Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Marshall – breska útgáfan af Lanz
Á faglegum nótum 14. janúar 2016

Marshall – breska útgáfan af Lanz

Höfundur: Vilmundur Hansen

Marshall-dráttarvélar nutu mikilla vinsælda á Bretlandi um og eftir miðja síðustu öld. Traktorinn var markaðssettur sem bresk hönnun en var að mestu leyti endurgerð á þýskum Lanz Bulldog.

Breska fyrirtækið Marshall, Sons & Co hóf framleiðslu á landbúnaðartækjum í Lincoln-skíri árið 1848. Fyrirtækið framleiddi meðal annars gufu- og þreskivélar, valtara, þúfnabana og fleiri gerðir jarðvinnslutækja.

Árið 1900 setti Marshall á markað eins strokka sprengimótor sem kallaðist Colonials og var ætluð fyrir dráttarvélar. Mótorinn var fáanlegur í tveimur stærðum, 16 og 33 hestöfl á þess tíma mælikvarða og seldust rúmlega 300 slíkir á næstu fjórtán árum. Fyrsta dráttarvélin frá Marshall kom á markað 1908 en framleiðslu hennar var fljótlega hætt. 

Flugvélar fyrir herinn

Í lok annars og upphafi þriðja áratugar síðustu aldar einbeitti Marshall sér að framleiðslu lítilla tvívængja herflugvéla fyrir breska flugherinn sem kölluðust Bristol F.2. Flugvélarnar voru einfaldar að gerð og einfalt var að taka þær í sundur og flytja í pörtum og setja saman annars staðar. Slíkt þótti kostur til að leyna fyrir staðsetningu þeirra og hvaðan þær hæfu sig til lofts næst.

Byggður á Lanz

Næsta tilraun Marshall til framleiðslu á dráttarvél var árið 1930 og byggði hönnun hennar  á hinum þýska Lanz Bulldog. Sú vél kallaðist Marshall Model E og fáanleg 15 og 30 hestafla. Þrátt fyrir að vélin væri að þýskri fyrirmynd var hún markaðssett sem bresk hönnun og naut mikilla vinsælda sem slík. Sagt er að breskir bændur hafi borgað talsvert meira fyrir Marshall en sambærilegar og ódýrari dráttarvélar til að styrkja breskan iðnað.

Árið 1938 var sá traktor uppfærður í Model M en var að mestu leyti eins og fyrri útgáfan nema hvað bremsurnar þóttu betri. Það var ekki fyrr en árið 1955 að raunveruleg uppfærsla var sett á markað og kallaðist þá Field-Marshall og var í framleiðslu til 1957 í mismunandi útfærslum.

Sameining við Fowler

Undir lok fimmta áratugs síðustu aldar sameinaðist Marshall fyrirtæki sem kallaðist John Fowler & Co og var nafni þeirra slegið saman í Marshall-Fowler Ltd.

Fyrir sameininguna hafði Fowler einnig  framleitt landbúnaðartæki, aðallega plóga og varahluti fyrir þá. Fyrr á öldinni framleiddi Fowler stóra gufuknúna plóga en þeirri framleiðslu var hætt og þess í stað framleiddi fyrirtækið lestarvagna og búnað tengdum járnbrautalestum.

Rekstur Marshall-Fowler Ltd. gekk vel og árið 1982 keypti fyrirtækið framleiðsluréttinn á Leyland-traktorum sem höfðu orðið til við sameiningu British Motor Corporation og Leyland Motors árið 1968. British Motor Corporation hafði yfirtekið réttinn á framleiðslu Nuffield-dráttarvéla árið 1968. 

Eftir yfirtökuna voru Leyland-traktorar seldir undir vörumerki Marshall. Salan gekk þokkalega og stóð undir framleiðslunni en ekki nógu vel til að kosta hönnun nýrra véla sem stóðust samanburð við tækninýjungar frá öðrum framleiðendum. Smám saman fjaraði undan dráttarvélaframleiðslu fyrirtækisins og henni var hætt árið 1992.
 

Skylt efni: Gamli traktorinn | Marshall

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...

https://bestun.airserve.net/banner_bundles/de3e87e0d8dde67f98882b3ac12f8b2f