Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 8 ára.
Verðþróun afurða til svínabænda, verðlagsþróun og þróun á verðlagningu afurða til neytenda. Á sama tíma hefur neysluverðsvísitala hækkað um 7,5% og svínakjötsafurðir hækkað um 7,4 til 8,6%. Hér er búið að taka tillit til breytinga á virðisaukaskatti.
Verðþróun afurða til svínabænda, verðlagsþróun og þróun á verðlagningu afurða til neytenda. Á sama tíma hefur neysluverðsvísitala hækkað um 7,5% og svínakjötsafurðir hækkað um 7,4 til 8,6%. Hér er búið að taka tillit til breytinga á virðisaukaskatti.
Fréttir 7. júlí 2016

Verð á svínakjöti hefur hækkað til neytenda en lækkað til bænda

Höfundur: Vilmundur Hansen

Afurðaverð til svínabænda hefur lækkað um tæp 9% á síðustu þremur árum.  Á sama tíma hefur neysluverðsvísitala hækkað um 7,5% og svínakjötsafurðir hækkað um 7,4 til 8,6% í verslunum. 

Björgvin Jón Bjarnason, formaður Svínaræktarfélagsins, segir erfitt að skilja hvers vegna verð á svínakjöti til neytenda út úr búð hafi hækkað undanfarin ár en á sama tíma hafi afurðaverð til bænda lækkað.

„Undanfarin þrjú ár höfum við séð að verð til bænda hefur lækkað um rúm 9% en á sama tíma hefur verð út úr búð hækkað um rúm 7%, jafnvel þótt tekið sé tillit til hækkunar á virðisaukaskatti á matvæli. Hér er því um að ræða raunhækkun á svínakjötsafurðum til neytenda út úr búð.

Við vitum að vara eins og svínakjöt hækkar samkvæmt virðiskeðju sem hefst hjá bónda og lýkur við kassann í verslunum eftir að hafa farið í gegnum sláturhús og afurðavinnslur.“

Neytendur greiða hærra verð

„Ég hef svo sem ekki mikið verið að velta fyrir mér hvar hækkunin verður en að mínu mati er hún óeðlilega mikil og neytendur eru sannanlega að greiða hærra verð fyrir okkar afurðir þrátt fyrir að verð til bænda hafi lækkað. Hækkunin kemur því ekki frá okkur.“

Björgvin segir að eins og búast megi við beri allir fimlega af sér sakir þegar leitað sé svara við því af hverju svínakjöt til neytenda hafi hækkað eins mikið og raun ber vitni. Fulltrúar verslunarinnar segja af og frá að álagningin hjá þeim hafi hækkað og sama segja fulltrúar afurðafyrirtækjanna.
Innflutningur pressar niður verð til bænda

Björgvin segir að í dag sé eftirspurn eftir svínakjöti meiri en framboð en að samt sem áður hafi verð til framleiðenda ekki hækkað að neinu ráði. Innflutningur á svínakjöti er greinilega að pressa verðið til framleiðenda niður.

Hækka úr 500 í 2.000 krónur

Samkvæmt gögnum sem Bændablaðið hefur undir höndum er tollverð (CIF-verð) á innfluttum svínalundum 757 krónur kílóið en það er selt út úr búð, að frádregnum virðisaukaskatti, á um 2.000 krónur. CIF-verð á svínahryggvöðvum er 451 króna kílóið en útsöluverð út úr búð er svipað og á svínalundum.

Ekki verðlagt í samræmi við innflutningsverð

Svínalundir og hryggvöðvar frá löndum ESB eru fluttir til landsins á tvenns konar kjörum. Annars vegar með 18% tolli að viðbættum magntolli sem er 664 krónur kílóið. Hins vegar og mun líklegra er að kjötið sé flutt til landsins á tollkvóta ESB. Tollkvótinn er án tolla en innflytjandinn greiðir hins vegar fyrir kvótann í útboði sem atvinnuvegaráðuneytið auglýsir.Tollkvóti fyrir árið 2016 var alls 200 tonn og seldur fyrir 255 krónur kílóið.

Verðhækkun á öðrum svína­kjötsafurðum er í svipuðum stíl og í flestum tilfellum er um að ræða vöru sem ekkert er unnin hér á landi. Álagningin er því hraustleg.

Ein af rökum verslunarinnar fyrir auknum innflutningi á land­búnaðarvörum er að inn­flutningurinn leiði til lægra matvælaverðs þrátt fyrir að slíkt sé ekki raunin.

Innflutningur á svínakjöti árið 2015 var 573 tonn en var 364 tonn árið 2013. Á saman tíma hefur innlend svínakjötsframleiðsla aukist úr 6.008 tonnum í 6.512 tonn.

Björgvin segir að svo virðist vera, enn sem komið er, að innlend vara stjórni verðinu á markaði. Með öðrum orðum að innflutt vara sé verðlögð eins nálægt innlendri framleiðslu og hægt er en ekki í samræmi við innflutningsverð. Þetta geri það að verkum að innlendir svínaframleiðendur eiga afar erfitt með að keppa við ódýrt innflutt kjöt sem kemur frá meginlandinu.

Er plantað nóg?
Fréttir 16. apríl 2025

Er plantað nóg?

Skógarbændur gegna mikilvægu hlutverki við landgræðslu og skógrækt. Þannig er sk...

Trump skellir í lás
Fréttir 16. apríl 2025

Trump skellir í lás

Alþjóðasamfélagið er skekið eftir tollahækkanir Trumps í þarsíðustu viku.

Fimmtíu gripir með T137 finnast í Skaftárhreppi
Fréttir 16. apríl 2025

Fimmtíu gripir með T137 finnast í Skaftárhreppi

Áfram finnast sauðfjárbú með arfgerðabreytileikann T137 í hjörð sinni, sem talin...

Fuglavernd í hart við Yggdrasil
Fréttir 15. apríl 2025

Fuglavernd í hart við Yggdrasil

Fuglavernd hefur kært Yggdrasil Carbon ehf. til lögreglu fyrir að rista upp land...

Áherslur á Búnaðarþingi
Fréttir 15. apríl 2025

Áherslur á Búnaðarþingi

Á Búnaðarþingi 20. til 21. mars síðastliðinn var ályktað um áherslur á komandi s...

Ný hveitimylla ólíkleg
Fréttir 14. apríl 2025

Ný hveitimylla ólíkleg

Opinberir aðilar hafa ekki gefið Líflandi formlega staðfestingu á að reglur sem ...

Ráðuneytið má ekki grípa inn í
Fréttir 14. apríl 2025

Ráðuneytið má ekki grípa inn í

Hanna Katrín Friðriksson atvinnuvegaráðherra hefur sagt í fjölmiðlum að ef Lífla...

Stefnir stærsti hluthafi Örnu
Fréttir 14. apríl 2025

Stefnir stærsti hluthafi Örnu

Stefnir sjóðastýringarfyrirtæki hefur fjárfest í Örnu og er nú skráður stærsti h...