Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 2 ára.
Getum og ættum að rækta meira korn
Mynd / smh
Fréttir 28. júlí 2021

Getum og ættum að rækta meira korn

Höfundur: ghp

Raunhæft er að stefna að því að innan tíu ára verði helmingur af því korni sem við neytum ræktað hér á landi. Það er gróft mat Hrannars Smára Hilmarssonar, tilraunastjóra í jarðrækt við Landbúnaðarháskóla Íslands, en hann var viðmælandi Guðrúnar Huldu í þættinum Fæðuöryggi á Hlöðunni, hlaðvarpi Bændablaðsins, fyrir skömmu.

Frjósamur jarðvegur, löng sumur og hlýir vetur eru ástæður þess að Ísland er vel til þess fallið að rækta korn.

„Við eigum nóg land, með hæfni, þekkingu og markað. Það vantar í raun bara voða lítið upp á til þess að við getum verið sjálfum okkur nóg um helstu kornvörur,“ segir Hrannar Smári og nefnir nærtækt dæmi frá Noregi, þar sem ákveðið var að auka hlutdeild af innlendu hveiti á markaði á sjötta og sjöunda áratug síðustu aldar. Í dag rækta Norðmenn 70% af öllu hveiti sem er neytt þar í landi og eru sjálfum sér nógir um hafra.

„Það þarf í raun bara að sama ákvörðun sé tekin hér á landi, að við ásetjum það markmið að rækta okkar korn sjálf. Það er alveg hægt að rökstyðja það með fæðuöryggisskýrslum og spádómi um stríð, en mér finnst ekki þurfa svo drastískan rökstuðning, fyrir þessari ákvörðun. Það er bara svo sjálfsagður hlutur, að við ræktum okkar korn. Kannski náum við ekki svo góðum árangri að allt brauðið í bakaríinu sé úr íslensku hveiti, en það er sjálfsagt mál að við nálgumst það hlutfall að meira en helmingurinn af því korni sem er notað innanlands sé úr íslenskri jörð. Ég held við gætum alveg náð því markmiði á innan við tíu árum. Það þarf bara að gera það,“ segir hann.

Að búa og að vera

Styrkjaumhverfi landbúnaðarins ber einnig á góma í þættinum en Hrannar beinir sjónum að mikilvægum plöntukynbóta-verkefnum, sem hann telur aldrei hafa verið jafn munaðarlaus í íslenskri stjórnsýslu. Hann bendir m.a. á að vegna séríslenskra umhverfisaðstæðna eigi slík verkefni enga von um styrki í alþjóðlegum samkeppnissjóðum. Mikilvægi plöntukynbótaverkefna séu hins vegar sambærileg við húsdýrakynbætur og nauðsynlegt sé að þær fari fram statt og stöðugt. Óábyrgt sé að kynbæta ekki helstu nytjajurtir að íslenskum aðstæðum, því með rannsóknum og verkefnum sé verið að tryggja fæðuöryggi.

„Við getum alveg náð árangri með því að flytja inn plöntur frá útlöndum og stundað engar kynbætur. Bara sleppt því. Við getum alveg sleppt því að stunda rannsóknir í gróðurhúsum og flutt inn þekkinguna frá Hollandi. Við getum alveg sleppt því að stunda rannsóknir í heilbrigðisvísindum og tekið bara upp þekkinguna annars staðar frá. En það er ekki ábyrg hegðun þjóðar að taka ekki þátt. Við berum skyldu gagnvart alþjóðasamfélaginu að stunda þessar rannsóknir. Við gætum alveg eins minnkað umfang kynbóta í mjólkurkúastofninum og flutt inn erlend mjólkurkyn. Við þurfum kannski líka að spyrja okkur hvað það er sem okkur langar að gera. Hvernig viljum við búa á þessu landi? Og að búa er ekki að taka með sér nesti og dveljast einhvers staðar. Það er í rauninni að yrkja þitt eigið land, með þínum eigin aðföngum. Það er það sem skapar þjóð og ef við eigum okkar eigin nytjaplöntustofna, húsdýrastofna og okkar eigið fræ, eigið sáðkorn, þá held ég að við eigum meiri verðmæti sem þjóð. Mér finnst það skipta máli. Ég vil búa hér. Ég vil ekki bara vera hér,“ segir Hrannar Smári.

Hér er hægt að hlusta á viðtal við Hrannar Smára, en þáttaröðina Fæðuöryggi, ásamt fleiri áhugaverðum hlaðvörpum, á Hlöðunni. Hlaðan er aðgengileg á vefsíðu Bændablaðsins og öllum helstu hlaðvarpsveitum, s.s. Spotify og Apple Podcast.

Skylt efni: Hvanneyri kornrækt

Ný og endurbætt vorbók
Fréttir 18. mars 2024

Ný og endurbætt vorbók

Á vordögum tökum við í notkun endurbætta útgáfu að hinni góðu gulu vorbók sem er...

Fræðasamfélag í uppbyggingu
Fréttir 18. mars 2024

Fræðasamfélag í uppbyggingu

Í Mývatnssveit er verið að byggja upp svokallaða vettvangsakademíu fyrir kennslu...

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora
Fréttir 18. mars 2024

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora

Magne Kvam hefur tekið upp á sitt einsdæmi að leggja spor fyrir skíðagöngu á höf...

Íbúum utan borgarinnar fjölgar
Fréttir 15. mars 2024

Íbúum utan borgarinnar fjölgar

Yfirlit yfir þróun byggðar hérlendis er eitt verkefna Byggðastofnunar, en nýveri...

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum
Fréttir 15. mars 2024

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum

Oddný Steina Valsdóttir og Ágúst Jensson, bændur á Butru í Fljótshlíð, eru fyrst...

Fimm tegundir teknar af skrá
Fréttir 15. mars 2024

Fimm tegundir teknar af skrá

Samkvæmt niðurstöðum áburðareftirlits Matvælastofnunar fyrir innfluttan tilbúinn...

Loftslag
Fréttir 15. mars 2024

Loftslag

Gagnvirkur loftslagsatlas sýnir fortíð og spáir fyrir um framtíð.

Bændavakt á Búnaðarþingi
Fréttir 14. mars 2024

Bændavakt á Búnaðarþingi

Búnaðarþing er nú haldið á Hótel Reykjavík Natura. Á Bændavakt á vef Bændasamtak...