Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Kerfisvandi
Skoðun 27. júní 2017

Kerfisvandi

Höfundur: Hörður Kristjánsson
Kannski er verið að bera í bakkafullan læk með því að minnast enn eina ferðina á þá peningastefnu sem Íslendingum  er gert að búa við. Afleiðing þeirrar stefnu virðast þó því miður vera að hafa mjög alvarlegar afleiðingar fyrir ferðaþjónustu, sjávarútveg og landbúnað. 
 
Það kerfi sem ríkt hefur í fjármálum heimsins í meira en eina öld hefur margvíslega vankanta. Fyrir það fyrsta þá leiðir taka vaxta af peningum sjálfkrafa til þess að stokka verður kerfið upp með reglulegu millibili. Það gerist með flutningi rauneigna frá þeim sem þær skapa og til þeirra sem innheimta vextina, því vextir eru í sjálfu sér ekki ávísun á nein raunverðmæti. 
 
Staðan á Íslandi er dálítið sérstök vegna þess hvernig peningakerfinu hefur verið leyft að þróast út í stjórnleysi. Seðlabankinn, sem á lögum samkvæmt að gefa út peninga og enginn annar, hefur þá heimild. Peningarnir eru ávísun á raunverðmæti sem verða til í þjóðfélaginu, með margvíslegri framleiðslu, m.a. matvæla. Í mörg ár hefur það verið látið óátalið að viðskiptabankarnir hafa hrifsað til sín peningaútgáfuvaldið án þess í raun að spyrja kóng né prest. 
 
Þetta háttalag er afsprengi tölvuvæðingar og rafrænna viðskipta um alnetið. Þrátt fyrir að Seðlabankinn hafi einn heimild til að gefa út peninga í hvaða mynd sem það er, þá hafa aðrir bankar komist upp með að gefa út rafmynt í gegnum sín tölvukerfi, án þess að greiða Seðlabankanum neitt fyrir þá útgáfu. Þeir eru því að búa til platverðmæti úr engu og bakka það upp með útgáfu skuldabréfa, m.a. vegna húsnæðiskaupa með greiðsluplani inn í framtíðina. Þetta er síðan skráð í bókhaldi bankanna sem útistandandi eignir en eru það í raun ekki. 
 
Gallinn við þetta kerfi er margþættur. Eitt atriði er að Seðlabankinn, sem ætti að fá tekjur af því að lána bönkunum peninga til að nýta í sín viðskipti, fær ekkert fyrir sinn snúð. Þess í stað bakkar hann upp ruglið með því að halda uppi ofurháum stýrivöxtum sem bankarnir nýta sér til hins ýtrasta. Í skjóli þeirra leggja þeir enn hærri vexti á útlán á sínum platkrónum, sem eru peningar sem þeir hafa í raun hvorki unnið fyrir né hafa heimild til að nota. Afleiðingin er að í efnahagskerfinu eru svífandi gríðarlegar reiknaðar peningastærðir sem engin raunverðmæti eru á bak við. Slíkt gengur auðvitað ekki upp til lengdar og því verður að leiðrétta kerfið annað slagið með tilheyrandi eignatilfærslum. 
 
Niðurstaðan er alltaf sú að fjármálakerfið reynir að laga sína stöðu með því að draga til sín rauneignir, m.a. frá almenningi og fyrirtækjum, til að fá eign á móti innihaldslausum vöxtum og rafkrónum. Auðvitað væri þó réttasta leiðin að þurrka út loftbólueign fjármálakerfisins og aflétta óraunhæfum álögum af skuldurum. Þegar allt peningakerfið er hins vegar orðið gegnsýrt af innihaldslausum og ímynduðum verðmætum myndi slík leiðrétting leiða til allsherjarhruns kerfisins. Gegn slíku mun fjármálakerfið alltaf berjast með kjafti og klóm. 
 
Vegna þessa falska hagkerfis verða til gríðarlegar rauneignatilfærslur til þeirra sem „eiga“ vaxtakröfurnar og  innistæðulausu  rafpeningana. Örfáir einstaklingar eru í skjóli þessa að eignast stærsta hluta allra verðmæta mannkyns. Þótt allir hugsandi menn viti að þetta gengur ekki upp, þá er samt enn haldið áfram á sömu braut. Hinir ríku verða stöðugt ríkari á kostnað þeirra sem neðar standa í þjóðfélagspíramídanum. Það er ekki lengur spurning um hvort, heldur hvenær þolinmæði fjöldans þrýtur. Það mættu þeir sem eru við stjórnvölinn í Seðlabanka Íslands líka hafa í huga þegar þeir móta sína vaxtastefnu. 
Náttúrulegir birkiskógar hafa mikilvægt hlutverk
Fréttir 13. febrúar 2025

Náttúrulegir birkiskógar hafa mikilvægt hlutverk

Vísbendingar eru um að náttúrulegir birkiskógar hafi mikil áhrif á uppsöfnun kol...

Sjö verkefni um aukið virði sauðfjárafurða
Fréttir 13. febrúar 2025

Sjö verkefni um aukið virði sauðfjárafurða

Kennslutól fyrir skólabörn, vöruþróun ærkjöts og sauðaosta og markaðssetning á s...

Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög
Fréttir 12. febrúar 2025

Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög

Þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar hefur verið kynnt fyrir vorþingið. Landbúnaðarmá...

Sýktur refur í Skagafirði
Fréttir 12. febrúar 2025

Sýktur refur í Skagafirði

Íbúi í Skagafirði varð var við veikan ref og reyndist dýrið með fuglaflensu.

Deilt um gjaldtöku vegna meðhöndlunar á dýrahræjum
Fréttir 11. febrúar 2025

Deilt um gjaldtöku vegna meðhöndlunar á dýrahræjum

Fyrir áramót bárust tvö mál inn á borð lögfræðinga Bændasamtaka Íslands þar sem ...

Tvöfaldur hagnaður kjötvinnslu í eigu KS
Fréttir 11. febrúar 2025

Tvöfaldur hagnaður kjötvinnslu í eigu KS

Kjötvinnslan Esja gæðafæði nær tvöfaldaði hagnað sinn milli áranna 2022 og 2023.

Framleiðsla og sala á hrossakjöti jókst mest
Fréttir 10. febrúar 2025

Framleiðsla og sala á hrossakjöti jókst mest

Mikil aukning var í framleiðslu og sölu á hrossakjöti og svínakjöti á síðasta ár...

Betri afkoma sauðfjárbúa
Fréttir 10. febrúar 2025

Betri afkoma sauðfjárbúa

Hagstofan greindi frá því á vef sínum fyrir skemmstu að afkoman í sauðfjárræktin...