Klassík í bland við bleikar fjaðrir
Líf og starf 19. desember 2025

Klassík í bland við bleikar fjaðrir

Höfundur: Sigrún Pétursdóttir

Klassískur Chanel-kjóll fyrir þær smörtustu, þykkt, mjúkt dökkbleikt flauel eða tjull, bleikar pallíettur og fjaðrir er aðalþema jólatískunnar nú í ár.

Tískurisarnir hafa gegnum árið gefið okkur hugmynd að því sem nú ber að klæðast og kannski ákveðin áskorun í því að fara ekki yfir strikið heldur hafa klassíkina yfirráðandi. Tímalaus svartur kjóll frá Chanel er þar óumdeilanlegur vinningshafi allra tækifæra – töfrandi og einfaldur.

Aldarafmæli LBD

Coco Chanel, guðmóðir tískunnar, hannaði fyrsta klassíska svarta kjólinn sem ekki var tengdur sorgarferli, en teikningar af honum birtust á síðum bandaríska Vouge, árið 1926. Þetta þótti byltingarkennd hugmynd vegna litarins, en þessi dýrð var upphafið að því sem margar konur þekkja undir stöfunum LBD („little black dress“ semsé) og á nær undantekningarlaust við hin flestu tækifæri.

Dökkbleikur litur prýðir svo draumakjóla ársins í ár en þar má bregða á leik. Hönnuðir á borð við Betsey Johnson flétta saman flauel og tjull, fjaðrir og pallíettur og útkoman ekkert annað en stórfengleg. Christian Dior kemur að sama skapi sterkur inn, með hausttísku Johns Galliano frá 2007 þar sem bleikur feldur skreytir samlitan silkikjól svo og með vorlínunni frá 2011. Þó þarna sé ýmislegt meira „flamboyant“ en ella má vel mæta í fjöðrum á virðulega viðburði, þá einungis ef öllu öðru er stillt í hóf.

Vor- og sumarlína Yves Saint Laurant
2026 leikur sér með mónókrómíska
samsetningu sem á alltaf við.
Ert þú alvöru karlmaður?

Fyrir karlmennina er dökka mónókrómíska lúkkið allsráðandi um jólin, þar sem allt er í sama lit – helst dökkt: svart, kolgrátt, djúpbrúnt eða dökkblátt. Innblásturinn kemur meðal annars úr smiðju Prada og Saint Laurant, en þar kemur einfaldleikinn og klassíkin aftur við sögu sem miðlar styrk, yfirvegun og sjálfsöryggi. Karlmenn eru ekki að fela sig, heldur velja einfaldleika sem meðvitaða yfirlýsingu. Karlmennskan sem slík er nefnilega hluti af jólatískunni í ár og rétt að skilgreina þá hugmyndafræði.

Samkvæmt ritinu Liljunni frá árinu 1916 kemur eftirfarandi fram; „Það er til heilög karlmennska, og í henni eigið þér að æfa yður af öllum kröftum. Mont og mikillæti er ekki karlmennska, þótt sumir haldi það, En það er sönn karlmennska, að þora ávalt að segja satt, hvað sem kostar. Það er karlmennska að taka svari lítilmagnans, er á hann er lagst. Það er og karlmennska, að þora að segja nei, þegar slæmir félagar vilja fá yður til að gjöra eitthvað rangt. Það er enn fremur karlmennska, að kunna að stjórna skapi sínu, að geta látið á móti sér og hafa taumhald á óskum sínum og tungu. Sá sem aðeins æfir sína líkamskrafta, en vanrækir að æfa sig í hinni andlegu karlmennsku, hann getur ef til vill orðið sterkur sem naut, en verið samt hið mesta gauð.“

Nú tæpum 110 árum síðar þykir þetta eiga enn við. Karlmannlegur karlmaður ber sig með sjálfsöryggi og yfirvegun. Hann þarf ekki stöðugt að sanna eigið ágæti heldur er samkvæmur sjálfum sér og getur tekist á við erfiðar aðstæður með ró. Hann tekur tillit til fólksins síns, hlustar og sýnir hugrekki, ekki síst þegar kemur að því að taka ábyrgð á mistökum. Hann er hlýr, ábyrgur og áreiðanlegur; fólk veit hvar það hefur hann. Hann stendur við orð sín og ver þá sem honum þykir vænt um. Fyrir utan það auðvitað að hafa húmor fyrir sjálfum sér.

En þarna koma fylgihlutirnir inn sem leika stórt hlutverk í jólatískunni.

Gimsteinar og perlur fyrir allan peninginn

Karlmannlegustu karlmennirnir, þessar elskur, eru nefnilega óhræddir við að skreyta sig bæði perlum og gimsteinum, en einungis þeir sem þekkja sjálfa sig hafa sjálfsöryggið í þá tímalausu fegurð. Perluarmbönd og armbönd með princess cut gimsteinum eru áberandi í ár, og marka ákveðna byltingu í karlatísku. Þetta eru skartgripir sem áður voru taldir „óhefðbundnir“ fyrir karla, en eru nú tákn þeirra sem þora að leika sér með mörk kynjatískunnar án þess að fórna styrk eða reisn.

Jólatískan í ár felst sem sé ekki í að fylgja settum reglum þó ekki sé mælt með að blanda saman fjöðrum, pallíettum demöntum og perlum ef á að halda einhvers konar reisn. Hún er „flamboyant“ á réttum stöðum, yfirveguð á öðrum, og leyfir hverjum og einum að vera bæði hátíðlegur og óhræddur við að láta ljós sitt skína með fegurðina í fyrirrúmi.

Gleðileg jól.

Ps. Jólaskórnir eru svo annaðhvort klassískir eða hrista aðeins upp í mannskapnum, alveg eftir því hvað stemningin býður upp á.

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...