Fleiri landbúnaðartengd verkefni fengu styrk

Hlutfall landbúnaðartengdra verk­efna við úthlutun Matvælasjóðs í september er hærra en það var við fyrstu úthlutun í fyrra.Formaður sjóðsins segir að ráðgjöf og stuðningur landshlutasamtaka gætu hafa dregið fleiri verkefni úr sveitum að sjóðnum.

Tilkynnt var um aðra úthlutun Matvælasjóðs þann 15. september sl. Alls hlutu 64 verkefni styrki upp á tæpar 566,6 milljónir króna. Matvælasjóði er ætlað að styrkja þróun og nýsköpun við framleiðslu og vinnslu matvæla úr landbúnaðar- og sjávarafurðum og afurðum þeim tengdum. Alls bárust sjóðnum 273 umsóknir að þessu sinni, en 93% af þeim töldust styrkhæfar. Mun það vera aukning styrkhæfra umsókna frá því í fyrra.

Margrét Hólm Valsdóttir er nýr formaður Matvælasjóðs.
„Eftir fyrstu úthlutun var samið við landshlutasamtök um allt land taka að sér ákveðna ráðgjöf með það að markmiði að fá fleiri umsóknir, ekki síst landbúnaðartengd verkefni. Við vitum að þarna úti er fólk með fullt af góðum hugmyndum og við vildum veita þeim sem eru ekki þaulvanir að sækja um í sjóðum, einhver tæki og tól og stuðning við umsóknir,“ segir Margrét. Þetta hafi skilað sér í fleiri og betri umsóknum.

Auk þess buðu Bændasamtök Íslands upp á stuðning fyrir sína félagsmenn við þróunar- og nýsköpunarverkefni. Um tímabundið verkefni var að ræða en um 10-15 manns leituðu ásjár hjá ráðgjöfum samtakanna við að þróa hugmyndir sínar.

Fjölbreytt viðfangsefni

Upphæð styrkja var frá rúmri 1 milljón í 25,5 milljónir króna fyrir hvert verkefni sem voru af fjölbreyttum toga. Þar má nefna verk­efni um þróun og markaðssetningu gæsaafurða, púðursjampó fyrir hesta, tilraun til notkunar þangsafa við vökvaræktun grænmetis, ostrusvepparæktun, þróun á majonesi úr repju og hafraskyr og fullvinnsla á grjótkrabba.

Þá hlutu þrjú verkefni á vegum Jarðræktarmiðstöðvar Land­búnaðar­háskóla Íslands náð fyrir augum stjórnar sjóðsins, en það eru verk­efni um bygg og hafra sem miða að því að bæta ræktunaraðferðir og auka gæði afurða og finna leiðir til aukinnar matarolíuframleiðslu úr olíujurtum.

Einnig hlaut Matís úthlutun fyrir 11 verkefni sem stofnunin vinnur í samstarfi við einkaaðila. Þar á meðal eru verkefni sem skoða áhrif á endurnýjun íslenska fiskiskipaflotans á kolefnisspor afurða, nýjar lausnir við merkingar matvæla og áskorun við pökkun grænmetis. Einnig mun hringrásarkerfi kjötiðnaðar vera til rannsóknar sem og næringar- og hollustuefni úr hliðarafurðum bjórgerðar.

Fyrstu vörur á markað 2022

Margrét segir fjölbreytni verkefna endurspegla þá grósku sem á sér stað. „Það er gríðarleg nýsköpun í gangi. Úti um allt land eru aðilar með alls konar hugmyndir. Okkur finnst sérstaklega gaman að sjá þegar verið er að nýta alveg nýjar afurðir og líka þegar verið er að nýta afurðir til að vinna gegn sóun og stuðla að sjálfbærni, því það er jú eitt af markmiðum sjóðsins.“

Styrkþegar fyrstu úthlutunar eru farnir að skila inn stöðuskýrslum en Margrét segir að neytendur geti farið að búast við fyrstu vörum, þróaðar með stuðningi Matvælasjóðs, á næsta ári.

Endurskoðun verkferla

Stjórn sjóðsins mun leggjast yfir aðra úthlutun og gera endurskoðun á vinnuferlum og leiðbeiningum.

„Það er í mörg horn að líta. Sjóðurinn er að slíta barnsskónum og því eigum við eftir að slípa hann við hverja úthlutun. Það má alltaf eitthvað betur fara, til að gera sjóðinn enn betri og skilvirkari. Sú vinna er nú í gangi með samstarfi fagráða og starfsmanna sjóðsins. Við erum til að mynda að fara yfir vinnubrögðin, einkunnagjöf, uppsetningu umsókna og handbókina,“ segir Margrét.

Úthlutað verður úr Matvælasjóði aftur næsta vor. Opnað verður fyrir umsóknir snemma árs 2022.