Skilvirk starfsemi og góð nýting fjármuna til umræðu

Búnaðarþing 2018 fer fram í byrjun mars. Fjöldi mála er á dagskrá þingsins og má þar nefna innflutning á hráu kjöti, félagskerfi landbúnaðarins, loftslagsmál, endurskoðun búvörusamninga og tollamál.

 

Félagskerfi og nýtt félagsgjaldakerfi, sem innleitt var í ársbyrjun 2017, verður eitt margra umfjöllunarefna á Búnaðarþingi sem fer fram í Bændahöllinni 5. og 6. mars næstkomandi. Sindri Sigurgeirsson, formaður Bændasamtaka Íslands, segir að fyrirkomulag á innheimtu félagsgjalda og það hvernig best sé að haga starfsemi samtaka bænda og uppbygging starfseminnar til lengri tíma verði rætt. „Við munum ræða skilvirkni starfseminnar og hvernig sé best að nýta fjármuni samtakanna bændum til hagsbóta.

 

Aðildarfélög innan Bænda­samtaka Íslands eru mörg og ýmsar skoðanir á því hvernig á að gera hlutina og ég geri ráð fyrir að við munum skoða samþykktir samtakanna og innri mál þeirra.“

 

Umhverfis- og loftslagsmál ofarlega á baugi

 

Vinnuhópur um umhverfismál á vegum BÍ, undir forystu Oddnýjar Steinu Valsdóttur, hefur skilað af sér tillögu að umhverfisstefnu BÍ sem verður lögð fyrir þingið.

 

Sindri segir að loftslagsmálin verði klárlega áberandi á þinginu.

 

„Skoðanir á aðgerðum til að stemma stigu við losun gróðurhúsa­lofttegunda eru mismunandi, eins og við höfum meðal annars séð á síðum Bændablaðsins. Vísindamenn greinir á um aðferðir, rannsóknir og gögn og sitt sýnist hverjum. Það eru til margar aðferðir, eins og endurheimt votlendis, aukin skógrækt og aukin landgræðsla.  Ég held að við verðum að nýta allar þessar aðferðir eftir því sem hentar á hverjum stað.  Þetta gerist ekki nema með góðri samvinnu við bændur og aðra landeigendur.“

 

Í umhverfisnefnd þingsins verður til umræðu umhverfisstefna landbúnaðarins og hvernig við eigum að forgangsraða aðgerðum á því sviði á næstu misserum.  Þar eru loftslagsmálin vissulega í forgrunni, en horft er til fleiri þátta eins og orkuskipta og orkunýtingar, endurvinnslu og aukins hlutar innlendra aðfanga.

 

Búvörusamningarnir og endurskoðun þeirra

 

„Endurskoðun búvörusamninganna verða einnig til umræðu á þinginu enda þurfa Bændasamtökin að marka sér ákveðna stefnu um hvað þau vilja fá út úr endurskoðuninni. Fyrri endurskoðun samninganna á að ljúka 2019 og við þurfum því að ræða núna hvaða breytingar bændur vilja sjá.

 

Ég á von á að við munum ræða bæði mjólkur- og sauðfjársamninginn hvað mest og þá ekki síst kvótakerfið í mjólkurframleiðslu og hvaða stefnu á að taka í því máli.

 

Við þurfum einnig að ræða hvernig við sjáum fyrir okkur niðurtröppun á beingreiðslum sauðfjár til bænda eins og sauðfjársamningurinn fjallar um. Til þingsins mun koma mál frá stjórninni þar sem tekið er á því hvaða sýn stjórnin hefur á því hvað sé nauðsynlegt að ræða við endurskoðun búvörusamninganna, þar með talið þessi og fleiri mál,“ segir Sindri.

 

Tollar og hrátt kjöt

 

Sindri segir að auk fyrrgreindra verði tollamál og innflutningur á hráu kjöti áberandi mál á Búnaðarþingi. 

„Í fyrsta lagi er það tolla­samningurinn við Evrópusambandið og úrskurður EFTA dómstólsins um að Ísland sé að brjóta ákvæði EES-samningsins með því að hefta innflutning á ófrosnu kjöti, ógerilsneyddum eggjum og ógerilsneyddri mjólk til landsins. Innflutningur á kjöti er nú þegar mikill. Vegna hás gengis krónunnar er tollverndin ekki að jafna samkeppnisstöðu innlendrar framleiðslu gagnvart erlendri, eins og hún á að gera. Við verðum að setja fram skýra sýn á hvernig við ætlum að tryggja starfsskilyrði kjöt- og mjólkurframleiðenda í landinu. Í núverandi árferði gengur dæmið ekki upp. Tollverndin hefur ekki verið leiðrétt og magntollarnir eru flestir sama krónutala og 1995. Þar af leiðandi hefur verðgildi þeirra dregist saman og verndin sem þeir áttu að veita er orðin að engu. 

 

Hvað varðar breytingarnar á tollasamningnum 1. maí næstkomandi og mögulegan innflutning á hráu kjöti í kjölfar niðurstöðu EFTA-dómstólsins, þá er verið að stíga skref til verra fyrirkomulags en hefur verið í gildi hvað varðar matvælaöryggi.

 

Það er mál sem við getum og eigum ekki að sætta okkur við.

 

„Að við skulum eiga á hættu að hingað flæði kamfílóbakter eða salmonellusmitaður kjúklingur án þess að við fáum þar nokkuð að gert er ekki ásættanlegt. Á sama tíma getum við náttúrlega ekki gert þá kröfu til íslenskra framleiðenda að þeir fargi öllum kjúklingi komi upp salmonellusmit eða meðhöndli sérstaklega allan kamfílóbakter smitaðan kjúkling. 

 

Í raun er fáránlegt að við skulum vera að ræða um að við fáum ekki einhverjar viðbótartryggingar vegna hugsanlegs salmonellusmits á við Norðurlöndin þegar ástandið hér er mun betra en hjá þeim og við verjum neytendur langbest fyrir sýkingum af þessum löndum. Þetta eitt sýnir hvað kerfið er meingallað.

 

Íslensk stjórnvöld verða einfaldlega að fara til Brussel, berja í borðið og gera kröfu um að við megum áfram hafa þær sóttvarnir sem við þurfum. Ef ákvæðin í 13. grein EES, sem fjalla um heilsuvernd manna og dýra, eru allt í einu ekki lengur í gildi er EES-samningurinn orðið eitthvað annað en við samþykktum á sínum tíma,“ segir Sindri Sigurgeirsson, formaður Bændasamtaka Íslands.