Fjaðrárgljúfur selt einkaaðilum og verður friðlýst

Umhverfis-, orku- og loftslags- ráðherra og Hveraberg ehf. kaupandi jarðarinnar Heiði í Skaftárhreppi hafa undirritað með sér samkomulag.

Samkomulagið kveður á um að umhverfis-, orku- og loftslags- ráðuneytið fellur frá forkaupsrétti jarðarinnar og kaupandinn lýsir sig samþykkan því að vinna að friðlýsingu svæðisins, enda telja aðilar hagsmunum gljúfursins best borgið með friðlýsingu.

Kaupverð jarðarinnar er 280 milljónir króna og ætla nýir eigendur að reisa þar þjónustumiðstöð, bæta bílastæði og hefja innheimtu bílastæðagjalda.

Í tilkynningu vegna friðlýsingarinnar segir að í apríl síðastliðnum hafi ráðuneytinu borist erindi þar sem óskað var afstöðu ríkissjóðs til nýtingar forkaupsréttar vegna sölu jarðarinnar Heiði en hluti Fjaðrárgljúfurs, sem er á náttúruminjaskrá, er innan jarðarinnar.

Eigendur annarra jarða sem Fjaðrárgljúfur er hluti af hafa lýst sig viljuga til að vinna að friðlýsingu gljúfursins.

Forkaupsréttur gildir áfram

Samkvæmt lögum um náttúruvernd hefur ríkissjóður forkaupsrétt að jörðum og öðrum landareignum sem eru að hluta eða öllu leyti á náttúruminjaskrá.

Mat ráðuneytisins er að verndarþörf á svæðinu sé talsverð vegna mikils ágangs ferðamanna en hægt sé að ná markmiðum verndar án þess að ríkið gangi inn í kaupin. Með friðlýsingu svæðisins og samkomulagi við nýjan eiganda verður vernd svæðisins og nauðsynleg uppbygging sameiginlegt verkefni ríkisins og nýs eiganda.

Forkaupsréttur ríkisins hvílir áfram á jörðinni komi hún aftur til eigendaskipta.

Gjöld renna til uppbyggingar

Innheimta gjalda skal ekki verða til þess að skerða eða tálma frjálsa för einstaklinga, sem ekki nýta bílastæðið um hið friðlýsta svæði, eða grannsvæði þess samkvæmt reglum náttúruverndarlaga um almannarétt. Innheimta og ráðstöfun gjalda sem tekin kunna að verða vegna lagningar vélknúinna farartækja skulu alfarið renna til uppbyggingar þjónustu, reksturs og innviða fyrir þá sem ferðast um svæðið.

Í tilkynningunni er haft eftir Guðlaugi Þór Þórðarsyni umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra:

„Það er ánægjulegt að samkomulag hafi náðst við kaupanda Fjaðrár- gljúfurs um vernd svæðisins og eðlilegt að ríkið og eigendur standi saman að uppbyggingu þessarar náttúruperlu sem ferðamenn njóta
þess að heimsækja.“