Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Makríllinn hreinsaði upp ætið í Djúpinu í fyrra
Fréttir 13. júlí 2015

Makríllinn hreinsaði upp ætið í Djúpinu í fyrra

Höfundur: Hörður Kristjánsson

Salvar Baldursson, bóndi í Vigur við Ísafjarðardjúp, segir að afkoma æðarfugls, lunda, kríu og margra annarra fuglategunda ráðist af aðgengi að nægu æti í sjónum. Í fyrra hafi makríllinn hreinsað upp ætið í Djúpinu á örskömmum tíma.

„Í fyrra var gríðarlega mikið kríuvarp í Vigur og krían kom upp miklum fjölda unga. Það var mikil áta í sjónum og næg fæða. Ungarnir voru við það að verða fleygir þegar makríllinn kom í stórum torfum í Djúpið. Eftir stuttan tíma var orðinn ördeyða í fæðu fyrir fuglinn og kríuungarnir drápust unnvörpum.

Ég hef aldrei séð svona áður, eftir að makríllinn kom tók algjörlega fyrir ætið sem fuglarnir lifa á. Þetta var svona rétt eins og við hefðum verið með opna matvörubúð í Djúpinu sem var svo skyndilega lokað. Þetta gerðist ótrúlega fljótt.“

Makríllinn étur nær 3 milljónir tonna í lögsögunni við Ísland

Samkvæmt upplýsingum Haf­rannsókna­stofnunar hafa á liðnum árum gengið um 1,5 milljón tonna af makríl inn í lögsögu Íslands á tímabilinu frá maí til september. Á ferð sinni kringum landið étur makríllinn heil ósköp af fæðu, og þá aðallega krabbaflær og rauðátu. Eykur makríllinn við það þyngd sína um 40–50%. Þannig er makríllinn sem kemur inn í lögsöguna sem flökkufiskur snemmsumars að synda út úr henni aftur að hausti og búinn að éta um 2,5–3 milljónir tonna af æti. Þetta æti hefði annars verið til skiptanna fyrir aðra fiskistofna, hvali og fugla. Getur þetta afrán makrílsins að sumra mati skýrt að nokkru þann vanda sem lundinn og krían hafa átt við að eiga undanfarin ár, einkum við suður- og vesturströnd landsins. Það að makríllinn skuli nú vera talsvert seinna á ferðinni gæti gefið von um betri árangur í varpi en síðustu ár og að ungar komist á legg og geti frekar bjargað sér við ætisöflun. 

Bjarga munaðarlausum ungum

Æðarungar sem villast af hreiðrum eiga það á hættu að verða étnir af máfum. Í sumar hefur Baldur Björnsson, bróðursonur Salvars, verið vinnumaður í Vigur og m.a. haft það hlutverk að bjarga þessum ungum. Þá álpast alltaf töluverður fjöldi æðarunga í lundaholur og kemst ekki þaðan út aftur. Hefur Vigurfólk reynt að vakta holurnar og bjarga þaðan ungunum sem ella hefðu drepist.

„Maður finnur stundum lundaholur með 15 til 20 ungum og þeir eru ekki alltaf lifandi. Ef þeir eru á lífi bjargar maður þeim. Þegar við erum með slíkan hóp höldum við honum sér og setjum aldrei aðra unga þar með. Ástæðan er að þeir geta fengið hníslasótt sem er meltingarfærasýking, sem er algeng í alifuglum. Því gefum við þeim ungum sem við erum að ala hverju sinni penicillin fyrstu dagana og pössum upp á að utanaðkomandi ungar blandist þá ekki í hópinn.“

Einstæð samvinna mannfólksins og fuglanna

Baldur sér svo um að ala ungana í tvær til þrjár vikur á úrvalsfóðri áður en þeim er sleppt aftur. Þeir fara þá frjálsir í fjöruna og út á sjó, en ekki er óalgengt að þessir ungar komi aftur heim að bæ til að fá eitthvað gott í gogginn. Þessir fuglar eiga síðan væntanlega eftir að launa Vigurbændum lífgjöfina með því að gefa þeim dún. Þykir erlendum sem innlendum ferðamönnum þessi einstæða einstaka samvinna manna og fugla afar áhugaverð.
Blómleg ferðaþjónusta

Um langt árabil hafa Salvar og kona hans, Hugrún Magnúsdóttir, og fjölskylda verið að byggja upp öfluga ferðaþjónustu og móttöku fyrir ferðamenn í Vigur. Virðist ásókn ferðamanna fara stöðugt vaxandi og hafa Vigurbændur mætt þessu með því að breyta fjósinu í móttökustað og veitingaþjónustu.

„Það hafa verið að koma hér um 200 manns nánast á hverjum degi. Við erum ágætlega undir það búin að taka á móti ferðamönnum. Við erum búin að skipta um móttökuhús og koma þar upp góðri aðstöðu. Núna erum við búin að breyta fjósinu og koma þar upp góðri eldunaraðstöðu og snyrtingum og fleiru,“ segir Salvar. Hann segir mikinn straum vera í eyjuna af fólki af skemmtiferðaskipum sem koma til Ísafjarðar og í Ísafjarðardjúp á sumrin.  

Skylt efni: Makríll | Vigur fugla

Skrefagjald innleitt
Fréttir 13. nóvember 2024

Skrefagjald innleitt

Ísafjarðarbær hefur ákveðið að innheimta svokallað skrefagjald vegna sorphirðu.

Sjónum beint að fiskauganu
Fréttir 12. nóvember 2024

Sjónum beint að fiskauganu

Ekki hefur enn fundist flötur á því hér á Íslandi að nýta fiskaugu sérstaklega ú...

Ný Hrútaskrá og hrútafundir
Fréttir 12. nóvember 2024

Ný Hrútaskrá og hrútafundir

Von er á prentaðri útgáfu Hrútaskrárinnar mánudaginn 18. nóvember, þar sem 54 sæ...

Litafjölbreytni og æði skrautleg litaheiti
Fréttir 12. nóvember 2024

Litafjölbreytni og æði skrautleg litaheiti

Í íslenska sauðfjárstofninum finnast ótal litaafbrigði sem Karólína Elísabetardó...

Hækkun á minkaskinnum
Fréttir 12. nóvember 2024

Hækkun á minkaskinnum

Björn Harðarson, formaður deildar loðdýrabænda hjá Bændasamtökum Íslands, segir ...

Land tryggt undir vindmyllusvæðin
Fréttir 11. nóvember 2024

Land tryggt undir vindmyllusvæðin

Skipulagsstofnun hefur fengið fyrirhugaðan vindorkugarð í Fljótsdalshreppi inn á...

Fjárstuðningur skilar árangri í kornrækt
Fréttir 11. nóvember 2024

Fjárstuðningur skilar árangri í kornrækt

Erfðarannsóknir í íslenskri kornrækt sækja í sig veðrið um þessar mundir, ekki s...

Nóg af sæði í hafrastöðinni
Fréttir 8. nóvember 2024

Nóg af sæði í hafrastöðinni

Nóg er til af frystu hafrasæði og geitabændur hvattir til að nýta sér það til að...