Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en mánaðar gamalt.
Kærkomið ljóðasafn
Líf og starf 31. október 2025

Kærkomið ljóðasafn

Höfundur: Þröstur Helgason

Útgáfusaga Guðrúnar Hannesdóttur ljóðskálds er merkileg. Fyrsta bók hennar kom út árið 2007 þegar skáldið var sjálft komið á sjötugsaldur. Bókin, sem heitir fléttur, vakti mikla athygli. Guðrún var svo til óþekkt sem ljóðskáld en hún hafði komið fram á sjónarsviðið sama ár er hún hlaut Ljóðstaf Jóns úr Vör. Margir spurðu sig hvar þetta ljóðskáld hefði eiginlega haldið sig því að þarna var komin einstaklega sterk og þroskuð rödd. Síðan hefur Guðrún ekki slegið slöku við og sent frá sér níu bækur. Og nú eru þær allar komnar út á einni bók sem heitir einfaldlega Ljóðasafn. Að þessu sinni er titillinn skrifaður með stórum upphafsstaf en ekki litlum eins og allir hinir titlar Guðrúnar. Stóri stafurinn er viðeigandi á ljóðasafninu enda ástæða til þess að kveða með festu upp úr um það að hér er á ferðinni safn ljóða eftir eitt af bestu skáldum síðustu ára.

Litlu upphafsstafirnir í titlum ljóðabóka Guðrúnar og sömuleiðis heitum ljóða segja þó sitt um skáldskapinn, efni hans, efnistök og stíl. Ljóð hennar eru fínlega ofin og nákvæmlega, sérhvert orð er valið af næmleika, tónninn er lágstemmdur og oft eru viðfangsefnin hið smáa og fíngerða í náttúrunni, atvik, minningar, en þegar rýnt er betur kemur iðulega í ljós stærra samhengi, samfélagslegt, hugmyndalegt. Það er nóg um að hugsa í þessum skáldskap.

Ljóðið „von“ er gott dæmi, viðamikið og óhöndlanlegt efnið birtist í hinu smáa og brothætta:

skurnið
brothætt og blátt

fyrir innan
hjartsláttur, hlýir skuggar
(í paradís er engra fóta þörf)
og blind augun sjá
hvað er skrifað
á skjallið

í haust verður hreiðrið tómt
á ný

lófastór betliskál
lyft mót hrímskærum himni

Ljóðið er úr bókinni teikn frá 2012 en tveimur árum síðar hélt Guðrún áfram að setja saman táknmyndir úr veröld fugla í bókinni slitur úr orðabók fugla. Gegnumgangandi yrkisefni í bókum Guðrúnar er þó ekki síður orðin, málið, lestur þess, meðferðin á því og áhrif þess á okkur, merkingin sem stundum vill leysast upp eins og við öll þekkjum. Í titilljóði bókarinnar fingramál frá 2022 er þó skorið úr um að jafnvel það sem hverfur er markvert í málinu:

jafnvel það sem glatast í
þýðingu
er gullvægt og skiptir öllu máli

Bergljót Soffía Kristjánsdóttir skrifar efnismikinn eftirmála við þetta kærkomna ljóðasafn sem opnar augu manns fyrir ýmsum eiginleikum ljóða Guðrúnar. Bókin er fallega útgefin af Dimmu. Þetta er bók sem maður mun leita í aftur og aftur á þessu hausti enda ekki einlesin. 

Jólin eru að koma
Líf og starf 5. desember 2025

Jólin eru að koma

Nú fer að líða að hátíð ljóssins og jólasveinanna og því ekki seinna vænna að sk...

Þýskar heimsbókmenntir
Líf og starf 3. desember 2025

Þýskar heimsbókmenntir

Hætt er við að ýmsar fréttnæmar útgáfur verði undir í jólabókaflóðinu nú sem fyr...

Fjórtán ára að syngja með Karlakórnum Heimi
Líf og starf 3. desember 2025

Fjórtán ára að syngja með Karlakórnum Heimi

Yngsti meðlimur karlakórsins Heimis í Skagafirði er Fjölnir Þeyr Marinósson sem ...

Nýsköpunarhæfni gagnast öllum
Líf og starf 3. desember 2025

Nýsköpunarhæfni gagnast öllum

Hugmyndasmiðir er verkefni sem miðar að því að kenna börnum að verða frumkvöðlar...

Jólakötturinn í Freyvangi
Líf og starf 3. desember 2025

Jólakötturinn í Freyvangi

Það ættu allir að eiga sinn stað í tilverunni, sama hversu skrítnar skrúfur þeir...

Dagur, Björn og Lenka best á Skákþingi Garðabæjar
Líf og starf 3. desember 2025

Dagur, Björn og Lenka best á Skákþingi Garðabæjar

Skákþingi Garðabæjar lauk á dögunum en mótshaldarinn, Taflfélag Garðabæjar, á um...

Mögnuð vörn í beinni
Líf og starf 1. desember 2025

Mögnuð vörn í beinni

Gaman hefur verið að fylgjast með viðtökum íslenskra briddsunnenda gagnvart nýju...

Sefar sorgir annarra en glímir við eigin skugga
Líf og starf 28. nóvember 2025

Sefar sorgir annarra en glímir við eigin skugga

Út er komin skáldsagan Sálnasafnarinn eftir Þór Tulinius.