi hafa rannsóknir á rótum og rótarvexti plantna verið auknar. Rannsóknir sýna að 30% aukning í rótarvexti og dýpri rætur auka þurrkþol grasa um allt að 30% og á sama tíma eykst vöxturinn og uppskeran.

Rannsóknir og kynbætur DFL stefna einnig að því að kalla fram aukin rótarvöxt á þeim tímum sem þurrkar eru mestir á þeim stað sem ræktunin á sér stað.

Samvinnufélag í eigu bænda

DLF var stofnað fyrir 150 árum sem samvinnufélag af dönskum bændum. Á síðustu þremur áratugum hefur fyrirtækið þróast frá því að vera danskt grasfræfyrirtæki yfir í að vera alþjóðlegt fræfyrirtæki með 20.000 starfsmenn í tuttugu löndum í Evrópu, Eyjaálfu og Suður-Ameríku og Norður-Ameríku.

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu
Fréttir 11. desember 2025

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu

Ný rannsókn Matís sýnir að kolefnisspor helstu íslenskra matvæla – mjólkur, kjöt...

Þörungakjarni með mörg hlutverk
Fréttir 11. desember 2025

Þörungakjarni með mörg hlutverk

Undirrituð hefur verið formleg viljayfirlýsing um stofnun Þörungakjarna á Akrane...

Húsaeiningar frá Noregi
Fréttir 9. desember 2025

Húsaeiningar frá Noregi

Nýlega komu um tvö þúsund fermetrar af svonefndum „Modulum“, sem eru forsmíðaðar...

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni

Alþingi hefur samþykkt framkvæmdaáætlun náttúruminjaskrár til ársins 2029. Um tí...

Gervigreind í Grímsnesi
Fréttir 9. desember 2025

Gervigreind í Grímsnesi

Grímsnes- og Grafningshreppur tekur nú þátt í þróunarverkefni í samstarfi við up...

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni

Þingsályktunartillaga um nýtt fyrirkomulag jarðakaupa frumkvöðla á landsbyggðinn...

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti
Fréttir 8. desember 2025

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti

Niðurstöðu COP30 sem fram fór í Brasilíu í nóvember hefur verið lýst sem lægsta ...

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum
Fréttir 8. desember 2025

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum

Nýsköpunarfyrirtækið Gefn sérhæfir sig í framleiðslu á umhverfisvænum bílahreins...