Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 5 ára.
Harður heimur
Skoðun 12. mars 2018

Harður heimur

Höfundur: Hörður Kristjánsson

Íslenskir bændur standa frammi fyrir fjölmörgum áskorunum, en á nýafstöðnu Búnaðarþingi var ekki að heyra neina uppgjöf heldur þvert á móti. Það sem meira er, að ályktanir þingsins eru um margt ákveðnari og lausnamiðaðri en oft áður.

Það er alveg ljóst að íslenskir bændur eru ekki eftirbátar kollega sinna um allan heim þegar kemur að því að framleiða hágæða matvöru og vilja til að tryggja samlöndum sínum fæðuöryggi. Í heimi frjálsra viðskipta milli landa þá hafa ýmsir hagsmunaaðilar samt oft gert lítið úr hugtakinu fæðuöryggi. Það væri eitthvað sem tilheyrði fortíðinni og ætti ekkert erindi í heimi frjálsra milliríkjaviðskipta þar sem unnið væri hörðum höndum að því að brjóta niður alla tollmúra. Gallinn við þessa hugmyndafræði viðskiptagúrúa er að hún gengur bara ekki upp í raunheimi venjulegs fólks. Á átakasvæðum víða um heim og þar sem breytingar á veðurfari eru að hafa mikil áhrif á landbúnað og þar með matvælaframleiðslu, er upplifunin því miður ekki glæsileg. Milljónir manna upplifa hungur á hverjum einasta degi og lífsbarátta þess snýst ekki um glæsikerrur, hátæknihúsbúnað eða nýjustu fatalínutískuna, heldur einfaldlega mat og vatn.

Í Bændablaðinu í dag má sjá frétt sem greinir frá því að fæðuöryggi íbúa AusturAfríku sé víða ótryggt. Verðhækkun á korni og ófriður á svæðinu er helsta ástæða þess. Stór hluti íbúa landa eins og Búrúndi, Úganda og Sómalíu þarf mataraðstoð til þess einfaldlega að halda lífi. Milljónir manna hafa misst heimili sín og möguleika á að stunda búskap sér til lífsviðurværis. Vegna skorts á mat hefur verð á honum víða margfaldast og svartamarkaðsbrask með matvöru er mikið. Niðurfellingar á tollum hjálpa þessu fólki ekki neitt, þar sem markaðurinn er hvort sem er í rúst. Hins vegar geta tollaniðurfellingar eyðilagt þann litla sjálfsbjargarvott sem illa staddur landbúnaður í þessum ríkjum býr þó enn yfir. Hann getur ekki á nokkurn hátt keppt við fjöldaframleiddar afurðir iðnríkjanna. Þetta er sá ískaldi veruleiki sem almenningur í þessum hrjáðu löndum býr við. Það mættu þeir sem búa í vellystingum alla daga hafa í huga þegar af glannaskap er vaðið áfram í samningum er snerta samkeppnismöguleika innlendrar framleiðslu gagnvart innflutningi.

Það eru þó ekki bara tollar sem skipta máli þegar rætt er um samkeppni á jafnréttisgrunni. Varðandi Ísland ætti málið að vera nokkuð augljóst en virðist samt ekki hafa verið það í skilningi þeirra sem ráðið hafa ferðinni. Íslendingar gera miklar kröfur um heilnæmi matvæla og heilbrigði þeirra dýrastofna og jurta sem nýtt eru til matvælaframleiðslu. Af hverju í ósköpunum gerum við þá ekki sömu kröfur til framleiðsluhátta í þeim löndum sem verið er að kaupa frá kjöt, grænmeti, ávexti og korn? Er bara allt í lagi að erlendir framleiðendur geti notað eiturefni og sýklalyf eins og þeim sýnist til að auka uppskeru nytjajurta og vöxt dýra á sama tíma og við krefjum íslenska bændur um að gera þetta ekki?

Á nýafstöðnu Búnaðarþingi kom m.a. fram að íslenskir bændur ætla ekki að láta hanka sig á að þeir standi ekki sína plikt varðandi litla sem enga notkun eiturefna og sýklalyfja. Þeir undirbúa nú að setja af stað vinnu þar sem allir geti sannreynt að hreinleiki íslenskra landbúnaðarafurða sé ekki bara innantóm orð. Fáum við einhvern tíma að sjá slíkt varðandi matvæli sem hingað eru flutt? 

Framleiðsla á náttúrulegum plöntuvarnarefnum
Fréttir 28. september 2023

Framleiðsla á náttúrulegum plöntuvarnarefnum

Algalíf, íslenska líftæknifyrirtækið, stefnir á að hasla sér völl í framleiðslu ...

Innviðauppbygging til 2025
Fréttir 28. september 2023

Innviðauppbygging til 2025

Fara á í 127 verkefni fram til ársins 2025 við uppbyggingu innviða til að mæta á...

Samfélagsleg ábyrgð í forgrunni
Fréttir 28. september 2023

Samfélagsleg ábyrgð í forgrunni

Sjávarútvegsráðstefnan 2023 verður haldin 2.–3. nóvember í Hörpu. Áhersluatriði ...

Heilt sumar eyðilagt hjá geitabóndanum Höllu
Fréttir 27. september 2023

Heilt sumar eyðilagt hjá geitabóndanum Höllu

Í síðasta tölublaði Bændablaðsins greindum við frá því að Halla Sigríður Steinól...

Vex fiskur um hrygg í rannsóknum, tilraunum og erlendu samstarfi
Fréttir 26. september 2023

Vex fiskur um hrygg í rannsóknum, tilraunum og erlendu samstarfi

Nemendur Landbúnaðarháskóla Íslands vinna fjölbreyttar rannsóknir og tilraunaver...

2.500 tonna kornþurrkstöð borgi sig frekar
Fréttir 26. september 2023

2.500 tonna kornþurrkstöð borgi sig frekar

25 af 33 eyfirskum bændum sem spurðir voru, sögðu að þeir myndu myndu nýta sér k...

Lífræni dagurinn haldinn hátíðlegur í Kaffi Flóru
Fréttir 25. september 2023

Lífræni dagurinn haldinn hátíðlegur í Kaffi Flóru

Lífræni dagurinn var haldinn hátíðlegur víðs vegar um landið laugardaginn 16. se...

Ágúst verður forstöðumaður
Fréttir 25. september 2023

Ágúst verður forstöðumaður

Ágúst Sigurðsson hefur verið skipaður forstöðumaður Lands og skógar, nýrrar stof...