Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 2 mánaða.
Velskir bændur nútímavæðast
Utan úr heimi 9. september 2025

Velskir bændur nútímavæðast

Höfundur: Steinunn Ásmundsdóttir

Tólf velskir bæir hafa lokið sérstöku tilraunamati á kolefnisfótspori.

Niðurstöður matsins sýna mikilvægi þess að bændur skilji gögnin vel til að auka skilvirkni og efla áhuga neytenda á landbúnaðarvörunni. Býlin eru hluti af tengslanetinu Farming Connect Our Farms Network og við úttektirnar var notuð Agrecalc Cloudkolefnisreiknivél sem sérhönnuð er fyrir landbúnað.

Til að fá betri skilning á gögnum býlisins hefur það reynst bændum hjálplegt að skilja hvernig stýring þeirra á verkefnum búsins hefur áhrif á bæði losun gróðurhúsalofttegunda og kolefnisbirgðir býlisins. Að skilja gögnin, sagði Farming Connect, gæti einnig leitt til lækkunar framleiðslukostnaðar og gert bændum kleift að leggja áherslu á umhverfisviðleitni sína, sem gæti hugsanlega aukið áhuga neytenda. Farmers weekly greinir frá.

Lítil útblástur

Rhys Davies, bóndi á mjólkurbúi í Flint-skíri, sagði að matið hefði verið mjög gagnleg æfing. Daviesfjölskyldan framleiðir mjólk úr 113 Holstein Friesians-kúm og kýrnar, sem bera kálfum um átta vikna skeið í apríl og maí ár hvert, gefa nú af sér að meðaltali um 7.500 lítra á kýr á ári, með 4,6% fituhlutfalli og 3,67% próteins.

Í úttektinni kom fram að losun sem myndast á bænum er undir meðaltali í Bretlandi fyrir bú sem eru í sama rekstri og með svipað kerfi.

Losun frá mjólkurbúinu árið 2023 jafngilti 1,09 kg koltvísýringsjafngildis (CO2e) á hvert kíló FPC-mjólkur (fitu- og próteinleiðrétt mjólk), samanborið við 1,19 kg og CO2e/kg meðaltal fyrir svipuð bresk bú með Agrecalc Cloud-reiknivélinni.

„Við höfum nú raunhæfar upplýsingar og getum metið hvar okkur gengur vel í losun og hvar við getum bætt okkur, þótt það sé traustvekjandi að við komum vel út í samanburði við koltvísýringsígildi meðalmjólkurframleiðanda,“ sagði Davies. Hann bætti við að framvegis hygðist hann jafnframt nota árleg gögn Agrinet um grasvöxt (í tonnum af þurrefni á hektara) með kolefnistækjum til að ákvarða hlut graslendis í kolefnisbindingu.

Nautin út

Farmers weekly tekur einnig dæmi um sauðfjárbú í hálendisbrúninni í Montgomery-skíri þar sem unnið hefur verið að því að auka framleiðni í sauðfé og nautum til að draga enn frekar úr losun.

Glyn og Chris Davies, sem nú stunda ræktun á nautakjöti og sauðfé í Awel y Grug og Cefn Coch, hafa sérstaklega einbeitt sér að sauðfjárræktinni.

Losun frá lambakjötsframleiðslu býlisins nam 32,11 kg og CO2e/ kg fallþunga, samanborið við landsmeðaltalið 25,94 kg og CO2e/ kg fallþunga.

Sauðfjárhluti býlisins, með 650 kynblönduðum ám, olli 68% af heildarlosun búsins, en nautaeldishlutinn, 30 Limousinnaut olli 32%. Melting fóðurs var stærsti losunarvaldurinn, 70% af heildarlosun í nautakjötinu og 77% í sauðfjárhópnum.

Nú stendur til að fjölga ánum í 900, hafa útskipti á 200 lömbum árlega og hætta alveg með nautakjötsframleiðslu. Með því að reka „lokaða“ hjörð vonast Davieshjónin til að halda sjúkdómum í skefjum og auka enn frekar framleiðni sauðfjárins.

„Niðurstöður þessarar grunnúttektar eru í samræmi við nokkra þætti ræktunarinnar sem ég stefni að því að bæta, þar á meðal að draga úr aðfangakostnaði með því að rækta rauðsmára, sem hefur vexti lamba og lækkað kostnað við aðkeypt fóður,“ sagði Chris Davies.

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...