COVID-19 ekki búið

Höfundur: HKr.

Heimsfaraldur vegna COVID-19 er hvergi nærri yfirstaðinn. Íslendingar hafa verið minntir óþyrmilega á það síðustu daga, sem leitt hefur til þess að hundruð manna hafa verið sett í sóttkví. Það er því full ástæða fyrir Íslendinga að fara varlega og haga sér skynsamlega á ferðalögum og á mannamótum sem fram undan eru í sumar.

Ýmsir töldu í febrúar og fram í mars að heimsfaraldur vegna COVID-19 væri ekki mikið mál og vart alvarlegri en svona meðal flensa. Jafnvel voru þeir til sem sögðu þetta samsæri sem runnið væri undan rifjum vondra Kínverja til að valda uppnámi í efnahagskerfi heimsins.

Í dag er trúlega flestum orðið ljóst að COVID-19 er ekkert til að gera grín að. Staðfest andlát vegna COVID-19 eru í það minnsta komin í ríflega hálfa milljón og fer dauðsföllum ört fjölgandi. Staðfest smit voru þegar Bændablaðið fór í prentun í gær komin yfir 10,5 milljónir og fjölgaði af ógnarhraða. Þó staðfest hafi verið að ríflega 5 milljónum smitaðra manna hafi batnað, þá verður að hafa það í huga að skimun fyrir COVID-19 hefur hingað til aðeins náð til lítils hluta þeirra sem eru í hættu á að smitast á heimsvísu. Fyrir ríflega sjö milljarða jarðarbúa er því enn mikið í húfi.

Það er ekki bara sjúkdómurinn sjálfur sem veldur mönnum áhyggjum, því afleiðingarnar á efnahagskerfi heimsins, iðnað, matvælaframleiðslu og heilbrigðiskerfið munu verða hrikalegar. Þótt bóluefni fyndist fyrir alla jarðarbúa strax í dag, þá er skaðinn þegar orðinn mjög mikill og enginn getur í raun spáð fyrir um framhaldið. Það eina sem við Íslendingar getum í raun gert er að fara að ráðleggingum þeirra sem mesta þekkingu hafa á svona fyrirbærum og að haga okkur skynsamlega.

Auðvitað hljótum við samt að reyna að rýna út úr sortanum og horfa með bjartsýni fram á veginn. Allt annað væri uppgjöf. Þrátt fyrir allt höfum við yfir að ráða flestum þeim þáttum sem gefa okkur tilefni til bjartsýni ef vel er á spilum haldið.

Við höfum þokkalega skynsama og hrausta þjóð sem hefur sýnt það að hún kann að takast á við erfiðleika. Við höfum efnahagskerfi sem er í mun betri stöðu en flest efnahagskerfi í kringum okkur. Við höfum yfir að ráða gríðarlegum orkuauðlindum og gætum tæknilega, ef í harðbakkann slær, framleitt allt það eldsneyti sem við þörfnumst. Við höfum fjölbreytta atvinnuvegi, við höfum öflugan sjávarútveg og öflugan landbúnað sem hefur mikla vaxtarmöguleika. Við höfum í raun allt til að geta verið að mestu sjálfbær þjóð og staðið af okkur meiri háttar heimshörmungar.

Þessi staða lítillar þjóðar meðal þjóða er alls ekki sjálfgefin. Því skiptir afar miklu máli að við höfum bein í nefinu og skynsemi til að verja þá stöðu af mikilli hörku. Það er nefnilega afskaplega auðvelt að glata þessari sérstöðu ef menn láta glepjast af gylliboðum hamingjusölumanna sem bjóða eilífan æskuljóma í túpum gegn vægu gjaldi.

Okkur er tjáð að það kosti okkur svo sem ekkert að flytja inn alla okkar hamingju. Bara örlitla eftirgjöf af forræði þjóðarinnar yfir eigin lögum, smá afsal af landi, örlitlu vatni og afsal á „dass“ af öðrum auðlindum. Bara svona örlítið í einu, eða þar til örlítið verður aðeins meira og við sitjum uppi með ekki neitt í höndunum. – Í von um að við séum skynsamari en svo, þá fer ég í fríið, eins og Þorgeir Ástvaldsson vinur okkar söng svo eftirminnilega, og tek áskorun yfirvalda um að ferðast um landið, sem við eigum þó enn, að stærstum hluta.