Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 9 ára.
Man – stopul framleiðsla
Á faglegum nótum 23. ágúst 2016

Man – stopul framleiðsla

Höfundur: Vilmundur Hansen

Í dag þekkja margir farartækin frá MAN AG sem vöruflutningabíla en fyrirtækið framleiddi einnig dráttarvélar frá 1924 til 1956. Saga Manschinefabrik Augsburg-Nurnberg spannar 258 ára og nær aftur til ársins 1758.

Eins og nafn fyrirtækisins gefur til kynna er MAN þýsk að uppruna en er á alþjóðamarkaði í dag. Fyrirtækið er eitt af þeim þrjátíu stærstu í Þýskalandi samkvæmt DAX-kauphallarvísitölunni og elsta skráða fyrirtækið hjá DAX.

MAN er stórframleiðandi vöruflutningabíla, strætisvagna, dísilmótora og túrbína. Starfsmenn MAN eru rúmlega 50.000 og fyrirtækið er með umboðsaðila í 120 löndum.

Heilagur Antony
Upphaf fyrirtækisins er rakið til lítillar málmbræðslu og járnsmiðju í borginni Oberhauser við sem kallaðist Heilagur Antony. Reksturinn gekk vel og smám saman yfirtók Heilagur Antony fyrirtæki í svipuðum rekstri og stækkaði. Árið 1921 var nafninu breytt í Manschinefabrik Augsburg-Nurnberg.
Þrátt fyrir að MAN sé í dag þekktast fyrir framleiðslu á vöruflutningabílum hefur fyrirtækið víða komið við á langri sögu þess. Um tíma var það leiðandi í framleiðslu á prentvélum fyrir dagblöð og ein fyrsta frystivélin var framleidd af MAN. Á þriðja áratug tuttugustu aldarinnar framleiddi MAN dísilmótor fyrir kafbáta bandaríska sjóhersins en mótorarnir voru bilanagjarnir og óáreiðanlegir.

Fyrti traktorinn
Snemma á öðrum áratug síðustu aldar hóf MAN framleiðslu á plógum og 1924 setti fyrirtækið á markað fyrstu vöruflutningabílana og dráttarvélarnar.

Traktorarnir voru hannaðir í samvinnu við Rudolf Diesel og með fjögurra strokka dísilmótor. Salan var treg og framleiðslunni hætt eftir nokkur ár.

Vöruflutningabílarnir, sem einnig voru með dísilvél, seldust aftur á móti vel og fyrsti stóri viðskiptavinurinn var póstþjónustan í Bavaríu.

Hertrukkar og stríðstól
Framleiðsla MAN dráttarvéla hófst aftur 1938 og að þessu sinni með tilþrifum. Traktorarnir voru stærri og öflugri en eldri týpur og aðrar dráttarvélar á markaði á þeim tíma. Stærsta vélin kallaðist AS250 og var 50 hestöfl. Framleiðslu MAN traktora var aftur hætt í upphafi seinni heimsstyrjaldarinnar og fyrirtækið hóf framleiðslu á hertrukkum og stríðstólum fyrir þýska herinn.

Við hernám Þjóðverja í Frakklandi tók MAN við rekstri frönsku Latil dráttarvélaverksmiðjunnar og rak hana meðan á hernáminu stóð.

Traktorar enn og aftur
Fimm árum eftir lok síðari heimsstyrjaldarinnar hóf MAN enn á ný framleiðslu á dráttarvélum. Traktorarnir þóttu tæknilega fullkomnir á þeirra tíma mælikvarða. Hægt var að fá þá með eða án húss, með drifi á tveimur eða fjörum dekkjum og á bilinu 25 til 50 hestöfl.

Þrátt fyrir ágæta sölu á þessum traktorum var framleiðsla og sala á dráttarvélum einungis lítill hluti af veltu fyrirtækisins. Árið 1958 var framleiðsla MAN dráttarvéla yfirtekin af dráttarvélaframleiðandanum Porsche. Fjórum árum síðar, 1962, hætti Mannesmann sem var eigandi Porscha á þeim tíma framleiðslu þeirra.

Alls voru framleiddir um fjörutíu þúsund dráttarvélar undir heitinu MAN frá 1924 til 1962 og var einkennislitur þeirra alla tíð grænn.

Skylt efni: Gamli traktorinn | Man

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...