Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Rómantísk fiskifræði
Á faglegum nótum 20. apríl 2018

Rómantísk fiskifræði

Höfundur: Vilmundur Hansen

Rækja er tvíkynja. Hún byrjar lífsferilinn sem karldýr en nokkurra ára skiptir hún um kyn og er breytilegt á milli svæða á hvaða aldri hún skiptir um kyn.

Fiskar eru misnæmir fyrir hljóði.  Gullfiskur heyrir hljóð á tíðninni 5 til 2000 Hz, en þorskur heyrir hljóð á tíðninni 2 til 500 Hz.

Nærsýnir  framfyrir sig

Sjónsvið fiska er 150–170° á hvoru auga. Þeir eru nærsýnir framan við augað og sjá ekki nema 1 til 15 metra út frá sér. Hins vegar eru þeir fjarsýnir til hliðanna.

Tunnulaga augu

Nokkrar ættir djúpsjávarfiska hafa þróað með sér augu sem eru tunnulaga. Augun hafa þykka sjónhimnu með mörgum lögum af stöfum í augnbotnunum og stóran augastein. Stafirnir skynja ljós og er þessi aðlögun til þess að geta fangað sem mest af ljósi.

Þefar kerlinguna uppi

Sædjöflar sem lifa á miklu dýpi nota lyktarskynið til að finna sér maka í myrkrinu. Karlinn þefar uppi kerlinguna og hefur hann til þess stór lyktarskynfæri með óvenju stórum þeflauk. Eftir að karlinn finnur kerlinguna bítur hann sig fastan á magann á henni og verður samvaxinn henni það sem eftir er ævinnar.

Hvað eru sjófuglar?

Til að fuglar flokkist sem sjófuglar þurfa þeir að afla fæðu sinnar að öllu leyti úr sjó. Hafa varpstöðvar við sjó og verja öllu lífi sínu við sjóinn að varptímanum undanskildum.

Sjófuglar eru fremur langlífir, trygglyndir við maka sinn og nota yfirleitt alltaf sömu varpstöðvar. Ungar sjófugla eru ósjálfbjarga og dvelja oft lengi í hreiðrinu. Fuglar við Ísland sem teljast til sjófugla eru álka, dílaskarfur, fýll, haftyrðill, langvía, lundi, sjósvala, skrofa, stormsvala, stuttnefja, súla, teista og toppskarfur. Kynjamunur sjófugla er lítill og er það helst stærðarmunur sem greinir kynin að.

Sálin verður að þorski

Í gamalli þjóðsögu er sagt frá því að þegar einhver deyr þá verði sálin að þorski.

Æxlunarferli hvala

Æxlunarferli flestra skíðishvala er lagað að árstíðabundnu fari þeirra. Mökun og æxlun á sér stað á veturna eftir að hvalirnir eru komnir á æxlunarstöðvar. Lífsstíll tannhvala er margbreytilegri og æxlun þeirra getur átt sér stað á lengra tímabili og er ekki eins bundinn árstíðabundnum breytingum eða farleiðum og hjá skíðishvölunum.

Rauðmaginn, grásleppan og marglyttan

Einu sinni gekk Jesús Kristur með sjó fram og sankti Pétur með honum. Kristur hrækti í sjóinn og af því varð rauðmaginn. Þá hrækti sankti Pétur í sjóinn og af því varð grásleppan og þykir hvort tveggja gott til átu og rauðmaginn jafnvel herramannsmatur. Djöfullinn gekk í humátt á eftir þeim með sjónum og sá hvað fram fór. Hann vildi þá ekki vera minnstur og hrækti líka í sjóinn en úr þeim hráka varð marglyttan og er hún einskis nýt.                         

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu
Fréttir 11. desember 2025

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu

Ný rannsókn Matís sýnir að kolefnisspor helstu íslenskra matvæla – mjólkur, kjöt...

Þörungakjarni með mörg hlutverk
Fréttir 11. desember 2025

Þörungakjarni með mörg hlutverk

Undirrituð hefur verið formleg viljayfirlýsing um stofnun Þörungakjarna á Akrane...

Húsaeiningar frá Noregi
Fréttir 9. desember 2025

Húsaeiningar frá Noregi

Nýlega komu um tvö þúsund fermetrar af svonefndum „Modulum“, sem eru forsmíðaðar...

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni

Alþingi hefur samþykkt framkvæmdaáætlun náttúruminjaskrár til ársins 2029. Um tí...

Gervigreind í Grímsnesi
Fréttir 9. desember 2025

Gervigreind í Grímsnesi

Grímsnes- og Grafningshreppur tekur nú þátt í þróunarverkefni í samstarfi við up...

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni

Þingsályktunartillaga um nýtt fyrirkomulag jarðakaupa frumkvöðla á landsbyggðinn...

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti
Fréttir 8. desember 2025

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti

Niðurstöðu COP30 sem fram fór í Brasilíu í nóvember hefur verið lýst sem lægsta ...

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum
Fréttir 8. desember 2025

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum

Nýsköpunarfyrirtækið Gefn sérhæfir sig í framleiðslu á umhverfisvænum bílahreins...