Hentistefna stjórnvalda í tollamálum stendur greininni fyrir þrifum

Samkvæmt minnisblaði sem Félag svínabænda lagði fram á fundi með Kristjáni Þór Júlíussyni landbúnaðarráðherra 27. nóvember síðastliðnum er fjöldi ástæðna fyrir því að ekki eigi að binda í lög innflutning á 400 tonnum af svínasíðum árlega.

„Það sem stendur íslenskri svínarækt mest fyrir þrifum í dag, til að vaxa og dafna, er sú hentistefna sem íslensk stjórnvöld hafa um langt skeið rekið þegar kemur að tollverndinni. Annars ætla ég að leyfa mér að vera bjartsýnn á að hlustað verði á okkar rök og vonandi verði mótuð skýr langtímastefna um tollvernd í íslenskum landbúnaði sem allra fyrst,“ segir Ingvi Stefánsson, formaður Félags svínabænda og bóndi að Teigi.

Ingvi Stefánsson, formaður Félags svínabænda og bóndi að Teigi. /Mynd HKr.

Ákvarðanir út frá röngum forsendur

Ingvi segir að verið sé að taka ákvarðanir út frá gögnum sem eru í besta falli ófullnægjandi. Það var ekki fyrr en í september síðastliðinn sem svínasíður fengu sér tollskrárnúmer, fram að þeim tíma voru aðrir hlutar skrokksins fluttir inn á sama tollskrárnúmeri og svínasíður.

„Nú er því loksins hægt að rýna í rétt gögn þótt reyndar séu aðeins komnar innflutningstölur fyrir september og október en þau gögn gefa svo sannarlega tilefni til að staldrað sé við. Á þessum tveimur mánuðum er einungis verið að flyja inn um 25 tonn af svínasíðum á meðan heildarinnflutningur á svínakjöti er 169 tonn. Á þessu tímabili er innflutningur á svínasíðum því einungis 15% af heildarinnflutningi á svínakjöti. Vissulega er tímabilið stutt og varasamt að draga miklar ályktanir út frá því. Gögnin sýna engu að síður svart á hvítu hvað það er fráleitt að binda einhliða í lög innflutning á 400 tonnum af svínasíðum.“

Ábati af innflutningi ekki skilað sér ti neytenda

„Við bentum ráðherra einnig á að ábati af auknum innflutningi hefur hingað til ekki skilað sér til neytenda. Frá ágúst 2013 til október 2019 hefur innflutningur á svínakjöti margfaldast að magni og nýr tollasamningur frá 2015 tekið gildi að fullu. Á þessu tímabili hefur almennt verðlag hækkað um 14%, svínakjöt til neytenda hækkað um 15% og verð til svínabænda hefur lækkað um 3%. Sagan segir okkur því miður að litlar líkur eru á að aukinn innflutningur skili sér í vasa neytenda.  Þannig er enn ekki vitað hvað varð um þá fjármuni, 3 milljarða, sem innflytjendur fengu endurgreidda frá ríkinu og höfðu áður verið greiddir af neytendum.“

Hlutfall innflutts kjöts mjög hátt hér á landi

Ingvi segir að það vilji gleymast í umræðunni að það sé búið að gera gríðarlegar tilslakanir í tollverndinni á síðustu árum og hlutfall innflutts kjöts sé orðið mjög hátt hér á landi. 

„Við höfum skilning á því að ráðherra vilji leggja ráðgjafarnefndina um inn- og útflutning landbúnaðarvara niður, enda var henni ætlað að taka ákvarðanir út frá ófullnægjandi gögnum. En eitthvað þarf samt að koma til þannig að hægt sé að bregðast við ófyrirséðum aðstæðum í framboði og eftirspurn.“