Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 4 ára.

Fréttir 26. mars 2019
Höfundur: Hörður Kristjánsson
Samráðshópur um endurskoðun búvörusamninga hefur lagt skilabréf fyrir sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra um endurskoðun á samningi um starfsskilyrði nautgriparæktar. Samkvæmt erindisbréfi var hópnum ætlað að taka afstöðu til þess hvort afnema skuli kvótakerfi í mjólkurframleiðslu frá og með 1. janúar 2021.
Samráðshópur um endurskoðun búvörusamninga hefur haldið tólf fundi um málefni nautgripa og mjólkurframleiðslu. Hópurinn hefur fundað með fulltrúum frá Landssambandi kúabænda, Mjólkursamsölunni, Örnu, BioBú ehf. og umhverfis- og auðlindaráðuneyti auk þess að kynna sér starfsemi annarra úrvinnsluaðila á mjólkurvörumarkaði.
Fram kemur að framleiðendum í nautgriparækt hefur farið ört fækkandi á síðustu áratugum. Árið 1978 voru þeir um 2.500 talsins og árið 2018 voru þeir 565. Bú eru almennt stærri núna og framleiða meira. Árið 2018 var meðalinnvigtun 269.750 lítrar en um 45.000 lítrar árið 1978. Heildargreiðslumark árið 2018 var 145 milljón lítrar og innvigtun mjólkur 152,4 milljón lítrar. Sala á fitugrunni var 144,8 milljón lítrar, sem var aukning um 0,5%, og sala á próteingrunni var 129,5 milljón lítrar, lækkun um 2,2 % frá árinu 2017.
Afstaða til kvótakerfisins liggur ekki fyrir
Samkvæmt erindisbréfi er hópnum ætlað að taka afstöðu til þess hvort afnema skuli kvótakerfi í mjólkurframleiðslu frá og með 1. janúar 2021. Niðurstaða í atkvæðagreiðslu um framtíð kvótakerfisins í mjólkurframleiðslu í febrúar leiddi í ljós yfirgnæfandi vilja kúabænda til að halda í kvótakerfið. Voru 89,41% því hlynntir. Samkvæmt heimildum Bændablaðsins hefur samráðshópurinn ekki tekið afstöðu til þeirrar niðurstöðu. Hópurinn segir hins vegar í skilabréfi sínu:
„Framleiðslustýring, opinber verðlagning og skráning á framleiðendaverði hafa stuðlað að jafnri stöðu mjólkurframleiðenda um land allt og tilsvarandi byggðafestu. Á sama tíma hefur búum fækkað verulega. Hópurinn telur að horfa verði á þessa þætti í samhengi. Verði einum þeirra raskað hefur hann áhrif á hina. Verði sem dæmi framleiðslustýring afnumin er örðugt að sjá hvernig föst verðlagning gangi til lengri tíma. Afnám framleiðslustýringar gæti því haft áhrif á verð til bænda.“
Síðan segir um framhaldið ef haldið verði í kvótakerfið:
„Verði framleiðslustýringu viðhaldið þarf að endurskoða hvernig viðskiptum með greiðslumark skuli háttað og væri æskilegt að takmarka undanþáguheimildir. Í þeim efnum þarf að líta til mikilvægis nýliðunar í stéttinni. Langvarandi lokun á tilfærslu greiðslumarks er til þess fallið að skapa erfiðleika og mögulega hamla framþróun, sem meðal annars getur komið fram við sameiningu búa, búskaparlok vegna aldurs eða veikinda. Núverandi rétthafar eru líklegir til að halda að sér höndum þar sem þeir eru ekki sáttir við núverandi verðlagningu auk þess sem óvissa ríkir um framtíð kerfisins.“
Áshersla verði lögð á aukna framleiðni
Varðandi landbúnaðinn í heild telur hópurinn rétt að leggja áherslu á rannsóknir og þróun í landbúnaði sem miða að því að auka framleiðni og framleiðsluverðmæti í greininni. Hvatt verði til samstarfs starfandi rannsóknastofnana og háskóla. Áhersla skal lögð á samstarf stjórnvalda og landbúnaðarins um rannsóknir og aðgerðir í loftslags- og umhverfismálum. Frekar verður fjallað um þessa þætti í skilum hópsins í umfjöllun um landbúnaðarstefnu og rammasamning landbúnaðarins.
