Sveppamý gerir usla nálægt Akureyri

Nú líður að lokum sveppatínslu­tímabilsins. Veðurfar var misgott eftir landshlutum en hvernig skyldi sveppaáhugafólki hafa reitt af við söfnun á þessum vetrarforða? Guðríður Gyða Eyjólfsdóttir sveppafræðingur segir að svo virðist sem sumarið hafi verið fremur dræmt hvað sprettu ýmissa sveppa varðar.

 

„Það hefur sennilega tekið fleiri ferðir en oft áður að útvega vetrarforða af matsveppum. En útsjónarsamir sveppatínslumenn finna samt sveppi. Hér á Norðurlandi hefur sveppasprettan verið fremur jöfn, ekki mikil en svolítið af sveppum frá því í júlí og fram á haust. Mér var sagt að eftir heitt og þurrt vor og fyrri hluta sumars á Austurlandi hefðu sveppir sprottið fremur seint og ekki verið mikið af þeim síðsumars. Á Suður- og Vesturlandi, eftir sólarlítið rigningarsumar, sé einnig dræm spretta helstu matsveppa, svolítið hafi komið upp af þeim en mun minna en oft áður,“ segir Guðríður Gyða.

 

Fyrri ár skipta máli 

 

„Reikna má með að hjá þeim sveppum sem mynda svepprót með trjám, geti fyrra ár haft nokkur áhrif á afkomu sveppanna. Svo er oft meira um sveppi í tiltölulega ungum skógi þar sem sól nær að skína á jörð milli trjánna, en í eldri skógum. 

 

Maður sér líka að í rjóðrum í skógum þar sem gróður er lágur finnur maður gjarnan sveppaldin;  meðan mun færri aldin sjást inni í skóginum – hinum megin á rótarkerfi sama trés.“

 

Sveppelskandi fluga

 

Að sögn Guðríðar sást í fyrrasumar í fyrsta sinn skemmdir á lerkisveppum í skógum í nágrenni Akureyrar af völdum flugulirfu sem reyndist vera sveppamý. „Flugan ræðst til inngöngu í aldinin strax og göt koma á himnuna, sem hylur pípulag ungra aldina, og voru milli 20 og 30 flugur í einu inni undir hatti þessara ungu sveppa. Flugurnar verptu eggjum í pípulagið sem varð rauðleitt eftir innrás þeirra. Ég náði þremur aldinum sem voru troðfull af flugu þessari og sendi nokkrar til greiningar hjá Erling Ólafssyni, skordýrafræðingi á Náttúrufræðistofnun, og hann greindi fluguna sem sveppamýið Mycetophila fungorum – sveppelskandi flugu með nokkuð langar lappir. Þessi fluga fannst fyrir fáeinum árum sunnanlands og er nú komin til Norðurlands og ætlar greinilega að lifa hér góðu lífi því mikið var af henni í lerkiskógum í sumar. 

 

Almennt má segja að þegar sveppir frjósa sé ekki lengur hægt að tína þá. Guðríður segir þó að ef næturfrosti fylgir hlýtt og gott veður þá geti ný aldin komið upp.