Áfrýjunarnefnd samkeppnismála klofin þrátt fyrir að brot MS teljist alvarlegt

Áfrýjunarnefnd samkeppnismála hefur kveðið upp úrskurð vegna ákvörðunar Samkeppniseftirlitsins frá 7. júlí síðastliðnum. Þar komst eftirlitið að þeirri niðurstöðu að MS hefði misnotað markaðsráðandi stöðu sína með alvarlegum hætti með því að selja keppinautum sínum grundvallarhráefni til framleiðslu á mjólkurvörum á óeðlilega háu verði.

Í greinargerð áfrýjunarnefndar segir að meirihluti hennar telji að búvörulög víki samkeppnislögum til hliðar og ógildir því efnisniðurstöðu Samkeppniseftirlitsins. Minnihluti nefndarinnar telur að MS hafi með alvarlegum hætti misnotað markaðsráðandi stöðu sína, og að álögð sekt vegna þess brots hafi verið hæfileg. Nefndin er einhuga um að Mjólkursamsalan hafi framið alvarlegt brot með því að halda mikilvægum gögnum frá Samkeppniseftirlitinu. Sektir vegna þess eru ákveðnar 40 milljónir króna.

Verð til samkeppnisaðila óeðlilega hátt

Áfrýjunarnefnd samkeppnismála hefur kveðið upp úrskurð vegna ákvörðunar Samkeppniseftirlitsins frá 7. júlí síðastliðnum. Samkeppniseftirlitið komst að þeirri niðurstöðu að MS hefði misnotað markaðsráðandi stöðu sína með alvarlegum hætti með því að selja keppinautum sínum grundvallarhráefni til framleiðslu á mjólkurvörum á óeðlilega háu verði. Á sama tíma fengu MS og tengdir aðilar sama hráefni á mun lægra verði, og að auki undir kostnaðarverði.

Í rökstuðningi samkeppniseftirlitsins segir að þetta hafi verið til þess fallið að veita MS og tengdum aðilum verulegt samkeppnisforskot og geta keppinauta til þess að keppa við MS og tengd félög skert með alvarlegum hætti. Taldi Samkeppniseftirlitið að háttsemin væri til þess fallin að skaða á endanum hagsmuni bæði neytenda og bænda. Þá lá fyrir að MS veitti Samkeppniseftirlitinu rangar upplýsingar og lét undir höfuð leggjast að upplýsa eftirlitið um mikilvæg gögn.

Alvarlegt brot á samkeppnislögum
Meirihluti og minnihluti nefndarinnar eru sammála Samkeppniseftirlitinu um að Mjólkursamsalan hafi með alvarlegum hætti brotið samkeppnislög með því að halda mjög mikilvægum upplýsingum frá Samkeppniseftirlitinu við rannsókn málsins. Hafi félagið torveldað rannsóknina með því háttalagi.

Staðfesti nefndin þá stjórnvaldssekt sem Samkeppniseftirlitið lagði á MS vegna þessa. 

Nefndin klofin
Í úrskurði sínu klofnaði áfrýjunarnefndin vegar í afstöðu sinni til þess hvort um misnotkun á markaðsráðandi stöðu hefði verið að ræða. Þannig byggir meirihluti nefndarinnar,tveir nefndarmenn, á því að ákvæði búvörulaga, sem heimilar mjólkurafurðastöðvum samstarf sem ella væri ólögmætt samkvæmt samkeppnislögum, hafi í raun heimilað MS að selja hrámjólk á lægra verði til tengdra aðila heldur en til sjálfstæðra afurðastöðva.

Á þessum forsendum fellir meirihlutinn ákvörðun Samkeppniseftirlitsins út gildi að þessu leyti.

Minnihluti nefndarinnar, formaður nefndarinnar, lýsti sig hins vegar sammála þeirri niðurstöðu Samkeppniseftirlitsins að MS „hafi brotið alvarlega gegn 11. gr. samkeppnislaga. Einnig tel ég að sú sekt sem ákveðin var í hinni kærðu ákvörðun sé rétt ákveðin ...“

Nefndin fellst ekki á gagnrýni MS á málsmeðferð og rannsókn Samkeppniseftirlitsins.

Samkeppniseftirlitið mun nú fara yfir úrskurðinn og taka afstöðu til þess hvort rétt sé að bera hann undir dómstóla.