Rekstrarfélag um lífgas- og áburðarver

Í byrjun mars var rekstrarfélag stofnað utan um starfsemi á lífgas- og áburðarveri sem stefnt er á að rísi í uppsveitum Árnessýslu. Ef vonir ganga eftir mun starfsemi hefjast í árslok 2026.

Félagið heitir Lífgas ehf. og til framleiðslunnar á lífrænum áburði, lífgasi, hita og rafmagni er ætlunin að nota um 50 þúsund tonn á ári af kúamykju og afskurði frá garðyrkjustöðvum og kúabúum frá svæði í um 35 kílómetra radíusi frá fyrirhugaðri staðsetningu, nálægt Reykholti. Notast verður við loftfirrða gerjun (e. anaerobic digestion) í meðhöndlun hráefnisins. Aðalafurðirnar sem koma út úr því eru koltvísýringur til nota á ylræktarstöðvum og melta, sem er talin vera mun betri áburður en mykja. Meltunni verður skilað aftur til kúabænda, hiti og rafmagn verða nýtt í þágu samfélaga uppsveita Árnessýslu.

Starfsemin kynnt bændum

Stofnendur rekstrarfélagsins eru Sveitarfélagið Bláskógabyggð og garðyrkjustöðvarnar Friðheimar, Gufuhlíð og Espiflöt en ætlunin er að fá fleiri bændur í uppsveitunum inn í félagið. Í tilkynningu frá Ástu Stefánsdóttur, sveitarstjóra Bláskógabyggðar, segir að á næstu vikum verði starfsemi félagsins kynnt betur meðal kúa- og garðyrkjubænda. Þá verði einnig gengið frá lokaútgáfu viðskiptaáætlunar sem Orkídea, samstarfsverkefni um nýsköpun í matvælaframleiðslu á Suðurlandi, hefur unnið með aðstoð danskra sérfræðinga og með styrk frá Garðyrkjudeild Bændasamtakanna.

„Til að fjármagna lífgasverið er stefnt að öflun styrkja úr nýjum Orku- og loftslagssjóði auk lánsfjármögnunar. Kostnaðaráætlun gerir ráð fyrir um 900 milljóna króna fjárfestingu í verinu. Það mun spara árlega um 16.000 tonn af losun kolefnisígilda í formi minni metanlosunar. Orkídea stefnir að kynningum á hugmyndafræði lífgasvera á öðrum landbúnaðarsvæðum Suðurlands í framtíðinni. Lífgasverið í Bláskógabyggð tengist ESB verkefninu Value4Farm sem Orkídea tekur þátt í,“ segir í tilkynningunni.

Nokkrir staðir koma til greina

Ásta segir í svari við fyrirspurn að gert sé ráð fyrir að þrjú til fjögur störf skapist í kringum verkefnið, en nákvæm staðsetning sé ekki ákveðin þótt nokkrir staðir komi til greina.

Fyrirkomulagið á flutningi hráefnis til verksmiðjunnar er hugsað þannig að kúamykjan verði sótt heim á bæina, en garðyrkjubændur komi sjálfir með sinn úrgang.

Í tilkynningunni segir að stofnun rekstrarfélags á Suðurlandi um lífgasframleiðslu sé mikill áfangasigur á þeirri vegferð að auka fyrirsjáanleika í rekstri og hagkvæmni í landbúnaði og ylrækt og jafnframt að mæta auknum kröfum um hringrás og skilvirkari og umhverfisvænni auðlindanýtingu.