Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 8 ára.
Fowler – plógur, traktor og skriðdreki
Á faglegum nótum 29. mars 2017

Fowler – plógur, traktor og skriðdreki

Höfundur: Vilmundur Hansen

Árið 1863 hóf uppfinningamaðurinn og landbúnaðarverkfræðingurinn John Fowler frá Leeds í Englandi framleiðslu á jarðvinnslutækjum, gufuvélum og ýmsum búnaði fyrir járnbrautalestir. Fyrirtækið fékk heitið John Fowler & Co.

Framan af framleiddi fyrirtækið eingöngu jarðvinnslutæki, plóga, herfi og skera, og gufuvélar. Eftir aldamótin 1900 víkkaði það framleiðslu sína og á fyrsta áratug síðustu aldar bættust við traktorar, gufuknúnir valtarar og vörubílar.

Fowler K7 og BB1

Dráttarvél sem fékk heitið Fowler K7 kom á markað 1919 og var minnsta plógdráttarvélin á markaði á þeim tíma. K7 traktorinn var 10 hestöfl en þótti óhagkvæmur í rekstri og þungur til verka og framleiðslu hans fljótlega hætt.  

Fowler BB1 sem settur var á almennan markað 1920 var einnig gufuknúin plógdráttarvél. Traktorinn var talsvert stærri en K7 og16 hestöfl. BB1 var upprunalega hönnuð þremur árum fyrr samkvæmt kröfu ráðuneytis hergagna og 46 slíkir voru framleiddir 1918 fyrir herinn. Hugmyndin var að hanna og framleiða traktor sem væri auðvelt að stjórna og myndi auka matvælaframleiðslu á stríðstímum.

BB1 þótti afskaplega hentug dráttarvél til þess brúks sem henni var ætlað og því stundum haldið fram að BB1 sé best hannaða plógdráttarvélin sem hönnuð hefur verið af Englendingum.
Framleiðsla á BB1 stóð langt fram á þriðja áratug síðustu aldar.

Dísilvélin kemur til sögunnar

Tími gufuvélanna leið undir lok og um 1930 setti Fowler á markað dílsilknúnar beltadráttarvélar og vörubíla en því var snarlega hætt 1932 í framhaldi af setningu laga um hversu mikinn þunga mætti setja á öxul vélknúinna ökutækja. Dísilvélarnar voru einfaldlega allt of þungar.

Eftir að vandamálið með þungann var leyst hófst framleiðslan aftur.

Skriðdrekar og önnur stríðstól

Líkt og með fjölda annarra framleiðenda beltadráttarvéla voru dráttarvélaverksmiðjur Fowler nýttar til að framleiða stríðstól á árum seinni heimsstyrjaldarinnar.

Meðal hergagna sem Fowler framleiddi voru skriðdrekar og flutningabílar á beltum.

Sameining við Marshall

Undir lok fimmta áratugs síðustu aldar sameinaðist John Fowler & Co framleiðanda Marshall-dráttarvéla og var nafni þeirra spyrt saman í Marshall-Fowler Ltd.

Fyrir sameininguna hafði Marshall einnig framleitt jarðvinnslutæki, aðallega plóga og varahluti fyrir þá.
Rekstur Marshall-Fowler Ltd. gekk vel og árið 1982 keypti fyrirtækið framleiðsluréttinn á Leyland traktorum sem höfðu orðið til við sameiningu British Motor Corporation og Leyland Motors árið 1968.

British Motor Corporation hafði yfirtekið réttinn á framleiðslu Nuffield dráttarvéla árið 1968. 

Eftir yfirtökuna voru Leyland-traktorar seldir undir vörumerki Marshall-Fowler Ltd. Salan gekk þokkalega og stóð undir framleiðslunni en ekki nógu vel til að kosta hönnun nýrra véla sem stóðust samanburð við tækninýjungar frá öðrum framleiðendum. Smám saman fjaraði undan dráttarvélaframleiðslu fyrirtækisins og henni var hætt árið 1992. 

Skylt efni: Gamli traktorinn | Fowler

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...