Veitt fyrir eljusemi, kraft og einstakt ræktunarstarf

Á Degi íslenskrar náttúru þann 16. september veitti Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra, Náttúru­verndarviðurkenningu Sigríðar í Brattholti.

 

Viðurkenningin er veitt vegna markverðs starfs á sviði náttúruverndar. Að þessu sinni voru veittar tvær viðurkenningar til einstaklinga sem hafa af mikilli eljusemi lagt sig fram um að bæta og endurheimta land með ræktun, oft og tíðum við erfið skilyrði. Þessir einstaklingar hafa tekist á við landgræðslu og skógrækt við sorfnar strendur og á hrjóstrugum heiðum og sýnt þannig í verki að þeim er annt um landið. 

 

Viðurkenningarnar hlutu annars vegar hjónin Björn Halldórsson og Elisabeth Hauge á Valþjófsstöðum í Núpasveit, sem hafa lagt alúð við að græða og rækta upp jörð sína út við ysta haf. Hins vegar Völundur Jóhannesson á Egilsstöðum sem þekkir hálendið vel og hefur sýnt fram á að þar er hægt að rækta upp og hlúa að gróðri langt yfir þeim hæðarmörkum sem menn hafa talið mögulegt að stunda ræktun. 

 

Eljusemi, kraftur og áhugi í landgræðslu

 

Í rökstuðningi ráðherra vegna Náttúruverndar­viður­kenningar Sigríðar í Bratt­holti kemur m.a. fram að þau Björn og Elisabeth á Valþjófs­stöðum hljóti viðurkenninguna fyrir eljusemi, kraft og áhuga í landgræðslu og skógrækt við erfið ræktarskilyrði á svæði sem stendur fyrir opnu norðurhafi. Uppgræðsluverkefni þeirra nái frá fjöru til fjalls en að auki sé sjálfbærni leiðarljós í öllum búskap þeirra, sem endurspeglist m.a. í eigin raforkuframleiðslu.  

 

Einstakt ræktunarstarf á hálendi Íslands

 

Völundur hlýtur viðurkenninguna fyrir einstakt ræktunarstarf á hálendi Íslands í 640 metra hæð. M.a. hafi honum tekist að fá birki til að þríf­ast auk um 200 tegunda á svæði sem áður var talið ómögulegt til ræktunar. Þá hafi Völundur barist fyrir vernd hálendisins og sýnt framsýni í uppbyggingu skála og salernisaðstöðu á fjölförnum leiðum á hálendinu. Hann nýti sér einnig sjálfbæra orkugjafa og hafi með þrautseigju breytt hugmyndum um hvað sé mögulegt í ræktun á hálendi Íslands.

 

Við hæfi á alþjóðlegu ári jarðvegs

 

Sigrún Magnúsdóttir, umhverfis- og auðlindaráðherra, segir að á alþjóðlegu ári jarðvegs sé við hæfi að heiðra slíka einstaklinga. Því af jarðveginum og moldinni spretti gróður og líf sem enginn okkar getur verið án. 

 

„Um aldir snerist líf og velsæld þjóðarinnar um frjósemi moldarinnar og afrakstur hennar, hvort sem var til beitar eða ræktunar. Góð umgengni um landið felst ekki bara í því að forðast að skilja eftir sig ljót spor eða sviðna jörð heldur ekki síður að leggja sitt af mörkum til að varðveita þann jarðveg sem við eigum og nýta af skynsemi.

 

Hér á landi hefur verið unnið að jarðvegsvernd í yfir heila öld. Fyrir frumkvæði, þrautseigju og útsjónarsemi frumkvöðla í jarðvegsvernd hér á landi hefur náðst að bjarga sveitum sem voru undirlagðar sandi. Með tímanum hefur aukin þekking og reynsla gert okkur kleift að takast betur á við að laga land og bæta. Það er aðdáunarvert það eljusama starf sem bændur, skógræktarfólk, vísindamenn og áhugafólk hafa af mikilli ástríðu og þolinmæði lagt á sig við að rækta upp, binda örfoka land og græða. Oft á tíðum hefur tekist að endurheimta verðmætt landbúnaðarland sem er lykilþáttur þess að hægt sé að stunda búrekstur í sveitum.

 

Þessir einstaklingar, líkt og þeir sem hlutu Náttúru­verndarviðurkenningar í ár, hafa lagt hug og hönd í verkið án þess að berja sér á brjóst, yrkt jörðina samkvæmt bestu mögulegu þekkingu og virkjað þann kraft sem býr í náttúrunni til að varðveita auðlindina til nota fyrir komandi kynslóðir. Þeir eru sannir náttúruverndarsinnar,“ segir ráðherra.

 

Á Degi íslenskrar náttúru þann 16. september síðastliðinn voru einnig veitt fjölmiðlaverðlaun samkvæmt fyrirliggjandi tilnefningum. Þau hlutu Hallgrímur Indriðason, fréttamaður á RÚV, sem gerði deiluefni um virkjanakosti í Þjórsá góð skil í sjónvarpsfréttum 17. maí sl. 

 

Iceland Review, sem sagði frá eldgosinu í Holuhrauni í fjölda vandaðra og upplýsandi greina og með ljósmyndum sem komu hrikafegurð eldsumbrotanna og áhrifum þeirra á viðkvæma náttúru vel til skila.

Einnig fékk þáttaröðin „Lífríkið í sjónum við Ísland“, viðurkenningu, en hún var sýnd á sjónvarpsstöðinni N4. Það er röð stuttra þátta ætluð til vekja athygli á fjölbreyttu náttúrulífi neðansjávar. 

 

Náttúruverndarviðurkenning Sigríðar í Brattholti