Frestir verði endurskoðaðir
Hópurinn leggur til að frestir við innleiðingu á nýjum aðbúnaðarreglum verði endurskoðaðir, þannig að framleiðendur hafi eðlilegan tíma til að vinna að bættum aðbúnaði, án þess að slegið sé af kröfum varðandi velferð dýra. Reglurnar kalla á aukinn kostnað og fjárfestingar. Hröð innleiðing á breyttum aðbúnaði er verulega íþyngjandi fyrir framleiðendur. Mörg ágæt fjós eru í rekstri þar sem ábúendur eiga fá ár eftir af sínum búskap.
Fjárstuðningur til að mæta auknum aðbúnaðarkröfum
„Mikil umbreyting hefur orðið í aðbúnaði kúa. Almennt má segja að sá aðbúnaður sé góður. Bættur aðbúnaður, framfarir í fóðrun og ræktun kúastofnsins hafa aukið afurðir og þar með framleiðslu. Þá hafa breytingar undanfarinna ára skapað betri vinnuaðstæður bænda og létt þeim erfiðið. Mikilvægt er að fjárfestingarstuðningi sé úthlutað til að mæta þeim kröfum sem gerðar eru um bættan aðbúnað og að fjármunir séu nýttir í þau verkefni sem nauðsynlegt er að ráðast í.
Hópurinn leggur eindregið til að við endurskoðun samnings um starfsskilyrði nautgriparæktarinnar verði mögulegt að gera tímabundna uppbyggingarsamninga til að hvetja til fjölbreyttari búskaparhátta og framleiðslu. Horft verði til stofnstyrkja til að auðvelda uppbyggingu og fjárfestingu á því sviði. Þá er rétt að kanna möguleika til að ráðast í átaksverkefni í framleiðslu nautakjöts, svo sem kálfakjötsframleiðslu og framleiðslu á nautakjöti með hjarðeldi,“ segir m.a. í bréfi samráðshópsins.
Sjá skilabréf samráðshópsins í gegnum tengilinn hér að neðan:
Fréttir 8. desember 2023
Bæta má orkunýtingu í landbúnaði talsvert
Unnt er að spara allt að 1.500 GWst árlega á Íslandi og þar af um 43 GWst í land...
Fréttir 8. desember 2023
Opnunarhóf í Miðskógi
Byggingu nýs kjúklingahúss í Dölunum er lokið og verður tekið í notkun 1. desemb...
Fréttir 8. desember 2023
Skilgreina opinbera grunnþjónustu
Unnin hafa verið drög að skilgreiningu á opinberri grunnþjónustu, ásamt greinarg...
Fréttir 7. desember 2023
Innleiða þarf vistkerfisnálgun
Tímabært þykir að innleiða vistkerfisnálgun á Íslandi með skipulögðum hætti. Fræ...
Fréttir 7. desember 2023
Verðmætasköpun eykst og mikil sala
Æðarræktarfélag Íslands (ÆÍ) hélt aðalfund að Keldnaholti 18. nóvember. Alls mæt...
Fréttir 6. desember 2023
Tilraun til að bjarga færeyska hrossakyninu
Færeyska hestakynið er í útrýmingarhættu en í dag eru til 89 færeysk hross og af...
Fréttir 6. desember 2023
Nýr stjórnarformaður
Daði Guðjónsson er nýr stjórnarformaður markaðsstofunnar Icelandic Lamb, sem fer...
Fréttir 6. desember 2023
Margir fengu vel í soðið
Útlit er fyrir að rjúpnaveiði hafi í ár verið allt að 20% meiri en í fyrra. Meða...
6. desember 2023
Tilraun til að bjarga færeyska hrossakyninu
8. desember 2023
Opnunarhóf í Miðskógi
8. desember 2023
Kona í fremstu röð
8. desember 2023
Bæta má orkunýtingu í landbúnaði talsvert
8. desember 2023