Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 4 ára.
Folum fórnað
Fréttir 17. desember 2018

Folum fórnað

Höfundur: Vilmundur Hansen

Greiningar á fornu erfðaefni varpa ljósi á hross sem grafin voru með fólki á 10. öld á Íslandi.

Á Íslandi hafa fundist 350 kuml (grafir úr heiðni) kuml og eru þau flest frá 10. öld. Talið er að fólksfjöldi á Íslandi hafi talið allt að 9000 manns í kringum árið 930 og það er því ljóst að aðeins ákveðið fólk var greftrað með haugfé í kumlum. Grafir og gripir sem lagðir eru með í þær gefa miklar upplýsingar um það samfélag sem var að þróast á Íslandi á eftir landnám.

Í grein sem birtist nýlega í Journal of Archaeological Science segir að hestar voru algengasta haugféð sem lagt var í kuml á Íslandi en þar sem flest kuml hér á landi fundust við vegagerð og aðrar framkvæmdir fyrir 50-100 árum síðan voru þau oft afar illa varðveitt og ekki rannsökuð af fornleifafræðingum þegar þau fundust. Því skilaði sér oft aðeins lítill hluti þeirra hestabeina sem voru í kumlum á Þjóðminjasafnið.

Til að kyngreina beinagrind úr hrossi þarf annað hvort að vera til staðar vel varðveitt mjaðmagrind eða vígtönn en flestar mera hafa ekki slíkar tennur. Erfitt hefur verið að greina kyn hrossa í íslenskum kumlum með hefðbundnum aðferðum vegna þess hve illa varðveittar margar beinagrindur voru.

Með því að gera fornerfðafræðilega rannsókn (fornDNA greiningu) á tönnum úr 19 hrossum úr íslenskum kumlum hafa vísindamenn við Landbúnaðarháskóla Íslands, Háskólann í Osló og Minjastofnun Íslands staðfest að því að mikill meirihluti þeirra hesta sem lagðir voru í kuml voru karlkyns. Aðeins eitt hrossbein, frá kumlateignum á Böggvisstöðum við Dalvík, var úr meri. Greind voru þrjú hrossbein sem ekki fundust í kumlum, frá Granastöðum sem er býli frá víkingaöld og úr hellinum Leyni á Snæfellsnesi. Þau bein reyndust öll koma úr merum.

 

Skráðir högundar greinarinnar eru Nistelberger, H. M., Pálsdóttir, A. H., Star, B., Leifsson, R., Gondek, A. T., Orlando, L., Barrett, J. H., Hallsson og  J. H., Boessenkool, S.

Heitt vatn finnst á Ströndum
Fréttir 1. desember 2023

Heitt vatn finnst á Ströndum

Heitt vatn fannst nýlega við borun á Drangsnesi á Ströndum.

Tímamót í baráttunni gegn riðuveiki
Fréttir 1. desember 2023

Tímamót í baráttunni gegn riðuveiki

Tímamót eru í baráttunni gegn riðuveiki í sauðfé með nýrri nálgun stjórnvalda þa...

Birgðir kindakjöts aldrei minni
Fréttir 1. desember 2023

Birgðir kindakjöts aldrei minni

Birgðir kindakjöts í lok ágústmánaðar hafa aldrei verið minni en á þessu ári.

Samningaviðræðum við Miðfjarðarbændur ekki lokið
Fréttir 30. nóvember 2023

Samningaviðræðum við Miðfjarðarbændur ekki lokið

Í umræðum á Alþingi á mánudaginn um riðuveiki í sauðfé og bætur vegna niðurskurð...

Sala sýklalyfja dregst saman
Fréttir 30. nóvember 2023

Sala sýklalyfja dregst saman

Sala sýklalyfja fyrir búfé og eldisfiska í Evrópu dróst saman um 12,7% milli ára...

Stefnir í að tap verði 525 krónur á kílóið
Fréttir 30. nóvember 2023

Stefnir í að tap verði 525 krónur á kílóið

Í nýlegri skýrslu Ráðgjafar­miðstöðvar land­búnaðarins um rekstrarafkomu nautakj...

Kortlagning ræktunarlands
Fréttir 30. nóvember 2023

Kortlagning ræktunarlands

Gert er ráð fyrir að þings­ályktunar­tillaga um nýja lands­skipulagsstefnu til 1...

Fagstaðlaráð í umhverfis- og loftslagsmálum
Fréttir 27. nóvember 2023

Fagstaðlaráð í umhverfis- og loftslagsmálum

Nýtt fagstaðlaráð hefur verið stofnað undir hatti Staðlaráðs Íslands. Það verður...