Nauðsynlegt að bregðast við

Fyrir rúmum 30 árum var Landssamband sauðfjárbænda (LS) stofnað vegna offramleiðslu á kindakjöti miðað við að ekki var sölumöguleiki innanlands á því öllu. Hvað þá að verðið á útflutningnum væri ásættanlegt. Framleiðendur komust að samkomulagi um að takmarka framleiðsluna við rúma innanlandsneyslu.

Þetta var ekki átakalaust og gekk nokkuð nærri sumum. Í dag blasir það við að framleiðslan er stórlega umfram innanlandsneyslu. Þetta var augljóst í fyrra og jafnvel fyrr þegar sláturleyfishafar skertu verð á innleggi um ca 10%.  Miðað við þær birgðir sem til voru haustið 2016 af framleiðslu 2015 og framleiðsla ársins 2016 undir sláturtíðarlok, hefðu þeir sem besta aðstöðu höfðu og aðgang að öllum magntölum og markaðshorfum erlendis átt að hvetja sauðfjárbændur til að draga úr framleiðslu. Þessa aðstöðu hafði stjórn LS.

Reynsla undanfarinna margra ára sýnir að kjöt selst ekki í stórum stíl á viðunandi verði (t.d. 2000 tonn).
Starfsmaður LS hefur verið að kynna lambakjötið og orðið töluvert ágengt eins og í Japan, 1.000 tonn á nokkrum árum. Í dag eru miklar líkur á að það verði aðeins staðgreidd 70% af innlögðu kjöti haust 2017 og afgangurinn verði tekinn í umboðssölu með greiðslu jafnvel ekki fyrr en haustið 2018. Það mun ganga nærri mörgum að verða fyrir 25% til 30% tekjuskerðingu á þeim tíma sem allar stærstu greiðslur eru miðaðar við fljótlega eftir innlögn afurða, bæði hjá bönkum og öðrum viðskiptaaðilum.
Þetta mál verður vonandi tekið fyrir á aðalfundi LS nú í lok mars.

Vegna reynslu minnar af vandræðunum kringum 1980 get ég ekki orða bundist.

16/3.  2017 
Gunnar Þórisson.