Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 8 ára.
Magnús Sigsteinsson og Marta Guðrún Sigurðardóttir á Blikastöðum afhenda Bjarna Guðmundssyni, verkefnisstjóra á Landbúnaðarsafni Íslands á Hvanneyri, kornskurðarvélina góðu.
Magnús Sigsteinsson og Marta Guðrún Sigurðardóttir á Blikastöðum afhenda Bjarna Guðmundssyni, verkefnisstjóra á Landbúnaðarsafni Íslands á Hvanneyri, kornskurðarvélina góðu.
Mynd / Magnús Þór Magnússon
Líf og starf 3. október 2016

Gömul kornræktartæki sem þjónuðu bændum í Mosfellssveit um miðja síðustu öld

Höfundur: Hörður Kristjánsson
Hjónin Magnús Sigsteinsson á Blikastöðum, fyrrverandi búfræðiráðunautur hjá Bændasamtökum Íslands, og Marta Guðrún Sigurðardóttir komu á dögunum færandi hendi á Landbúnaðarsafn Íslands á Hvanneyri. 
Afhentu þau þá Bjarna Guðmundssyni verkefnisstjóra kornsláttuvél, gamla þreskivél og kornhreinsivél sem notaðar voru á Blikastöðum og fleiri bæjum í Mosfellssveit fyrir um sextíu til áttatíu árum. 
 
„Þetta eru kornræktartæki sem voru hér í geymslu á Blikastöðum. Þarna er um að ræða gamalt þreskiverk og kornhreinsara sem er frá 1936, eða frá búskapartíð Magnúsar Þorlákssonar, afa míns á Blikastöðum. Kornsláttuvélin sem við fórum líka með upp á Hvanneyri, eða „selvbinder“ eins og það heitir á dönsku, sló kornið og batt það í knippi og skilaði því þannig frá sér. Þetta er seinni tíma vél, líklega frá miðjum fimmta áratugnum,“ segir Magnús Sigsteinsson.
 
Hann segir að þau hafi farið tvær ferðir með búnaðinn á Landbúnaðarsafnið á Hvanneyri, en seinni ferðin var með sláttuvélina sem er mun meiri um sig en þreskiverkið. 
 
Notuð í Mosfellssveit á fimmta og sjötta áratugnum
 
„Sláttuvélin var notuð á nokkrum bæjum hér í neðanverðri Mosfellssveitinni á fimmta og sjötta áratug síðustu aldar. Það var á meðan kornrækt var þar almennt stunduð. Vélin var dregin af traktor og Árni G. Eylands nefnir m.a. þessi tæki í kafla um kornrækt í bókinni Búvélar og ræktun. Þá segir hann að þessi kornsláttuvél hafi verið til í Mosfellsbæ og notuð í Láguhlíð, sem var þá eitt af nýbýlunum úr Lágafellslandinu. Ég held ég fari örugglega rétt með að þessi kornsláttuvél hafi verið sameign nokkurra bænda og var faðir minn, Sigsteinn Pálsson,  þar á meðal. Hann var alltaf með kornrækt á Blikastöðum á einum til tveim hekturum. Dálítil kornrækt var líka á sumum nýbýlunum á Lágafellslandinu. Það var svo sem ekki mikið land sem fylgdi þessum nýbýlum, því allt í allt hafa þetta verið um 20 hektarar.“ 
 
Mjög ólíkt verklag frá því sem nú þekkist
 
„Ég man sjálfur eftir þessum kornskurði sem krakki. Þetta var gert á danska vísu. Kornknippin sem vélin skilaði frá sér voru tekin og reist upp tvö og tvö saman. Þannig var þetta látið standa úti í dálítinn tíma til að þurrka kornið ef veður var hagstætt. Síðan var það tekið í hús og þreskt og keyrt í gegnum þetta þreskiverk. Allt verklag við þetta var mjög ólíkt því sem þekkist í dag. 
 
Kornsláttuvélin var notuð á þessu svæði fram eftir sjötta áratugnum, eða þar til kornrækt lagðist þar alveg af vegna versnandi veðurskilyrða. Ég held að það hafi verið á árunum 1955 til 1957 sem síðast var ræktað korn hér heima á Blikastöðum. Eftir það fór vélin í geymslu á Blikastöðum. Þar hefur hún staðið, þar til við fórum að taka til og tæma allar þessar geymslur nú í sumar,“ segir Magnús Sigsteinsson. 
 
Þreskivélarnar í gamla daga voru dálítið öðruvísi en sá búnaður sem nú er notaður. 
Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög
Fréttir 12. febrúar 2025

Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög

Þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar hefur verið kynnt fyrir vorþingið. Landbúnaðarmá...

Sýktur refur í Skagafirði
Fréttir 12. febrúar 2025

Sýktur refur í Skagafirði

Íbúi í Skagafirði varð var við veikan ref og reyndist dýrið með fuglaflensu.

Deilt um gjaldtöku vegna meðhöndlunar á dýrahræjum
Fréttir 11. febrúar 2025

Deilt um gjaldtöku vegna meðhöndlunar á dýrahræjum

Fyrir áramót bárust tvö mál inn á borð lögfræðinga Bændasamtaka Íslands þar sem ...

Tvöfaldur hagnaður kjötvinnslu í eigu KS
Fréttir 11. febrúar 2025

Tvöfaldur hagnaður kjötvinnslu í eigu KS

Kjötvinnslan Esja gæðafæði nær tvöfaldaði hagnað sinn milli áranna 2022 og 2023.

Framleiðsla og sala á hrossakjöti jókst mest
Fréttir 10. febrúar 2025

Framleiðsla og sala á hrossakjöti jókst mest

Mikil aukning var í framleiðslu og sölu á hrossakjöti og svínakjöti á síðasta ár...

Betri afkoma sauðfjárbúa
Fréttir 10. febrúar 2025

Betri afkoma sauðfjárbúa

Hagstofan greindi frá því á vef sínum fyrir skemmstu að afkoman í sauðfjárræktin...

Hver á Ísland?
Fréttir 7. febrúar 2025

Hver á Ísland?

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun stendur að átaksverkefni við að áætla eignarmörk ...

Niðurstöður viðhorfskönnunar áhyggjuefni
Fréttir 7. febrúar 2025

Niðurstöður viðhorfskönnunar áhyggjuefni

Meirihluti bænda telur stuðningskerfi landbúnaðar flókið en aðeins tæp 14% telja...