Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 6 ára.
Stöndum með þjóðinni
Skoðun 28. júní 2019

Stöndum með þjóðinni

Höfundur: Hörður Kristjánsson
Íslendingar eru  á margan hátt öfundsverðir ef horft er til landsgæða þótt hér hafi menn lítt verið að grafa eftir málmum, úrani, kolum eða olíu. Þess í stað eiga Íslendingar mun verðmætari náttúrugæði til lengri tíma, nefnilega gjöful fiskimið, gnægð af vatni og ómetanlega náttúrufegurð svo ekki sé minnst á mannauð og landgæði til ræktunar. 
 
Þó oft sé sagt með nokkurri kerskni að Ísland sé á mörkum hins byggilega heims, þá er víst að náttúruöflin hafa ekki alltaf verið okkur hliðholl. Þannig hefur hafið og óblítt veðurfar oft valdið miklu manntjóni. Eldgos hafa líka í gegnum aldirnar höggvið skörð í byggðir landsins og orsakað mannfelli, bæði með beinum hætti vegna öskufalls og hraunflæðis og einnig kostað uppskerubrest og dauða búfjár. Sagnir eru til um að við slíkar aðstæður hafi fiskgengd og fuglalíf við Breiðafjörð og á Vestfjörðum haldið lífi í þjóðinni oftar en einu sinni. 
 
Þótt okkur þykir sögur um hörmungar vegna eldgosa fjarlægar og óraunverulegt sé að slíkt geti gerst á okkar dögum hjá hátæknivæddri þjóð, þá minnti Eyjafjallajökulsgosið okkur óneitanlega á mátt eldfjallanna. 
 
Forfeður okkar í sínum fábreytta veruleika voru ekki háðir ýmsum þáttum sem nútímaþjóðfélagið hefur vanið sig á.  Þá var ekki búið að finna upp tæki eins og flugvélar. Eldgosið í Eyjafjallajökli, þó lítið væri á sögulegum mælikvarða, náði að stöðva för milljóna manna víða um lönd og loka fyrir nær allar flugsamgöngur í Evrópu svo vikum skipti. 
 
Í dag er umtalsverður hluti af því grænmeti sem neytt er í landinu flutt inn með flugvélum og skilur það um leið eftir sig stór kolefnisfótspor. Öflugt eldgos gæti hæglega lokað að mestu fyrir þessa aðflutningsleið. Ef aðflutningar truflast gæti fæðuöryggi þjóðarinnar líka verið ógnað. 
 
Á sama tíma búum við við þann veruleika að hægt væri að framleiða hér á landi stærstan hlutann af því grænmeti sem nú er flutt inn. Við þurfum ekki að vera háð innflutningi á grænmeti. Það er því kaldhæðnislegt að það skuli vera komið í veg fyrir það með okkar eigin stjórnvaldsaðgerðum að þjóðin geti verið sjálfri sér næg um framleiðslu á nær öllu grænmeti. Erlendar tilskipanir sem hér hafa verið innleiddar hafa gert það að verkum að orkuverð til garðyrkjubænda hefur margfaldast á skömmum tíma. Ástæðan er m.a. tilskipun um aðskilnað framleiðslu og flutnings á raforku. 
 
Samkvæmt gögnum sem Bændablaðið hefur undir höndum eru dæmi um þreföldun á flutningskostnaði raforku til garðyrkjubænda á einu ári. Margar milljónir í aukinn kostnað hjá hverri garðyrkjustöð er stór biti að kyngja og gúrkan gæti orðið ansi dýr ef ekki verður lát á slíku. Ekki er skrítið að þeir bændur óttist frekari innleiðingar á erlendum reglugerðum sem hæglega gæti riðið greininni að fullu.
 
Íslenskir bændur ásamt íslenskum sjómönnum hafa alla burði til að tryggja fæðuöryggi þjóðarinnar ef samgöngur við útlönd bregðast. Þeir gera það þó ekki nema að hér á landi sé rekin meðvituð stefna um slíkt. Það er ekki nóg að flagga fæðuöryggissjónarmiðum í ræðum ef hugur fylgir ekki máli þegar til kastanna kemur. Ráðamenn mega ekki láta grípa sig í bólinu með allt niður um sig í þessum málum og ákveða aðgerðir sem stefna grunnþörfum þjóðarinnar í voða. 
 
Íslendingar eru sannarlega öfundsverðir af öllum þeim gæðum sem landið og miðin bjóða upp á. Vonandi berum við gæfu til að varðveita og nýta þessa perlu af skynsemi, þjóðinni til hagsbóta. Þannig að fólk sjái sér hag í því að búa í þessu landi. 
Tíu birkiskógar skuli njóta verndar
Fréttir 4. júlí 2025

Tíu birkiskógar skuli njóta verndar

Land og skógur hefur gefið út fyrstu skrána um sérstæða eða vistfræðilega mikilv...

Súlur 2025 komnar út
Fréttir 4. júlí 2025

Súlur 2025 komnar út

Tímaritið Súlur kom út á dögunum. Súlur er ársrit Sögufélags Eyfirðinga og hefur...

Metfjöldi gesta á Skógardeginum mikla
Fréttir 4. júlí 2025

Metfjöldi gesta á Skógardeginum mikla

Nýr Íslandsmeistari í skógarhöggi og fleiri keppnisgreinum var krýndur í Hallorm...

Útvarp Bændablaðið: Samruni Arla og DMK gefur möguleika á gríðarlegri hagræðingu
Fréttir 4. júlí 2025

Útvarp Bændablaðið: Samruni Arla og DMK gefur möguleika á gríðarlegri hagræðingu

„Kannski sýnir þessi samruni hversu gríðarlega stærðarhagkvæmni er í söfnun og v...

40 þúsund notendur í 24 löndum
Fréttir 4. júlí 2025

40 þúsund notendur í 24 löndum

Smáforritið HorseDay fagnaði þriggja ára afmæli í síðasta mánuði en forritið hef...

Búgreinar misháðar loftslagsbreytingum
Fréttir 4. júlí 2025

Búgreinar misháðar loftslagsbreytingum

Hitabylgjan hér á landi í maí hefði ekki orðið jafnmikil og raun bar vitni nema ...

Ný stefna um líffræðilega fjölbreytni
Fréttir 3. júlí 2025

Ný stefna um líffræðilega fjölbreytni

Í Samráðsgátt stjórnvalda eru nú til umsagnar drög að stefnu um líffræðilega fjö...

Hættir með Klausturkaffi í árslok
Fréttir 3. júlí 2025

Hættir með Klausturkaffi í árslok

Veitingahúsið Klausturkaffi í Skriðuklaustri í Fljótsdal fagnar 25 ára afmæli í ...