Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 10 ára.
Silver King – stjarna í Hollywood
Á faglegum nótum 27. október 2015

Silver King – stjarna í Hollywood

Höfundur: Vilmundur Hansen

Þrátt fyrir að Silver King-dráttarvélar heyri sögunni til í dag þóttu þeir nýtískulegir á sínum tíma. Traktorinn var lítill, lipur og hraðskreiður.

Hann var mikið notaður við slátt á umferðareyjum og í létta flutninga enda fljótur að skjótast á milli staða.
Þorpið Plymount er lítið annað en depill á þokkalega góðu landakorti af Ohio í Bandaríkjunum. Á síðari hluta nítjándu aldar hóf fyrirtæki sem kallaðist The Fate and Gunsaullus Co. að framleiða vélar sem grófu upp leir og steyptu hann í múrsteina. 1909 hóf fyrirtækið framleiðslu á litlum vörubílum en varð nánast gjaldþrota árið 1915 eftir að hafa framleitt tæpa 200 slíka og einn lítinn fólksbíl. Um svipað leyti hóf Fate and Gunsaullus Co. að smíða litla dráttarvagna sem notaðir voru til að flytja vagna til innan lestarstöðva. Framleiðslan gekk vonum framar og á nokkrum árum voru þeir undirstaðan í rekstrinum.

Skotvopn og garðsláttuvélar

Árið 1919 sameinaðist fyrirtækið Root-Heath Manufacturing Co. og úr varð Fate-Root-Heath. Grunnur Root-Heath Manufacturing Co lá í framleiðslu að skotvopnum, brýningarvélum og handknúnum garðsláttuvélum. Reksturinn gekk vel allt fram að kreppunni 1929. Vörumerki fyrirtækisins á þeim tíma var eins og skotskífa.

Þar sem mikill landbúnaður er stundaður í Ohio og nágrannaríkjum sá fyrirtækið sér leik á borði í lok kreppunnar og hóf framleiðslu á dráttarvélum.

Frumgerðin eins og dráttarvagn

Sá sem hannaði fyrsta traktor fyrirtækisins hafði áður unnið við að hanna vélar sem drógu lestarvagna og var frumtýpan, sem kallaðist Plymouth, í samræmi við það bæði þung og klunnaleg. Framleiðslu hennar var fljótlega hætt og í staðinn sett á markað minni og liprari týpa. Nýja týpan var öll minni og gerð fyrir einn plóg og fær um að plægja hálfan hektara á tíu klukkustundum. Traktorinn var sá fyrsti sem hannaður var frá grunni til að vera á gúmmíhjólum. Vélin var 10 til 20 hestöfl, vó 984 kíló, fjögurra gíra og náði áður óheyrðum hraða og allt að 40 kílómetrum á klukkustund. Traktorinn var með ljósabúnaði og flautu sem var nýnæmi á þeim tíma.

Sagan segir að hönnuðir Plymouth-dráttarvélarinnar hafi dottið niður á silfurlitaða málningu sem þakti og varði vel gegn ryði og nafninu því breytt í Silver King. Raunin mun hafa verið sú að bílaframleiðandinn Chrysler sem framleiddi Plymouth-bifreiðar fór í mál við Fate-Root-Heath með þeim afleiðingum að nafninu var breytt í samræmi við litinn. Málningin festist í sessi og árið 1935 var nafninu breytt í Silver King.

Ruglingsleg nafnagjöf

Nafna og númeragjöf á mismunandi týpum á Silver King-traktorunum hefur frá upphafi þótt ruglingsleg og breyttist týpunafnið á hverju ári þrátt fyrir að framleiðslan væri sú sama. Fyrstu fjórar týpurnar kölluðust til dæmis R-38, R-44, S-38 og S-44 þrátt fyrir að vera að öllu leyti eins fyrir utan hjólastærðina.
Árið 1956 seldi Fate-Root-Heath framleiðsluréttinn á Silver King-dráttarvélunum til fyrirtækis sem kallaðist Mountain Stade Fabriocating Co. í Virginíuríki. Framleiðslu Silver King var hætt tveimur árum seinna.

Vegna þess hvað Silver King-traktorarnir voru litlir og liprir voru þeir til ýmissa verka nytsamlegir. Þeir voru meðal annars mikið notaðir í Hollywood til að draga sviðsmyndir á milli setta.

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...