Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Vigdís Hӓsler og Garðar H. Guðjónsson.
Vigdís Hӓsler og Garðar H. Guðjónsson.
Skoðun 5. maí 2022

Heimili í dreifbýli þurfa öflugar eldvarnir

Höfundur: Vigdís Hӓsler, framkvæmdastjóri Bændasamtakanna, og Garðar H. Guðjónsson, framkvæmdastjóri Eldvarnabandalagsins

Mörg heimili í dreifbýli eru þannig í sveit sett að langt er í næstu slökkvistöð og útkallstími slökkviliðs því langur ef eldur kemur upp og aðstoðar er þörf. Það gerir að verkum að heimilisfólk er í senn sitt eigið slökkvilið og eldvarnaeftirlit. Eldvarnir og fyrstu viðbrögð heimilisfólks geta ráðið miklu um hvernig fer fyrir fólki og eignum.

Margir gera sér grein fyrir þessu og tryggja að eldvarnir heimilisins séu ævinlega eins og best verður á kosið. Aðrir þurfa sannarlega að gera betur.

Það er ekki að ósekju að Bænda­samtök Íslands og Eldvarna­banda­lagið hafa gert með sér samkomulag um aðgerðir til að auka eldvarnir í landbúnaði og á heimilum í dreifbýli. Könnun sem Gallup gerði fyrir Eldvarnabandalagið sýnir að úrbóta er víða þörf. Að vísu má segja bændum það til hróss að eldvarnir á heimilum þeirra virðast betri en almennt gerist miðað við kannanir Gallup undanfarna áratugi. Hins vegar er ljóst að margir eru óþarflega berskjaldaðir fyrir eldsvoðum.

Mikilvægt er auðvitað að gera allt sem í okkar valdi stendur til að koma í veg fyrir að eldur komi upp og reyni á eldvarnir heimilisins og setji fólk í hættu. Það má gera með ýmsum hætti; fara gætilega með opinn eld, sýna aðgát við matseld, hlaða snjalltæki í öruggu umhverfi, tryggja að raflagnir séu í lagi.  

Reykskynjarar bjarga mannslífum

Vilji svo óheppilega til að eldur komi upp á heimili reynir á eldvarn­irnar. Áríðandi er að tryggja að heimilisfólk fái viðvörun um að eldur og reykur sé á heimilinu. Því þarf að tryggja að nægjanlegur fjöldi virkra reykskynjara sé fyrir hendi.

  • Best er að hafa reykskynjara í öllum rýmum, ekki síst þar sem raf- og snjalltæki eru notuð og hlaðin. Reykskynjara á að minnsta kosti að setja upp framan við eða í hverri svefnálmu og á hverri hæð á heimilinu.
  • Gott er að hafa hitaskynjara í votrým­um og bílskúr. 
  • Prófa þarf reykskynjara að minnsta kosti árlega. Algengast er að rafhlöður í nýjum reyk­skynjurum endist í fimm til tíu ár en skipta þarf árlega um rafhlöðu í skynjurum með 9 volta rafhlöðu. Endurnýja skal reykskynjara á tíu ára fresti.

Samtengdir reykskynjarar eru áskjósan­leg lausn, ekki síst á stærri heimilum og þar sem húsnæði er á fleiri en einni hæð.

Ef einn samtengdur reykskynjari fer í gang fara þeir allir í gang.

Þar sem þráðlaust net er fyrir hendi er hægt að tengja skynjarana í

síma heimilisfólks í gegnum þar til gert app.

Slökkvibúnaður og flóttaleiðir

Mörgum hefur tekist að bjarga verð­mætum og koma í veg fyrir stórslys með notkun einfalds slökkvibúnaðar sem þarf að vera fyrir hendi á öllum heimilum. 

  • Slökkvitæki eiga að vera við helstu útgöngudyr. Þau eiga að vera sýnileg og aðgengileg þegar gengið er um íbúðina svo að allir viti hvar þau eru ef nauðsynlegt reynist að nota þau.
  • Eldvarnateppi á að vera á sýnilegum stað í eldhúsi.

Enginn ætti þó að setja sig eða aðra í hættu við slökkvistarf. Mikilvægast er að tryggja að allir komist heilir út og hringja í neyðarnúmerið, 112. Allir á heimilinu eiga að hafa aðgang að tveimur eða fleiri greiðum flóttaleiðum. Fjölskyldan þarf að ákveða stað utandyra þar sem allir hittast þurfi fjölskyldan að yfirgefa heimilið.

Tækifærið er núna!

Bændasamtökin og Eldvarna­banda­lagið hafa samið við Eldvarna­miðstöðina um að selja félags­mönnum í Bændasamtökunum eld­varna­búnað á sérstökum afsláttar­kjörum. Allar upplýsingar um tilboð Eldvarnamiðstöðvarinnar er að finna á Bændatorginu.

Við hvetjum félagsmenn til þess að yfirfara nú eldvarnir heimilisins og nýta sér tilboðið til að efla þær eftir þörfum.  

Tækifærið er núna!

Vigdís Hӓsler,
framkvæmdastjóri Bændasamtakanna

Garðar H. Guðjónsson,
framkvæmdastjóri Eldvarnabandalagsins

Skylt efni: eldvarnir

Náttúrulegir óvinir meindýra – Hetjur skógarins?
Skoðun 3. október 2025

Náttúrulegir óvinir meindýra – Hetjur skógarins?

Náttúrulegir óvinir meindýra eru hópur lífvera sem eiga það sameiginlegt að næra...

 Kregðubólusetningar - val eða vitleysa
Skoðun 3. október 2025

Kregðubólusetningar - val eða vitleysa

Kregða þýðir sá sem étur lítið.  Kregðusýkillinn telst til s.k. berfryminga (Myc...

Ósýnilegi burðarásinn í öryggismálum þjóðarinnar
Skoðun 3. október 2025

Ósýnilegi burðarásinn í öryggismálum þjóðarinnar

Við hugsum oft um almannavarnir sem viðbragð við náttúruhamförum, farsóttum eða ...

Varðveisla erfðaauðlinda
Skoðun 2. október 2025

Varðveisla erfðaauðlinda

Búfé og plöntur hafa fylgt manninum í um 10.000 ár eða frá þeim tíma sem maðurin...

Sterkir innviðir — sterkt samfélag
Skoðun 2. október 2025

Sterkir innviðir — sterkt samfélag

Í nýliðnum ágúst átti ég milliliðalaust samtal við íbúa og sveitarstjórnarfólk á...

Hernaðurinn gegn Hamarsdal
Skoðun 2. október 2025

Hernaðurinn gegn Hamarsdal

Góðir lesendur. Heggur sá er hlífa skyldi.  Ég fordæmi ákvörðun umhverfisráðherr...

Íslensk skógrækt í alþjóðlegu samhengi
Skoðun 1. október 2025

Íslensk skógrækt í alþjóðlegu samhengi

Dagana 9.–11. september fóru tveir fulltrúar Skógardeildar Bændasamtaka Íslands ...

Gætum að geðheilsunni
Skoðun 29. september 2025

Gætum að geðheilsunni