Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 5 ára.
„Er eitthvað óeðlilegt að lambið kosti meira en verksmiðjukjöt?“
Lesendarýni 17. janúar 2019

„Er eitthvað óeðlilegt að lambið kosti meira en verksmiðjukjöt?“

Höfundur: Sigurður Oddsson

Í mörg ár hefur ódýrt innflutt verksmiðjukjöt og niðurgreiddar landbúnaðarafurðir verið ein helsta röksemd þeirra, sem vilja þjóðina í fjötur ESB. Allir framleiðendur landbúnaðarafurða hafa fengið að heyra, hvað þeirra framleiðsla sé mikið dýrari en í útlöndum.

Merkilegt að hagfræðingar HÍ láti þá í friði sem selja vatn á flöskum miðað við að vatn í eins flöskum eimað úr sjó er helmingi ódýrara á Spáni. Vatnið hér kemur hreint úr krana án þess að þurfi eitthvað að heyja, mjólka o.s.frv. Væru hagfræðingar HÍ sjálfum sér samkvæmir myndu þeir gera kröfu um að vatn skuli flutt inn frá ESB. 

Sauðfjárbændur lagðir í einelti

Sauðfjárbændur hafa fengið að heyra að þeir séu baggi á þjóðfélaginu og nánast lagðir í einelti. Gerður samanburður á verði lambs og heybagga til Noregs. Kannski liggur munurinn í því að heybaggana framleiða bændurnir sjálfir og selja milliliðalaust. Lömbin eru aftur á móti send lifandi í sláturhús. Margar hendur koma að lambinu, áður en afurðirnar koma í sölu. Íslenska lambið er hrein náttúruafurð og villibráð, eins og rjúpan. Er eitthvað óeðlilegt að lambið kosti meira en verksmiðjukjöt?

Við vitum ekkert á hverju innflutt verksmiðjuframleitt kjöt hefur verið alið og sprautað í það fyrir slátrun. Við það bætist hætta á sýkingum t.d. Svínaflensu, sem nú breiðist um meginland Evrópu. 

Við ættum að læra af biturri reynslu dýrasjúkdóma. Bólusett er fyrir garnaveiki, sem ásamt mæðiveiki barst með Karakúlfé til landsins 1933. Mæðiveiki var útrýmt með niðurskurði 1965. Riðuveikina fengum við til landsins 1878 og enn birtast reglulega fréttir af niðurskurði fjár vegna riðuveiki. Hundaæði, gin- og klaufaveiki erum við enn blessunarlega laus við.

Verðmæt erfðaauðlind, sem tryggir fæðuöryggi

Á Íslandi eru hreinustu búfjárstofnarnir, sem eru verðmæt erfðaauðlind, sem tryggir fæðuöryggi þjóðarinnar, þegar öllu er á botninn hvolft. Merkilegt að nokkur hugsandi maður vilja taka sénsinn á að græða á þessum innflutningi með tilliti til þess að nýlega kom fram í rannsókn á Keldum, að erfðaefni mæðiveiki fannst í innfluttum osti (Bændablaðið 13. desember)  og innflutningur á hráu (ófrystu kjöti) mun auka hættuna á innflutningi dýrasjúkdóma og aukinni hættu á sýklalyfjaónæmi í fólki (Karl Kristinsson, sýklarannsóknum Landspítala).

Við verðum að standa vörð um búfjárstofnana með því að aðlaga ekki okkar lög og reglur að ES lögum. Betra væri að taka til fyrirmyndar, hvernig Kína og Nýja-Sjáland vernda sitt lífríki: 

Fyrir mörgum árum sendi ég kavíar til prufupökkunar í Kína. Hann komst ekki inn í landið. Ég talaði við verslunarfulltrúa í kínverska sendiráðinu. Hann sagðist áður hafa unnið í tollinum í Peking og þekkti það að engin matvæli kæmust í gegnum tollinn, nema þeim væri smyglað. Það sannaðist svo á sl. ári, að ég reyndi að senda harðfisk til prufupökkunar í Kína.

Fyrir 15 árum seldum við notaða prentvél til Nýja-Sjálands. Þá kom upp, að ekki mætti neitt ósótthreinsað timbur fara inn í gáminn. Við stífuðum vélina af í gámnum með gagnvörðu pallaefni, sem var vottað sótthreinsað. 

Hjá okkur aftur á móti hafa plöntur lengi verið fluttar inn eftirlitslítið og valdið blómabændum ómældum skaða. Nú er mikið flutt inn af pakkaðri gróðurmold frá ýmsum löndum. Til er nóg af gróðurmold á Íslandi og gjaldeyri væri betur varið í ýmislegt annað, en að flytja inn mold. 

