Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 1 árs.
Hörður Sigurbjarnarson.
Hörður Sigurbjarnarson.
Lesendarýni 17. desember 2021

Ólíku saman að jafna

Höfundur: Hörður Sigurbjarnarson og Sigurjón Benediktsson

Hún er undarleg minni­máttarkennd Íslendinga. Annars vegar teljum við okkur vita allt mest og best sjálfir. Hins vegar teljum við alla þekkingu sem kemur frá útlöndum miklu betri en okkar eigin. Þannig er með afstöðu fyrrverandi landgræðslustjóra og fyrrverandi fagmálastjóra Landgræðslunnar sem kom fram í grein þeirra í Bændablaðinu 4. nóvember sl. um hvað stafafura sé stórhættuleg trjátegund og hætta ætti notkun hennar til að bjarga landslaginu frá glötun.

Það er nefnilega þannig að á Nýja-Sjálandi er stafafura meðal plöntutegunda sem þarlendir hafa ákveðið að sé illgresi og hægt er að fá borgað fyrir að uppræta hana á vissum stöðum. Það hlýtur þá að vera fyrirmynd sem við eigum að fylgja, úr því að útlendingar vita miklu meira um aðstæður hér á landi en við aumingjans molbúarnir.

Hvað liggur að baki þeirri gróðurpólitík að stafafura teljist illgresi á Nýja-Sjálandi vitum við ekki, en helgast örugglega af aðstæðum þar. Ólíklegt er að aðstæður á Íslandi hafi þar á nokkurn hátt verið lagðar til grundvallar. Annar okkar (Hörður) átti þess kost að ferðast um Nýja-Sjáland fyrir fáum árum síðan og upplifa loftslag og gróður bæði á Norður- og Suðureyju. Ísland og Nýja-Sjáland eiga það sameiginlegt að gróðri var gjörbreytt á stórum svæðum með sauðfjárbeit. Á Nýja-Sjálandi gerðist það með gríðarlegum fjölda fjár á tiltölulega skömmum tíma. Á Íslandi með tiltölulega fáum kindum á mun lengri tíma. Að öðru leyti er himinn og haf á milli landanna (bókstaflega og að öllu öðru leyti).

Stafafura í Hallormsstað.

Stafafura í  Höfða í Fljótsdal.

Það dylst engum sem ferðast um Nýja-Sjáland að þar er allt annað og mun mildara loftslag en hér. Jafnvel á kaldasta svæði þeirra syðst á Suðureyju er meðalhitinn 4-5° hærri en á láglendi Íslands, bæði sumar og vetur. Vaxtartímabilið er lengra eftir því, öll framleiðsla gróðurs mun meiri og gróðurframvinda mun hraðari en hér.

Ekki er heldur líku saman að jafna varðandi útbreiðslu stafafuru. Vel má vera að hún sé að breiðast út á Nýja-Sjálandi á stöðum þar sem fólk vill ekki hafa hana, t.d. vegna mikils fjölda sérstæðra (einlendra) tegunda í flóru landsins. Það þekkja Nýsjálendingar betur en við. En þeirra gróðurpólitík er ekki hægt að heimfæra á Ísland, þar sem vantar mikið upp á gróðurþekjuna og ekki finnst ein einasta einlend plöntutegund. Hér skapar stafafura enga ógn og er ekki líkleg til að gera það í fyrirsjáanlegri framtíð. Það þekkjum við betur en þeir.

Stafafura í úr Dalsmynni (Fnjóskadal / Ljósavatnsskarði). 

Því ber að fagna að stafafura sé það vel aðlöguð íslensku loftslagi að hún þrífist hér, ekki síður en öllu því innflutta grasfræi sem þeir Andrés og Sveinn létu dreifa til að græða upp land á vegum Landgræðslunnar. Þeir hvetja nú til þess að rífa upp stafafuru, en á þá ekki að sama skapi að rífa upp allt gras af erlendum uppruna? Hvort tveggja er auðvitað fásinna.

Vel má vera að þeir Andrés og Sveinn hafi smekk fyrir grasi frekar en trjám í landslaginu. En það er síður en svo náttúrulögmál að gras af erlendum uppruna sé á einhvern hátt betur viðeigandi í landslaginu en tré. Það er ekki heldur náttúruverndarmál, því líffræðileg fjölbreytni skóga innfluttra trjátegunda, þ.m.t. stafafuru, er mun meiri en í graslendi influttra grasa. Og ekki er það landgræðslumál því tré vernda og byggja upp jarðveg betur en gras. Það er bara þeirra smekkur fyrir ákveðinni ásýnd lands. Gott og vel. Okkar smekkur er fyrir skógi vöxnu landi með fjölda trjátegunda, ekki bara grónu landi heldur vel grónu og fjölbreyttu landi.

 

Hörður Sigurbjarnarson
og Sigurjón Benediktsson

Réttað hjá félagi tómstundabænda
Lesendarýni 3. október 2023

Réttað hjá félagi tómstundabænda

Réttað var í Húsavíkurrétt á dögunum og var margt um manninn í réttinni.

Sumarferð félags eldri borgara
Lesendarýni 2. október 2023

Sumarferð félags eldri borgara

Félag eldri borgara á Eyrarbakka fór sumarferð þann 31. ágúst sl. og var farið v...

Námsferð nema Garðyrkjuskólans
Lesendarýni 28. september 2023

Námsferð nema Garðyrkjuskólans

Þann 19. ágúst sl. héldu af stað 24 nemendur í námsferð til Danmerkur. Ferðinni ...

Þúsund tonna kornþurrkstöð í Eyjafirði of lítil
Lesendarýni 28. september 2023

Þúsund tonna kornþurrkstöð í Eyjafirði of lítil

Í vor vann ég lokaverkefni mitt í búvísindum við Landbúnaðar­háskóla Íslands. Fj...

Sömu tækifæri um allt land
Lesendarýni 27. september 2023

Sömu tækifæri um allt land

Ísland eignaðist nýlega einhyrning, frumkvöðlafyrirtæki sem er metið á yfir einn...

Opið bréf til forsætisráðherra
Lesendarýni 26. september 2023

Opið bréf til forsætisráðherra

Nú styttist í jólin og í nýtt ár. Í landinu okkar eins og öðrum löndum um heimin...

Kvikmyndin Konungur fjallanna
Lesendarýni 25. september 2023

Kvikmyndin Konungur fjallanna

Bíóhúsið á Selfossi var troðfullt af fólki sunnudagskvöldið 10. sept. sl. þar se...

Aukinn stuðningur til vínbænda innan ESB á árinu 2023
Lesendarýni 22. september 2023

Aukinn stuðningur til vínbænda innan ESB á árinu 2023

Í júní síðastliðnum samþykkti framkvæmdastjórn Evrópusambandsins sérstakar ráðst...