Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 1 árs.
Gegnsætt ferli framleiðslu
Menning 7. mars 2023

Gegnsætt ferli framleiðslu

Höfundur: Sigrún Pétursdóttir

Samkvæmt vefsíðu ESG Today kemur fram í nýrri könnun að einungis 0,4% fyrirtækja af tæpum 19.000 hafa sýnt fram á greinargott yfirlit yfir framleiðsluferla sína með tilliti til loftslagsaðgerða. Kemur einnig fram að tískuiðnaðurinn er einn þriggja iðnaðargeira er stendur sig hvað verst.

Má segja, að með þetta í huga hafi Frakkar ákveðið nýverið að taka stórt skref undir hatti Græns samfélagssáttmála Evrópusambandsins – Hringlaga hagkerfi, lög gegn úrgangi – er þeir settu fram löggjöf þess efnis að forsvarsmenn tískuiðnaðar skyldu bjóða upp á gegnsætt framleiðsluferli. Tóku lögin strax gildi og var áætlað að fyrirtæki með ársveltu yfir 50 milljónum evra skyldu fylgja tilskipuninni nú þegar. Þau, þar sem veltan er smærri, fylgja í kjölfarið yfir næstu tvö ár.

Aðgengilegt á skilvirkan hátt

Í grundvallaratriðum krefur löggjöfin tískuvörumerki um að veita neytendum ítarlegar upplýsingar er varða framleiðsluferli varningsins frá grunni. Meðal þeirra upplýsinga sem óskað er eftir má nefna sjálfbærni, möguleika á endurvinnslu, hversu mikið hlutfall efnis er endurunnið og magn örtrefja. Mætir heildarframleiðslan eftirspurn eða er um offramleiðslu að ræða? Ef svo er – hvert fara afgangsflíkur o.s.frv.?

Vöruupplýsingar skulu vera aðgengilegar neytendum bæði á sölustað og á netinu. Í raun þarf að tileinka hverri vöru sérstaka vefsíðu þar sem neytendur eru upplýstir um framleiðsluferli hennar.

Áhugavert er að einnig er krafist þess að þau lönd sem kjósa að selja varning sinn til Frakklands geri slíkt hið sama – safni saman öllum mögulegum upplýsingum, þýði yfir á frönsku og geri neytendum aðgengilegt á vefsíðu.

Er markmiðið að hvetja fólk til að taka meðvitaðar ákvarðanir um innkaup sín og meðhöndla textíl- og umbúðaúrgang á skilvirkari hátt auk þess að ýta undir að betrumbæta verkhætti innan tískuiðnaðarins. Um árabil hefur verið umræða varðandi mengun afgangsfatnaðar, en víðs vegar um heiminn má m.a. finna svæði innan íbúabyggða þar sem fatahaugar eru brenndir og valda allverulegri mengun. Svo ekki sé talað um almenna offramleiðslu á oft ódýrri vefnaðarvöru sem tekur fleiri þúsund ár að eyðast í umhverfinu.

Spor í átt að grænni framtíð tísku og textíls

Það er lofsvert að frönsk stjórnvöld hafa skuldbundið sig til svo strangrar lagastefnu. Þó kom ákvörðunin frekar á óvart enda Frakkland fyrst allra landa í Evrópusambandinu til að taka skrefið.

Einhverjir fataframleiðenda eru því ekki alveg í rónni og hafa bent réttilega á að stór hluti þess fatnaðar sem ætlaður er fyrir vor/sumar 2023 sé nú þegar framleiddur og á leið í verslanir Frakklands, án þess að seljendur geti boðið neytendum upp á þær upplýsingar sem krafist er nú.

Á móti kemur að hugmyndin um gagnsætt ferli hefur verið á lofti í nokkur ár og án efa gefið fyrirtækjum og hagsmunaaðilum í iðnaði nægan tíma til að rökræða lykilatriði og rannsaka ávinning af slíkri ákvörðun. Það er því kappsmál hjá fyrirtækjum að geta sýnt fram á jákvætt ferli birgðakeðju sinnar með tilliti til kolefnisspora.

Næstu 5-10 ár skipta sköpum

Forsvarsmenn tískuiðnaðarins hafa viðurkennt að gagnsæi aðfanga- keðju muni draga úr kolefnissporum framleiðsluferlisins í heild sinni og þökk sé stafrænum nýjungum er hægt að eiga auðveld og aukin samskipti við viðskiptavini sem þá í kjölfarið knýi fram breytingar.

Markmið sem þessi er mikilvægt að hafa í huga – enda samkvæmt tillögu Alþingis Íslendinga til þingsályktunar um grænan samfélagssáttmála árið 2018-19, kemur fram að:

„Nýjustu rannsóknir í loftslagsmálum sýna að næstu fimm til tíu ár skipta sköpum fyrir mannkynið. Þá mun ráðast hvort næst að stemma stigu við loftslagsbreytingum eða fást við skelfilegar afleiðingar þeirra.“

Til viðbótar við gagnsæi tískunnar er svo hægt að ná raun- verulegum framförum í átt að mikilvægum sjálfbærnimarkmiðum með því að lengja líftíma fatnaðar – endurselja eða endurnýta slitna hluti og endurvinna efni.

Skylt efni: tíska

Mannlíf á Búnaðarþingi
Líf og starf 25. mars 2024

Mannlíf á Búnaðarþingi

Æðsta samkoma Bændasamtaka Íslands er Búnaðarþing. Í ár stóð það yfir frá fimmtu...

Stjörnuspá 21. mars - 11.  apríl
Líf og starf 21. mars 2024

Stjörnuspá 21. mars - 11. apríl

Vatnsberinn hefur lengi verið að velta því fyrir sér að flytja sig um set og jaf...

Félagsskapur eldri borgara
Líf og starf 19. mars 2024

Félagsskapur eldri borgara

Stofnfundur Félags eldri borgara í Hvalfjarðarsveit var haldinn sunnudaginn 11. ...

Áframhaldandi búseta talin möguleg
Líf og starf 13. mars 2024

Áframhaldandi búseta talin möguleg

Við Langanesströnd sem liggur að botni Bakkaflóa stendur Bakkafjörður ásamt bæði...

Kirkjugarðsklúbburinn
Líf og starf 12. mars 2024

Kirkjugarðsklúbburinn

Halaleikhópurinn víðfrægi tók að sér verkið Kirkjugarðsklúbbinn eftir Ivan Mench...

Bændamótmæli á Íslandi?
Líf og starf 11. mars 2024

Bændamótmæli á Íslandi?

Mótmæli bænda í Evrópu hafa verið í fréttum undanfarin misseri þar sem þeir vald...

Stjörnuspá 7. mars - 21. mars
Líf og starf 8. mars 2024

Stjörnuspá 7. mars - 21. mars

Vatnsberinn hefur alla burði til þess að koma í framkvæmd þeim hugmyndum sem eru...

Lundi
Líf og starf 6. mars 2024

Lundi

Lundi er algengasti fuglinn okkar og jafnframt einn af okkar einkennisfuglum. Ha...