Skýrsla Veðurstofu Íslands um veðurfar á Suðurlandi í 10 ár: Að jafnaði milt veður en Kvísker með sérstaklega mikla úrkomu
Höfundur: Þórður Freyr Sigurðsson, Sviðsstjóri Þróunarsviðs Samtaka sunnlenskra sveitarfélaga
Unnin hefur verið skýrsla um veðurfar á Suðurlandi frá árinu 2008 til 2017 af Veðurstofu Íslands fyrir Samtök sunnlenskra sveitarfélaga (SASS).
Þórður Freyr Sigurðsson.
Skýrslan byggir á mælingum úr 16 sjálfvirkum veðurathugunarstöðvum á Suðurlandi, auk upplýsinga frá þremur mönnuðum veðurathugunarstöðvum. Um margt áhugaverðar upplýsingar er að ræða, þar sem gögn þessi hafa ekki verið tekin saman áður fyrir landshlutann og birt með viðlíka hætti. Samantektin gefur innsýn inn í ólíkt veðurfar einstakra svæða innan landshlutans og veðurfar almennt á Suðurlandi síðastliðin 10 ár. Landshlutinn Suðurland eins og hann er skilgreindur í dag nær frá Hellisheiði í vestri að Lóni í austri.
Að jafnaði milt veður
Í útdrætti skýrslunnar um veðurfar á Suðurlandi segir:
„Að jafnaði er veður milt á sunnanverðu landinu. Vetur eru mildir við sjávarsíðuna en lengra inni í landi getur orðið talsvert frost í vetrarstillum. Svæðið er það úrkomumesta á landinu, einkum austan til. Lægðir koma að öllu jöfnu inn á landið úr suðri og bera hlýtt og rakt loft norður eftir. Úrkomusamast er áveðurs við há fjöll og mest er úrkoman sunnan í Vatnajökli og Mýrdalsjökli.“
Kvísker í Öræfum. Hér sjást þrjár tegundir úrkomumæla: hefðbundinn, gamall úrkomusíriti og afbrigðilegur sjálfvirkur vigtarmælir. Myndin er tekin 2. júlí 2009. Mynd / Veðurstofa Íslands
Gríðarleg úrkoma á Kvískerjum
Sérstaða einstakra svæða kemur berlega í ljós í ýmsum tölum skýrslunnar. Helst birtist sérstaðan líklega í úrkomutölum. Einkum sker veðurathugunarstöð í Kvískerjum sig úr í samanburði við önnur svæði. Meðaltalársúrkoma mældist þar 3.500 mm en um 1.000 til 1.400 mm annars staðar í landshlutanum. Um er að ræða úrkomumesta svæði landsins samkvæmt mælingum Veðurstofunnar.
Upplýsingar í skýrslunni taka til þátta eins og ríkjandi vindátta, árstíðarsveiflna í hita, vindhraða og úrkomu. Mannaðar veðurathugunarstöðvar gefa síðan að auki upplýsingar um úrkomuáttir og veðurtegundir á takmörkuðu skyggni.
Skýrslan var unnin af Veðurstofu Íslands fyrir SASS og er í reynd aukaafurð verkefnis um greiningu á veðurfarslegum skilyrðum fyrir alþjóðaflugvöll á Suðurlandi, sem er áhersluverkefni Sóknaráætlunar Suðurlands á vegum SASS.
Næsti áfangi þess verkefnis er að leggja mat á hvaða svæði innan landshlutans uppfylla veðurfarsleg skilyrði fyrir uppbyggingu alþjóðaflugvallar.
Ákveðið var að þess gögn yrðu tekin saman í skýrslu sem yrði öllum aðgengileg. Skýrsluna má finna á heimasíðu SASS (sass.is) en samantekt fyrir hverja veðurstöð fyrir sig má einnig nálgast á Kortavef Suðurlands (sass.is/kortavefur).
Höfundar skýrslunnar eru Guðrún Nína Petersen, Kristín Björg Ólafsdóttir og Þóranna Pálsdóttir hjá Veðurstofu Íslands. Nánari upplýsingar veitir Þórður Freyr Sigurðsson, sviðsstjóri Þróunarsviðs SASS.
Þórður Freyr Sigurðsson, Sviðsstjóri Þróunarsviðs Samtaka sunnlenskra sveitarfélaga