Svo virðist sem EES eða ESB lög séu æðri íslenskum lögum

Krafan um innflutning á hráu kjöti byggist á EES samningnum. Svo virðist sem EES eða ESB lög séu æðri íslenskum lögum þrátt fyrir 100 ára „fullveldið“. Þeir félagar léku illilega af sér, ef viðskiptasamningurinn „ALLT FYRIR EKKERT“ byggist á að taka upp lög ESB.

Fáránlegt var að gera viðskiptasamning á þeirri forsendu að tekin skuli upp lög þeirra landa, sem samningurinn var gerður við.  

Innflutningur á hráu kjöti er rökstuddur með því að Íslendingar snæði kjöt í útlöndum og verði ekki meint af. Það virðist sterk röksemd, en er eins og í lottóinu. Þar er enginn séns á vinning nema að eiga miða. Á sama hátt er meiri séns að dýrasjúkdómar berist til landsins sé hrátt kjöt flutt inn. 

Hvaðan kemur innflutta grænmetið?

Í dag er mest allt innflutt grænmeti merkt upprunaland Holland. Hvaðan kemur það til Hollands? Gæti verið hvaðan sem er en líklega mest frá Spáni, Tyrklandi og Afríku.

Neytendur eiga rétt á að allar matvörur séu uppruna- og rekjanleikamerktar, eins og framleiðendur kjöt- og fiskafurða eru skyldaðir til. 

Í sumar keypti ég kjöt á grillið í kjörbúð. Miði á bakkanum sagði innihaldið vera KINDAKJÖT og ekkert meira. Ég velti fyrir mér, hvort kjötið væri íslenskt eða innflutt, því ég hafði áður verið blekktur til að kaupa innflutta tómata, sem íslenska. Það var fyrir um 10 árum, er ég kom heim úr tveggja vikna fríi. Bakki með tveimur tómötum, sem litu ljómandi vel út, var í ísskápnum. Ég fékk mér bita. Hann fór beina leið í ruslið með millilendingu í vaskinum. Bakkinn var grænn. Alveg eins og bakkar SFG voru á þeim tíma og texti miðans skýr í stóru letri á íslensku. Þegar betur var að gáð stóð neðst í smáu letri: Pakkað fyrir Xxx í Hollandi.

„Þú veist hvaðan það kemur“

SFG hefur í mörg ár byggt upp markað með slagorðinu: „Þú veist hvaðan það kemur“. Allar umbúðir og auglýsingar SFG eru settar upp með sama stílbragði, þannig að maður þarf ekki nema rétt sjá þær eða heyra stefið, þá skynjar heilinn íslensk gæðaframleiðsla.

Sauðfjárbændur og aðrir kjötframleiðendur gætu mikið lært af SFG. Kynnt gæðin með: „Þú veist hvað það étur og hvaðan það kemur“ eða „Þú veist hvaðan það kemur og hvað það étur“ og fylgt eftir með markaðsherferð líkt og var sl. sumar. 

Sigurður Oddsson

Við og sauðkindin
Lesendarýni 28. mars 2024

Við og sauðkindin

Sauðkindin hefur verið hluti af menningu okkar og gaf okkur margt af því sem þur...

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“
Lesendarýni 27. mars 2024

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“

Þannig mæltist Camillu Cavendish, dálkahöfundi Financial Times (FT), þann 24. fe...

Landbúnaðarandúð
Lesendarýni 26. mars 2024

Landbúnaðarandúð

Fjölþátta ógnir steðja að íslenskri matvælaframleiðslu sem þó koma flestar úr sö...

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting
Lesendarýni 25. mars 2024

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting

Eins langt aftur og Íslandssagan nær hefur landnýting og búskapur verið órofa he...

Girðingar meðfram vegum
Lesendarýni 25. mars 2024

Girðingar meðfram vegum

Oft eru gáfulegar umræður við kaffiborð í sveitum og þá sérstaklega ef kaffið er...

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?
Lesendarýni 20. mars 2024

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?

Mikill fjöldi ótímabærra dauðsfalla á síðustu misserum hefur ekki farið fram hjá...

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker
Lesendarýni 14. mars 2024

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker

Óbyggðanefnd tók til meðferðarsvæði 12, með því að fjármálaráðuneytinu var tilky...

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?
Lesendarýni 13. mars 2024

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?

Í Samráðsgátt stjórnvalda lágu fyrir skemmstu til umsagnar drög að reglugerð um ...