Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Stefnumótun lítur fram hjá mörgum veigamiklum atriðum sem skipta máli þegar lagt er mat á náttúruna.
Stefnumótun lítur fram hjá mörgum veigamiklum atriðum sem skipta máli þegar lagt er mat á náttúruna.
Mynd / Sigmund UTK
Fréttir 19. ágúst 2022

Hagnaðardrifnar stjórnsýsluákvarðanir

Höfundur: Guðrún Hulda Pálsdóttir

Yfir fimmtíu mælanlegar leiðir eru að því að meta umhverfið og þjónustu vistkerfa en aðferðir stefnumótunar stjórnvalda víða um heim nota eingöngu örfáar takmarkaðar aðferðir til þess arna.

Innleiða þarf fleiri viðurkenndar aðferðir sem leggja grunn að stjórnsýsluákvörðunum um náttúruna. Það er niðurstaða risa- samantektar (e. Mega-review) frá milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna um líffræðilega fjölbreytni og þjónustu vistkerfa (IPBES).

Stefnumótun lítur fram hjá mörgum veigamiklum atriðum sem skiptir máli þegar meta á náttúruna og nefnt er vægi náttúrunnar fyrir frumbyggjasamfélög. Sem dæmi, nefnir skýrslan, eru þarfir nærsamfélaga oft virtar að vettugi þegar ákvarðanir um vatnsaflsstíflur eru teknar og þarfir neytenda í þéttbýli settar fram fyrir, sem verður til þess að dreifbýl samfélög geta misst lífsviðurværi sitt og neyðst til að breyta lífsháttum sínum.

Haft er eftir Anne Larigauderie vistfræðingi, sem stýrir IPBES, að sá misbrestur sem felst í því að meta umhverfi og þjónustu vistkerfa á takmarkaðan hátt hafi í för með sér langtíma samdrátt og neikvæð áhrif á líffræðilegan fjölbreytileika. Geta náttúrunnar til að viðhalda sér hafi þannig minnkað verulega sl. 50 ár.

Sterkar vísbendingar eru um rýrnun á líffræðilegum fjölbreytileika ef vistkerfi og náttúra eru metin á grundvelli markaðsafla. Mörg önnur gildi, jafnvel sönnunargögn, séu hundsuð í þágu skammtímahagnaðar og hagvaxtar að sögn Unai Pascual, hagfræðings sem einnig vann að skýrslunni.

Þá skortir mikið á tengsl hags- munaaðila, vísindamanna og þeirra sem verða fyrir mestum áhrifum af stjórnsýsluákvörðunum. Flestar rannsóknir taka ekki til greina fjölmarga þætti sem hafa áhrif á umhverfið og jafnvel bæta það. Segir skýrslan að fáir vísindamenn ráðfæri sig við fólk sem býr og starfar á rannsóknarsvæðum þar sem líffræðilegur fjölbreytileiki sé mikill. Í aðeins 2% tilfella þeirra rannsókna, sem teknar voru í ítarskoðun, töldu það með í rannsókninni.

Gert er ráð fyrir að matsskýrsla út frá samantektinni verði gefin út í heild sinni fyrir ráðstefnu þjóða sem eru aðilar að samningi Sameinuðu þjóðanna um líffræðilega fjöl- breytni, sem fer fram í Kanada í desember nk. að því er fram kemur í frétt Nature.

Skylt efni: utan úr heimi

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu
Fréttir 11. desember 2025

Kolefnisspor íslenskra matvæla á pari við Evrópu

Ný rannsókn Matís sýnir að kolefnisspor helstu íslenskra matvæla – mjólkur, kjöt...

Þörungakjarni með mörg hlutverk
Fréttir 11. desember 2025

Þörungakjarni með mörg hlutverk

Undirrituð hefur verið formleg viljayfirlýsing um stofnun Þörungakjarna á Akrane...

Húsaeiningar frá Noregi
Fréttir 9. desember 2025

Húsaeiningar frá Noregi

Nýlega komu um tvö þúsund fermetrar af svonefndum „Modulum“, sem eru forsmíðaðar...

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Unnið að friðun sex svæða á landsbyggðinni

Alþingi hefur samþykkt framkvæmdaáætlun náttúruminjaskrár til ársins 2029. Um tí...

Gervigreind í Grímsnesi
Fréttir 9. desember 2025

Gervigreind í Grímsnesi

Grímsnes- og Grafningshreppur tekur nú þátt í þróunarverkefni í samstarfi við up...

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni
Fréttir 9. desember 2025

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni

Þingsályktunartillaga um nýtt fyrirkomulag jarðakaupa frumkvöðla á landsbyggðinn...

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti
Fréttir 8. desember 2025

Þurfum að viðhalda sérstöðu og forskoti

Niðurstöðu COP30 sem fram fór í Brasilíu í nóvember hefur verið lýst sem lægsta ...

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum
Fréttir 8. desember 2025

Fituúrgangur til framleiðslu á hreinsivörum

Nýsköpunarfyrirtækið Gefn sérhæfir sig í framleiðslu á umhverfisvænum bílahreins...