Erfðabreyttur askur gæti komið til bjargar

Talið er að sýking af völdum sveppategundar sem leggst á asktré muni drepa um 90% af öllum aski á Bretlandseyjum á næstu tveimur áratugum. Andstæðingar erfðatækni segja hugmyndina vera leik að eldi.
Sveppurinn sem á latínu kallast Hymenoscyphus fraxineus, áður Chalara fraxinea, hefur þegar valdið gríðarlegum skaða í Danmörku og víðar í Evrópu.

Rannsóknarteymi í London og Oxford í samvinnu við umhverfisráðuneyti Bretlandseyja hefur lagt til að beitt verði erfðatækni til að rækta fram kvæmi af asktrjám sem eru ónæm fyrir sýkingunni, 80 milljón slíkum verði plantað í stað sýktra trjáa á næstu tuttugu árum. Andstæðingar erfðatækni segja á móti að með því að planta erfðabreyttum trjám í náttúrulega skóga séu menn að leika sér með eld.

Undanfarin ára hafa stjórnvöld í Bretlandi eytt um 7 milljónum punda í rannsóknir á leiðum til að hefta útbreiðslu sveppsins og í varnir gegn sýkingu af hans völdum án árangurs.

Auk hugmynda um að beita líftækni í baráttunni við sveppinn eru skógræktarmenn að gera tilraunir með að frjóvga saman breskan ask og aðrar asktegundir þar á meðal kínverska tegund sem er ónæm fyrir sýkingunni. Gallinn við slíkar kynbætur er að þær taka marga áratugi en með því að flytja erfðaefni milli ólíkra asktegunda er hægt að flýta þeirri vinnu verulega.

Að sögn plöntusjúkdómafræðinga er askur ekki eina plöntutegundin sem er í hættu. Hlýnun jarðar, aukinn ferðamannastraumur og flutningur lífvera milli heimshluta hefur einnig mikil áhrif á núverandi skóga og gróðursvæði álfunnar.

Getur slíkt leitt til þess að nýjar tegundir taki við að þeim sem fyrir eru og breyti ásýnd skóganna.