Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Eva Margrét Jónudóttir við mælingar í tilraunaverkefni Matís á bænum Birkihlíð í Skagafirði, þar sem slátrað var samkvæmt örslátrunartillögunum.
Eva Margrét Jónudóttir við mælingar í tilraunaverkefni Matís á bænum Birkihlíð í Skagafirði, þar sem slátrað var samkvæmt örslátrunartillögunum.
Mynd / Matís
Fréttir 5. desember 2019

Tillagan um örsláturhús rúmast ekki innan lagalegs svigrúms

Höfundur: smh

Kristján Þór Júlíusson sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra telur að ekki sé svigrúm innan löggjafarinnar og alþjóðlegra skuldbindinga Íslands til að heimila rekstur á svokölluðum örsláturhúsum heima á bæjum.

Það kom fram í svari hans við fyrirspurn Bjarna Jónssonar, varaþingmanns Vinstri grænna.

Bjarni spurði hvort ráðherra hefði í hyggju að breyta reglum um örslátur­hús og auka frelsi sauðfjárbænda til að slátra eigin lömbum og selja afurðir þeirra beint til neytenda – hvort lagalegt svigrúm væri til þess.

Ráðherra segir í svarinu að niðurstaða skoðunar á undanförnum mánuðum, í samráði við Matvælastofnun og Bændasamtök Íslands, leiði í ljós að tillaga um slík sláturhús – þar sem bændum sé heimilt að slátra, vinna og selja afurðir sínar heima á bæ – rúmist ekki innan löggjafarinnar og alþjóðlegra skuldbindinga Íslands.

Sérstaklega er tiltekin sú ástæða að í sértækum evrópskum reglum (nr. 854/2004) um skipulag opinbers eftirlits með afurðum úr dýraríkinu, er kveðið á um skoðun opinbers dýralæknis fyrir og eftir slátrun.

Í svarinu kemur fram að samráð hafi verið haft við nágrannaþjóðir, svo sem Noreg, Þýskaland og Finnland.

Engin bein aðkoma dýralækna í örslátrunartillögum

Í tillögum Matís að reglum um örslátrun, sem kynntar voru í sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytinu í september á síðasta ári, er ekki gert ráð fyrir beinni aðkomu dýralækna; hvorki fyrir né eftir slátrun – eða á meðan slátrun stendur. Tilkynna beri hins vegar um slátrun til eftir­litsdýralæknis með 48 klukkustunda fyrirvara. Dýralæknum er hins vegar heimilt að skoða dýrin, samkvæmt tillögunum. 

Fyrir slátrun myndu bændur taka myndir af lifandi dýrunum og eftir slátrun af heilum skrokkum og innyflum hvers dýrs – og senda þær dýralækni innan tiltekins frests væri þess óskað. 

Í tillögunum er lögð áhersla á hreinlæti og þjálfun starfsmanna/bænda eins og í öðrum sláturhúsum.

Sóknarfæri til verðmætasköpunar fyrir lítil sláturhús

Ráðherra segir í svarinu að í reglugerð um lítil matvælafyrirtæki og hefðbundin matvæli séu sérstök ákvæði varðandi lítil sláturhús. Lítil reynsla sé komin á framkvæmd hennar en fram kemur að talið sé að þar geti falist ákveðin sóknarfæri til aukinnar verðmætasköpunar. Ekki er tekið fram í hvaða ákvæðum þau sóknarfæri kunni að felast.

Það virðist hins vegar ekki vera grundvallarmunur á reglugerðum fyrir lítil og stór sláturhús, sérstaklega í því sem snýr að bændum. Aðalmunurinn á hefðbundnu sláturhúsi, hvað heilbrigðiseftirlit dýralæknis snertir, er sá að varðandi lítil sláturhús er ekki gerð krafa um stöðuga viðveru samþykkts dýralæknis á meðan slátrun stendur yfir – að uppfylltum ákveðnum skilyrðum.

Í svarinu til Bjarna segir loks að í ráðuneytinu verði áfram unnið að því að leita leiða til að auka verðmætasköpun bænda í samstarfi við Matvælastofnun og Bændasamtök Íslands og fylgst með þróun mála í nágrannaríkjunum sem miða að því að auðvelda starfsemi lítilla eða færanlegra sláturhúsa.  

Fuglavarnir til bjargar laxaseiðum
Fréttir 1. júní 2023

Fuglavarnir til bjargar laxaseiðum

Nýstárleg tilraun var gerð við ósa Haffjarðarár síðasta sumar, þegar fuglavarnar...

Fjölgun nema í kjötiðn
Fréttir 1. júní 2023

Fjölgun nema í kjötiðn

Rúnar Ingi Guðjónsson segist finna fyrir mjög miklum áhuga hjá ungu fólki að lær...

Ferðamenn sækja í skóga
Fréttir 1. júní 2023

Ferðamenn sækja í skóga

Stjórn Félags skógarbænda á Suðurlandi harmar framkomnar órökstuddar fullyrðinga...

Ártangi til sölu
Fréttir 31. maí 2023

Ártangi til sölu

Hjónin Gunnar Þorgeirsson og Sigurdís Edda Jóhannesdóttir hafa sett garðyrkjustö...

Skýr afstaða í könnun
Fréttir 31. maí 2023

Skýr afstaða í könnun

Meirihluti þjóðarinnar er sammála því að íslenska ríkið eigi að leggja aukið fjá...

Glaðbeittur starfsmaður í þjálfun
Fréttir 31. maí 2023

Glaðbeittur starfsmaður í þjálfun

Ágúst Sigurðsson á Kirkjubæ á Rangárvöllum hefur nýlega tekið við starfi fagstjó...

Erlendir sérhæfðir garðyrkjuráðunautar á Íslandi
Fréttir 31. maí 2023

Erlendir sérhæfðir garðyrkjuráðunautar á Íslandi

Matvælaráðherra úthlutaði nýlega styrkjum til þróunarverkefna búgreina, um 93 mi...

Afhending eftir sauðburð
Fréttir 30. maí 2023

Afhending eftir sauðburð

Matvælastofnun hefur náð samkomulagi við sauðfjárbændur á nokkrum bæjum í Miðfja...