Gamaldags heimilismatur í nýju ljósi

Höfundur: Bjarni Gunnar Kristinsson

Unnar kjötvörur þurfa ekki að vera of óhollar ef minnkað er salt, nitrit og önnur geymsluefni. Við höfum góða kæla og ferskvöru og þurfum því ekki alla þá rotvörn sem var í gömlu uppskriftunum. Það ætti ekki að vera mikið vandamál fyrir kjötiðnaðinn að bregðast við því.

Bjúgu, eða sperðlar eins og sumir kalla þau, hafa löngum verið vinsæl á borðum landsmanna. Klassískt meðlæti með bjúgum eru kartöflur og uppstúf eða jafningur. Þar má gera breytingar til að hressa upp á gamlar uppskriftir, t.d. setja hollt grænmeti í jafninginn, brúna grænmetið í sméri og jafnvel láta það aðeins karmellast og bæta svo hveitinu í. Þynna síðan smjörbolluna með grænmetinu út með mjólk eða soði. Í lokin má bæta við grænkáli, spínati eða öðru meinhollu grænmeti.

Grasker eru ekki bara til skrauts því þau eru mikið notuð í kökur, súpur og jafnvel kaffidrykki. Nú er hrekkjavakan nýafstaðin og ekki seinna vænna að koma graskerjum í nytjar. Úr graskeri má útbúa ágætan eftirrétt í bland við skyr. Á Bændablaðsvefnum, bbl.is, má sjá stutt myndband af gerð þessa ágæta eftirréttar.

Bjúgnamáltíð með grænmetisjafningi

800 g góð bjúgu
500 g litlar kartöflur með flusi

Grænmetisjafningur

½–1 kg hvítkál og annað gott grænmeti
250 ml soð eða vatn
250 ml mjólk
30 g smjör
30 g hveiti
½ tsk. múskat
salt og pipar
Blandað ferskt blaðgrænmeti eins og spínat eða grænkál

Grænmetið er skorið í strimla eða litla bita, steikt í smérinu og hveiti bætt í á meðan hrært er. Soði bætt í og soðið í 2–3 mínútur. Hellið mjólk saman við og hitið að suðu. Kryddið jafninginn og berið fram.

Skyr með graskersmauki og saltstangamulningi

Fyrir kökumulning

1 pakki saltstangir eða kex
4 msk. smjör, brætt
2 matskeiðar sykur
2 matskeiðar púðursykur

Fyrir fyllingu:

1 stórt box hrært vanilluskyr
300 g graskersmauk (sjá uppskrift)
1/2 bolli sýrður rjómi
1 tsk. krydd (kanill eða vanilla)
1 tsk. múskat
1 peli kaldur léttþeyttur rjómi

Graskersmauk

1 dós malt og appelsín eða appel- sínusafi
Ögn af maple-sýrópi

Nú útbúum við lagskiptan eftirrétt úr graskeri, skyri og saltstangamulningi. Vinnið saltstangir í matvinnsluvél í fínt duft. Bætið í bræddu smjöri, sykri og púðursykri, og haldið áfram að blanda saman.

Setjið jafnt í átta bolla eða eina stóra skál og setjið til hliðar.

Blandið svo í potti graskeri, appelsínusafa (eða gosi) og maple-sýrópi. Sjóðið þar til graskerið er meyrt og vinnið saman í mauk.

Raðið graskersblöndu í bolla ásamt sýrðum rjóma, skyri og smá kryddi milli laga. Geymið aðeins í kæli fyrir neyslu. Skreytið með þeyttum rjóma og smá múskati eða kanil.

2 myndir: