Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Tilraunabúið Stóra-Ármóti.
Tilraunabúið Stóra-Ármóti.
Mynd / HKr.
Lesendarýni 22. apríl 2016

Tilraun á Tilraunabúinu Stóra-Ármóti 2016

Höfundur: Hrafnhildur Baldursdóttir
Tilraun hófst í janúar 2016 á tilraunabúinu Stóra-Ármóti. Hrafnhildur Baldursdóttir og Jóhannes Sveinbjörnsson unnu að uppsetningu tilraunarinnar er nefnist „Áhrif fóðrunar á efnainnihald í mjólk, með sérstaka áherslu á fitu“. 
 
Leitast er við að svara tveimur meginspurningum, þ.e. hvort fituviðbót (C:16) í kjarnfóðri hafi áhrif á efnainnihald mjólkur og hvort það skipti máli á hvaða formi sú fita er, þ.e. sem duft í heilfóðri eða sem kögglar.
 
Hrafnhildur  Baldursdóttir.
Grunnfóður í tilrauninni er gróffóður ásamt byggi ræktuðu á Stóra-Ármóti. Þær kjarnfóður­tegundir sem notaðar eru í tilraunina eru; 1) Bergafat, 2) Feitur Róbót 20, 3) Róbót 20.  Bergafat og Feitur Róbót innihalda bæði hátt hlutfall af fituviðbótinni (C:16) en Róbót 20 innheldur litla fitu og er notað sem viðmiðunarfóður til að átta sig á hvernig niðurstöður eru þegar ekki er fituviðbót eins og í Bergafati og Feitum Róbót 20. Ástæðan fyrir að þessar kjarnfóðurtegundir voru valdar er að Tilraunabúið er í viðskiptum við kjarnfóðurfyrirtækið sem selur umræddar tegundir. Fleiri vörur eru á markaðnum á Íslandi sem innihalda hátt hlutfall C:16 fitusýra hjá öðrum kjarnfóðurfyrirtækjum.
 
Með því að prufa bæði duftið og kögglana er vonast til að niðurstöður nýtist bæði þeim bændum sem hafa möguleika á að blanda fóður í kýrnar og einnig þeim sem gefa kjarnfóðrið aðskilið. Einnig gæti þetta gefið vísbendingu um hvort sé hagstæðara að gefa duftið eða kögglana hafi bóndinn möguleika á báðu. 
 
Þegar fituviðbótinni er bætt út í heilfóðrið fá allar kýrnar hlutfallslega jafnmikið af þessari viðbótarfitu, en þegar henni er bætt í kjarnfóðrið fá kýrnar sem eru að mjólka minna og/eða komnar lengra út á mjaltaskeiðið minna af kjarnfóðrinu og þar með fitunni þegar gripunum er mismunað í kjarnfóðurgjöf t.d. í kjarnfóðurbásum. Þetta er því mál sem skiptir töluverðu máli fyrir rekstur kúabúa hvort sem mikil vöntun er á fituríkum mjólkurvörum eða ekki.
 
Tilrauninni er skipt þannig að það eru þrír fóðurhópar  í einu sem eru á tilraunafóðrinu í þrjár vikur. Síðan koma tvær vikur á milli áður en kýrnar skipta um tilraunafóður og eru þá fóðraðar á viðmiðunarfóðri á milli. Allar kýrnar prufa því allar kjarnfóðurtegundirnar.
 
Mikilvægt er að ná inn breytileika í nyt, aldri kúa og stöðu á mjaltaskeiði, en jafnframt að stilla tilraunaskipulaginu þannig upp að skýrt sé hvaða áhrif þessi breytileiki hafi á niðurstöðurnar. Gerðar eru fitu- og próteinmælingar á mjólkinni eftir bæði tilraunaloturnar og viðmiðunarloturnar. Einnig verða gerðar fitusýrugreiningar á mjólkinni úr hverjum tilraunarhóp á tímabilinu til að sjá hversu mikið magn og hvaða fitusýrur skila sér í mjólkina út frá því hvaða fóður er gefið.
 
Framkvæmd tilraunar lýkur um miðjan maí í tilraunafjósinu á Stóra-Ármóti. Þá tekur við úrvinnsla og tölfræðilegt uppgjör sem áætlað er að sé lokið í desember 2016.
 
Þeim sem gerðu þetta verkefni mögulegt með beinum eða óbeinum hætti ber að þakka. Það eru; Framleiðnisjóður landbúnaðarins (þróunarsjóður nautgriparæktar), Búnaðarsamband Suðurlands, Landbúnaðarháskóli Íslands og Samtök afurðastöðva í mjólkuriðnaði. 
 
Hrafnhildur  Baldursdóttir
tilraunastjóri Stóra-Ármóti

Skylt efni: Stóra-Ármót

Við og sauðkindin
Lesendarýni 28. mars 2024

Við og sauðkindin

Sauðkindin hefur verið hluti af menningu okkar og gaf okkur margt af því sem þur...

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“
Lesendarýni 27. mars 2024

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“

Þannig mæltist Camillu Cavendish, dálkahöfundi Financial Times (FT), þann 24. fe...

Landbúnaðarandúð
Lesendarýni 26. mars 2024

Landbúnaðarandúð

Fjölþátta ógnir steðja að íslenskri matvælaframleiðslu sem þó koma flestar úr sö...

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting
Lesendarýni 25. mars 2024

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting

Eins langt aftur og Íslandssagan nær hefur landnýting og búskapur verið órofa he...

Girðingar meðfram vegum
Lesendarýni 25. mars 2024

Girðingar meðfram vegum

Oft eru gáfulegar umræður við kaffiborð í sveitum og þá sérstaklega ef kaffið er...

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?
Lesendarýni 20. mars 2024

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?

Mikill fjöldi ótímabærra dauðsfalla á síðustu misserum hefur ekki farið fram hjá...

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker
Lesendarýni 14. mars 2024

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker

Óbyggðanefnd tók til meðferðarsvæði 12, með því að fjármálaráðuneytinu var tilky...

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?
Lesendarýni 13. mars 2024

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?

Í Samráðsgátt stjórnvalda lágu fyrir skemmstu til umsagnar drög að reglugerð um ...