Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Enn um ull og brenglaða hugsun
Mynd / BBL
Skoðun 6. apríl 2017

Enn um ull og brenglaða hugsun

Höfundur: Guðríður B. Helgadóttir
Í síðasta Bændablaði, þ. 23.3. þ.m., er grein um ull og fleira, eftir Davíð Herbertsson. Sem vinur og málsvari sauðkinda verð ég að játa að það var klausa, í þeirri að mörgu leyti ágætu grein, sem stakk mig svo í hjartað að ég get ekki orða bundist. Þar segir greinarhöfundur, eftir að hafa farið faglegum orðum um haust- og vetrarrúning, „það er ill meðferð að láta þær vera í ullinni inni í hlýjum húsum“.
 
 En það er engin klausa, ekkert orð um illa meðferð að láta þær vera mannsberar úti í vorhretum og vornæðingi íslenskrar veðráttu. Þetta kalla ég brenglaða hugsun og hætti ekki, meðan ég get haldið á penna, að reyna að vinda ofan af, þessari á allan handa máta, snarbrengluðu, ullareyðileggjandi og mannskemmandi hugsun og framkvæmd við aðbúnað sauðfjár og útrýmingu þels af jörðinni.
 
Sauðkindin er í eðli sínu sköpuð til útivistar. Það er brenglað að troða henni í kös inn í þröngri kró misjafnlega vel loftræstra húsa, meira en hálft árið, meina henni útivist og hreyfingu. Þessi langa húsvist kostar dýrari húsagerð, meira fóður, meiri vinnu og óhreinni ull, heldur en léttbyggðari hús þar sem fé liggur við opið í góðviðri, stóru baggarnir gefnir í þar til hannaðar grindur og þrifalega farið með fóður og fénað. Stórt hús og hlöðurými, hannað til að stúka sundur með léttum grindum um sauðburð, þjónar einnig innistöðu í vondum veðrum að vetri.
 
Það er brenglað að klæða sauðkindina úr eðlilegri hlífðarkápu sinni, þegar vetur gengur í garð og hennar eðlislæga vörn fer að mynda þéttustu, mýkstu og hlýjustu hárin til að verjast vetrarkuldanum.  Eyðileggja með því dýrmæta sérstöðu íslensku ullarinnar, kalla fram tvöfaldan kostnað og fyrirhöfn með snoðklippingu rétt fyrir vorkulda, hret og illa líðan skjálfandi, mannsberjúgra skrokka aumingja kindanna, sem vegna þessarar heimsku hafa nú ekkert reyfi eða skjól til að verja sig og lömbin gegn næðingnum.
Plastábreiðan, sem strengd var yfir húskróna og nýrúna skrokkana í vetur, vísfjarri, ásamt tillitssemi, meðlíðan og vörn, þegar mest á reynir .Að rýja vel fýlda kind að vorinu um leið og flutt er „á fjall“, sleppt á heiði eða aðra sumarhaga, er skemmtilegt, helmingi ódýrara og kindinni eðlilegt. Vorkuldar um garð gengnir og sumarið fram undan.
 
Fleiri lömb, meira kjöt. Það eitt er stefnan ef stefnu skyldi kalla. Er ekki kominn tími til að hugsa sitt ráð og huga að fleiru?  Var ekki í þessu sama Bændablaði klausa um „stórlega umfram“ framleiðslu á kindakjöti? Voru ekki líka að heimtast ær af útigöngu í einhverjum firði þarna fyrir austan, vel útlítandi ær, tvílemdar samkv. sónarskoðun, því með þeim var þarna í frelsinu tvílembingshrútur undan annarri?
Búinn að sýna sitt eðli til undaneldis. Er það ekki besta meðalhófið, 2 lömb á á? Og dugnaður til að nýta sér það sem í boði er? Maðurinn, með sitt drottnunar- og húsbóndavald, ber ábyrgð á öryggi og velllíðan skepnunnar, sem hann hefur tekið í sína þjónustu. Hann ber einnig ábyrgð á að forða henni frá hættum, smala til byggða í tíma að hausti, stjórna beit og gjöf þegar vetrar. En talandi um ábyrgð nú á tímum, verður manni á að spyrja: Hvar er hana að finna? Varð hún kannski úti einhvers staðar á öræfum skilningsleysis og sérhyggjugræðginnar? Og enginn Fjalla-Bensi lengur til að leggja á sig leit að óheimtum manngildum trausts og ábyrgðar?
 
Er ekki kominn tími til að staldra við og skoða áttavitann?
 
26.3. 2017 
Guðríður B. Helgadóttir
Hjartað slær með náttúruvernd
Fréttir 18. febrúar 2025

Hjartað slær með náttúruvernd

Sigrún Ágústsdóttir er forstjóri nýrrar Náttúruverndarstofnunar sem tók til star...

Á hverfanda hveli
Fréttir 18. febrúar 2025

Á hverfanda hveli

Árið í ár er helgað hverfandi jöklum. Íslenskir jöklar minnkuðu um 900 km2 milli...

Stöðugur samdráttur í hrossaútflutningi
Fréttir 17. febrúar 2025

Stöðugur samdráttur í hrossaútflutningi

Frá árinu 2022 hefur samdráttur verið stöðugur í útflutningi íslenskra hrossa.

Samráð um úrgangsforvarnir
Fréttir 14. febrúar 2025

Samráð um úrgangsforvarnir

Í Samráðsgátt stjórnvalda liggja nú drög Umhverfisstofnunar að stefnu um úrgangs...

Sóknarhugur er í Dalamönnum
Fréttir 14. febrúar 2025

Sóknarhugur er í Dalamönnum

Í Búðardal er fyrirhugað að reisa atvinnuhúsnæði með allt að 150 milljóna króna ...

Náttúrulegir birkiskógar hafa mikilvægt hlutverk
Fréttir 13. febrúar 2025

Náttúrulegir birkiskógar hafa mikilvægt hlutverk

Vísbendingar eru um að náttúrulegir birkiskógar hafi mikil áhrif á uppsöfnun kol...

Sjö verkefni um aukið virði sauðfjárafurða
Fréttir 13. febrúar 2025

Sjö verkefni um aukið virði sauðfjárafurða

Kennslutól fyrir skólabörn, vöruþróun ærkjöts og sauðaosta og markaðssetning á s...

Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög
Fréttir 12. febrúar 2025

Kjötafurðastöðvar aftur undir samkeppnislög

Þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar hefur verið kynnt fyrir vorþingið. Landbúnaðarmá...