Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 1 árs.
Sjálfbærni og vísindi
Mynd / smh
Skoðun 7. apríl 2022

Sjálfbærni og vísindi

Höfundur: Hörður Kristjánsson

Það ætti auðvitað ekki að þurfa að taka það fram að sjálfbærni ætti að vera markmið í öllum rekstri þjóðfélaga. Við höfum hins vegar verið alin upp við það um aldir að hráefni jarðar séu nær óþrjótandi auðlind og því getum við valsað um jörðina okkar í botnlausum sóðaskap eins og enginn sé morgundagurinn.

Það vita allir sem hafa einhvern snefil af skynsemi í kollinum að það eyðist sem af er tekið. Trúlega eru engir meðvitaðri um þetta en einmitt bændur. Þeir gætu ekki lengi stundað sinn búskap ef þeir áttuðu sig ekki á því, að til að halda búfé sínu lifandi yfir veturinn þarf að safna fóðri. Til að hægt sé að safna fóðri þarf að hugsa vel um jörðina. Til að lambfé hafi úr grösugum högum að spila yfir sumartímann, þarf að huga að beitarstýringu og hjálpa landinu þar sem við á með uppgræðslu. Sama á við um garðyrkju af öllu tagi og akuryrkju, það þarf fyrirhyggju í öllum búskap. Þetta er líka lykillinn að því að Íslendingar geti sýnt viðleitni í að bjarga sér sjálfir þegar á reynir og reynt sjálfir að trygga sitt fæðuöryggi, í stað þess að vera þurfalingar í þeim efnum í hörðum heimi.

Því er ekkert skrítið að bændum hafi sárnað sá málflutningur að miklu betra og ódýrara sé að flytja bara inn allar landbúnaðarvörur. Þannig geti þjóðin verið stikkfrí í öllum málum er lúta að landnýtingu. Hér séu engin vandamál sem þurfi að leysa og að við getum velt öllum vandamálum þar að lútandi yfir á aðrar þjóðir.

Það hlýtur að teljast ánægjulegt að bændur standi nú enn meira samstíga en nokkru sinni áður eftir nýafstaðið Búnaðarþing um að stefna ákveðið að enn meiri sjálfbærni íslensks landbúnaðar. Þannig geti þeir sem best tryggt fæðuöryggi þjóðarinnar. Það er samt skrítið að það þurfi stríð í okkar bakgarði til að helstu gagnrýnendur íslensks landbúnaðar í gegnum tíðina opni augun fyrir þeim grundvallargildum sem eru undirstaða fyrir tilvist Íslendinga sem þjóðar. Við höfum nefnilega engan rétt til að vísa okkar vandamálum yfir á aðrar þjóðir, okkur ber að leysa úr þeim sjálf eftir bestu getu.

Íslenskir bændur hafa útvíkkað markmið sín um góða umgengni um jörðina og undirstöðuþætti lífsins. Þar með er vitund um loftslagsmál ört vaxandi þáttur. Það verður þó aldrei hægt að gera á forsendum fullyrðinga og ósannaðra kenninga. Bændur verða þar að reiða sig á raunverulegar rannsóknir og vísindaþekkingu til að átta sig á hvað þurfi að gera til að skapa sem mesta sjálfbærni í loftslagsmálum. Það snertir kannski ekki síst mikilvægi lífrænnar ræktunar og þróunar á því sviði. Í þessum málum þarf að finna hvar rétta jafnvægið liggur í losun og bindingu gastegunda af landnýtingu sem áhrif geta haft á okkar andrúmsloft.

Það er afskaplega dapurt hversu hart hefur verið gengið fram í því að hampa popúlisma í loftslagsmálum um leið og gert hefur verið lítið úr raunvísindum á þeim vettvangi. Flottar kenningar, ágiskanir og fullyrðingar hafa þótt góðar og gildar á sama tíma og ákall eftir vísindalegum rökum hefur verið haft í flimtingum. Þó popúlistar skreyti sig óspart með tilvísun í vísindin þá þykir þeim um leið boðlegt að gera lítið úr þeim vísindamönnum sem kallað hafa eftir gagnrýnni hugsun. Samt er gagnrýnin hugsun einmitt grunnundirstaða allra vísinda og þekkingaröflunar. Þetta höfum við séð hvað gleggst í öfgafullu tali um landnýtingu og búfjárhald á liðnum misserum og árum. Þar virðist vinsældaskor vega miklu þyngra í hugum sumra en leitin að sannleikanum.

– Gleðilega páska!

Fagfundur og afmælisráðstefna
Skoðun 11. mars 2024

Fagfundur og afmælisráðstefna

Tveir viðburðir tengdir sauðfjárrækt haldnir dagana 21. -22. mars næstkomandi.

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?
Skoðun 15. febrúar 2024

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?

Við sem neytendur gerum miklar kröfur til innlendrar matvælaframleiðslu og við t...

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting
Skoðun 16. nóvember 2023

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting

Tilhneiging stjórnmálamanna er að líta á fjármagn sem veitt er í samgöngur sem k...

Óvissutímar
Skoðun 16. nóvember 2023

Óvissutímar

Á óvissutímum með eldgos yfirvofandi, þegar þetta er skrifað, er hægt að fullyrð...

Hinn glæsilegi árangur
Skoðun 14. nóvember 2023

Hinn glæsilegi árangur

Mér líður satt að segja hálf hjárænulega að setjast við skriftir um þrasið og ós...

Dagur sauðkindarinnar
Skoðun 13. nóvember 2023

Dagur sauðkindarinnar

Dagur sauðkindarinnar í Rangárvallasýslu var haldinn í reiðhöllinni Skeiðvangi á...

Áhættumatið og aðför að íslenskum hagsmunum
Skoðun 1. ágúst 2023

Áhættumatið og aðför að íslenskum hagsmunum

Í fréttatilkynningu Hafrannsóknastofnunar og í grein Ragnars Jóhannssonar, ranns...

Landbúnaðurinn og aðstoð við Úkraínu
Skoðun 8. júní 2023

Landbúnaðurinn og aðstoð við Úkraínu

Við lifum á óstöðugustu og hættulegustu tímum síðan síðari heimsstyrjöldinni lau...