Mikil tækifæri sem felast í kolefnismörkuðum í gegnum skógrækt

Málþing um kolefnismarkaði var haldið á Sólheimum föstudaginn 9. maí. Áhersla var á framtíðarmöguleika slíkra markaða með kolefnisbindingu í skógrækt.

Að sögn Hlyns Geirs Sigurðssonar, sérfræðings hjá Bændasamtökum Íslands, var eitt megininntak málþingsins hvernig styrkja mætti búsetu í landinu með skógrækt til kolefnisbindingar – og vinna um leið gegn loftslagsvandanum. Fjöldi erinda voru flutt af sérfræðingum á mismunandi sviðum málaflokksins og segir Hlynur að málþingið hafi verið vel sótt.

Drjúgur stofnkostnaður

Málþingið hét Sól*Kol og var skipt upp í þrjá efniskafla; fyrst var fjallað um formsatriði kolefnismarkaða og tækifærin, svo var fjallað um aðra ávinninga sem fást með kolefnisbindingu með skógrækt – eins og aukinn líffræðilegan fjölbreytileika, timburframleiðslu og útivistarkosti – og loks var rætt um reynsluna sem væri komin á kolefnismarkaði á Íslandi fram til þessa.

Hlynur segir að mikil sóknarfæri felist í kolefnismörkuðum í gegnum skógrækt. „Í grunninn gengur leikurinn út á hefðbundna skógrækt, það er að landeigandi leggur til land undir skóg. Með tíð og tíma binst mikið kolefni úr andrúmsloftinu í trjánum. Á meðan trén vaxa má nýta skóginn til útivistar og beitar, svo fátt eitt sé nefnt. Loks er viðurinn, þar sem uppistaða kolefnisins er, nýttur til uppbyggingar fyrir land og þjóð. Á meðan trén vaxa binda þau kolefni og má umbreyta þeirri bindingu í kolefniseiningu. Þegar hér er komið sögu virðist þetta leikur einn. En stofnkostnaður skógræktar er drjúgur og má segja að þar sé flöskuhálsinn í uppbyggingunni.“

Strangar kröfur kolefnisskóga

Hlynur útskýrir að það sem aðskilji skógrækt til kolefnisbindingar fyrir kolefnismarkaði frá hefðbundinni skógrækt, hvort sem hún er ríkisstudd eða ekki, séu þær ströngu kröfur sem kolefnisskógar þurfi að undirgangast. „Það þarf að mæla og votta þessa skóga í bak og fyrir áður en hinn frjálsi markaður tekur við þar sem viðskiptin með kolefniseiningarnar eiga sér stað – og viðskiptamódelið um kolefnismarkaði byggir á.“

Hann segir að lítið hafi farið fyrir málaflokknum að undanförnu en leiða megi líkur að því að nú geti hjólin aftur farið að snúast. „Tækifærið er stærra en þorri almennings gerir sér grein fyrir og felst aðallega í jákvæðri þróun til sjálfbærni Íslands og aukinnar búsældar með heilbrigðari auknum landbúnaði. En við þurfum þó að þróa málin í sameiningu, svo þau verði öllum landsmönnum til framdráttar.“

Markaðir virkjaðir með sölu á kolefniseiningum

Að málþinginu stóðu Sólheimar, Bændasamtök Íslands og Kolefnisbrúin, þar sem Hlynur er framkvæmdastjóri, en hún er í eigu Bændasamtaka Íslands og Félaga skógarbænda á landsvísu. Meginmarkmið Kolefnisbrúar er að virkja markað með sölu kolefniseininga, einkum í skógrækt.

Hlynur segir að umræða um kolefnismarkaði kunni að hljóma flókin og bendir á vefinn kolefnisbruin.is, þar sem hægt er að kynna sér málin betur og eins nálgast upptökur af málþinginu.