Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Austri (20-623) frá Stóru-Hámundarstöðum á Árskógsströnd í Eyjafirði.
Austri (20-623) frá Stóru-Hámundarstöðum á Árskógsströnd í Eyjafirði.
Mynd / RML
Fréttir 8. apríl 2022

Fimm ARR-ær bættust við á Þernunesi og átta T137-gripir á Árskógsströnd

Höfundur: smh

Greining sýna í átaksverkefni Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnaðarins í arfgerðargreiningum í sauðfé er nú í fullum gangi, en um stærsta verkefni sinnar tegundar á Íslandi er að ræða. Í síðustu niðurstöðum hafa komið fram fimm ARR-kindur á Þernunesi á Reyðarfirði og átta T137-gripir á Stóru-Hámundarstöðum á Árskógsströnd.

Fyrstu niðurstöður voru birtar 14. mars og komu að mestu leyti frá bæjum í Skagafirði og Austur-Húnavatnssýslu, upphafssvæði riðuveiki á Íslandi, og fannst engin kind með hina alþjóðlega viðurkenndu verndandi arfgerð (ARR) gegn riðu og engin með arfgerðina T137, sem er talin mögulega verndandi. Í næsta skammti, sem birtar voru niðurstöður úr þann 28. mars, fannst hins vegar einn hrútur á Stóru-Hámundarstöðum á Árskógsströnd með þá arfgerð.

Það er í fyrsta sinn sem arfgerðin T137 finnst í hrúti hér á landi, en hann heitir Austri (20-623) og telst vera hinn álitlegasti kynbótagripur, samkvæmt lýsingu Eyþórs Einars­sonar ráðgjafa sem birtist á vef RML.

Samkvæmt nýjustu niðurstöðum eru því T137 gripirnir orðnir 17; átta á Stóru-Hámundarstöðum, sex á Sveins­stöðum í Austur-Húnavatnssýslu og þrjár kindur á Straumi í Hróarstungu.

Átti öflugasta sláturlambahópinn

Á vef RML segir Eyþór um Austra að hann sé „sá hrútur sem átti hvað öflugasta sláturlambahópinn sl. haust á búinu. Hann átti um 60 afkvæmi með sláturupplýsingar og hlutu þau að jafnaði 10,7 fyrir gerð og 5,7 fyrir fitu við 17,5 kg fallþunga. Faðir Austra er sæðingastöðvahrúturinn Amor 17-831 frá Snartarstöðum, en ekki kemur T137 frá honum.

Móðurættin er frá Stóru-Hámundarstöðum í grunninn en er aðeins blönduð með hrútum af sæðingastöðvunum. Það er þó bara einn stöðvahrútur sem kemur fyrir í fyrstu fjórum ættliðunum í móðurætt Austra en það er Myrkvi 10-905 frá Brúnastöðum sem er MFF. Amma Austra er ein af betri afurðakindum búsins og er með 119 stig fyrir mjólkurlagni.

Kynbótamat Austra er: 120 (gerð) – 112 (fita) – 103 (frjósemi) – 104 (mjólkurlagni),“ segir Eyþór á vef RML.

Niðurstöður liggja nú fyrir úr um sex þúsund sýnum. Heildarfjöldi kinda sem stendur til að greina í gegnum verkefnið er um 25 þúsund frá um 500 sauðfjárbúum.

Alls komnir fram 14 ARR-gripir og allir á Þernunesi

ARR-arfgerðin hefur eingöngu fundist í Þernunesi fram til þessa. Eyþór segir þann 5. apríl á vef RML að markvisst hafi verið farið í gegnum hjörðina í leit að fleiri gripum.
„Í gær bárust niðurstöður úr greiningum á 136 sýnum frá búinu. Í hópnum fundust 5 nýir ARR gripir, allt ær. Þá eru ARR kindurnar orðnar 14 í það heila á búinu,“ segir hann.
Áhættuarfgerðin fannst í í 202 kindum á riðusvæðum

Í fyrstu niðurstöðunum, frá bæjum í Skagafirði og Austur-Húnavatnssýslu, fannst áhættu arfgerðin VRQ í 202 kindum, eða 7,7 prósenta gripanna.

Fimm ær voru arfhreinar um þessa arfgerð sem telst næm gagnvart riðusmiti og því óæskilegt fé á riðusvæðum.

Arfgerðin C151 er mögulega talin verndandi í arfhreinu ástandi og úr fyrstu niðurstöðunum fundust 30 kindur með hana á 12 búum, en allar voru þær arfblendnar.

Að sögn Eyþórs munu niðurstöður berast hraðar á næstunni. 

Kindin 20-006 frá Höfða í Grýtubakkahreppi er ein af 30 kindum úr fyrstu niður- stöðum með arfgerðina C151, sem gæti verið verndandi í arfhreinu ástandi.

Glæsilegt Íslandsmót í hestaíþróttum
Fréttir 11. júlí 2025

Glæsilegt Íslandsmót í hestaíþróttum

Íslandsmót fullorðinna og ungmenna var haldið á Brávöllum á Selfossi dagana 25. ...

Sýklalyfjaónæmar bakteríur í íslenskum svínum
Fréttir 11. júlí 2025

Sýklalyfjaónæmar bakteríur í íslenskum svínum

Matvælastofnun (MAST) greindi frá því í byrjun mánaðar að MÓSA bakteríur hefðu g...

Ársfundi LSB frestað aftur
Fréttir 11. júlí 2025

Ársfundi LSB frestað aftur

Í sumar hefur þurft að fresta ársfundi Lífeyrissjóðs bænda tvisvar.

Þrjár varnarlínur lagðar niður og hólfum fækkað
Fréttir 11. júlí 2025

Þrjár varnarlínur lagðar niður og hólfum fækkað

Þrjár sauðfjárveikivarnarlínur hafa verið lagðar niður og fækkar varnarhólfum um...

Hvíla þarf kartöflugarða í Þykkvabænum í þrjú ár
Fréttir 11. júlí 2025

Hvíla þarf kartöflugarða í Þykkvabænum í þrjú ár

Atvinnuvegaráðuneytið hefur sent kartöflubændunum í Hrauk í Þykkvabænum fyrirmæl...

Ný nálgun í vörnum gegn dýrasjúkdómum
Fréttir 10. júlí 2025

Ný nálgun í vörnum gegn dýrasjúkdómum

Róttækar breytingar eru að verða á regluverki varna gegn dýrasjúkdómum.

Salmonella á Kvíabóli
Fréttir 10. júlí 2025

Salmonella á Kvíabóli

Matvælastofnun (MAST) hefur sent út tilkynningu um að salmonella hafi greinst á ...

Rekstrarvandi vegna samdráttar í útflutningi
Fréttir 10. júlí 2025

Rekstrarvandi vegna samdráttar í útflutningi

Eftir þungan rekstur síðasta vetur glímir ullarvinnslufyrirtækið Ístex við fjárh...