Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 4 ára.
Upprunavottorð sem belgíska fyrirtækið Bolt gaf út vegna endursölu á íslenskum upprunaábyrgðum til sinna viðskiptavina. Fyrirtækið sérhæfir sig í endurnýjanlegri orku.
Upprunavottorð sem belgíska fyrirtækið Bolt gaf út vegna endursölu á íslenskum upprunaábyrgðum til sinna viðskiptavina. Fyrirtækið sérhæfir sig í endurnýjanlegri orku.
Skoðun 9. júlí 2021

Blekkingar

Höfundur: Hörður Kristjánsson

Það er einkennilegt að Íslendingar skuli ekki komnir lengra í matreiðslu yfirvalda á sannleikanum en tíðkaðist á miðöldum. Þá þótti ráðamönnum boðlegt að kynda undir skefjalausum ótta almennings á að lenda í hreinsunareldi í helvíti. Menn gátu síðan komist hjá slíku með því einu að kaupa aflátsbréf af yfirvöldum fyrir drjúgan pening. Enn virðist slíkt kukl í fullu gildi á Íslandi.

Orkustofnun skráir skilmerkilega ár hvert áhrif samstarfs í orkumálum á milli Íslands og Evrópusambandsins. Ein birtingarmynd þess er heimild til sölu á því sem kallað er upprunaábyrgða raforku. Þá eru menn að selja pappíra sem votta að orkan sem kaupandinn er að nota sé framleidd með endurnýjanlegum orkulindum. Skiptir þá engu máli þó staðreyndin sé að orkan sem viðkomandi notar sé framleidd með kolum, olíu, gasi eða kjarnorku. Líkt og trúarbrögðin á miðöldum skýldu sér á bak við baráttuna við djöfulinn sjálfan, þá er salan á aflátsbréfum eða „upprunavottorðum“ nútímans rökstudd með baráttu gegn hlýnun loftslags. Í báðum tilfellum er kynt undir skefjalausum ótta almennings líkt og enginn sé morgundagurinn.

Afleiðing sölu þessara aflátsbréfa er að í bókhaldi Orkustofnunar fyrir raforkuframleiðslu á Íslandi árið 2020 er skráð að 57% íslensku raforkunnar sé framleidd með jarðefnaeldsneyti (kolum, olíu og gasi) og 30% sé framleitt með kjarnorku. Þá er sagt að fyrir framleiðslu raforku á Íslandi séu Íslendingar að losa 377,91 gramm af koldíoxíði á hverja einustu kílówattstund en þau voru samtals rúmlega 19 milljarðar á árinu 2020. Það þýðir að losun Íslendinga af koldíoxíði nam á pappírunum það ár um 7,2 milljónum tonna. Þá er líka sagt að vegna orkuframleiðslu Íslendinga falli til geislavirkur úrgangur sem nemi 1,08 grömmum á hverja kílówattstund. Það þýðir tæplega 21 þúsund tonn af geislavirkum úrgangi á ári. Samt segir Orkustofnun á sama stað að raforka sem framleidd sé á Íslandi sé 100% úr endurnýjanlegum orkugjöfum!

Sennilega finnst vart á jarðríki sá maður sem ekki er andsnúinn skefjalausri mengun loftslags og óhóflegri losun á mengunarefnum eins og koltvísýringi, metangasi og fleiri lofttegundum. Því meiri þekkingu sem menn öðlast á þessum gastegundum, þeim mun betur skilja menn áhrif þeirra í heildarsamspili ljóstillífunar sem er undirstaða lífs á jörðinni.

Sennilega hafa engir betri skilning á slíkri virkni lofttegunda en garðyrkjubændur sem stunda sinn búskap í gróðurhúsum. Þeir vita t.d. að ef hlutfall koltvísýrings í lofti í gróðurhúsunum er of lágt þá eiga plönturnar þeirra erfitt uppdráttar. Þó þessir bændur og bændur í öðrum búgreinum viti vel að koltvísýringur og metangas eru öllum gróðri nauðsynleg, þá gera þeir sér trúlega manna best grein fyrir skaðlegum afleiðingum ofmettunar slíkra lofttegunda í lofthjúpi jarðar. Það hefur því lítið upp á sig að hrópa að þeim ókvæðisorðum um að þeir brenni í vítislogum „Global Warming“ ef þeir kaupi ekki svo og svo mikið af aflátsbréfum frá íslenskum orkufyrirtækjum.

Samt var reynt fyrir nokkrum árum að stilla þeim upp við vegg og skikka þá til slíkra kaupa, þó þeir væru sannarlega að kaupa 100% hreina raforku alla daga.

Þó hótanir um hræðilega tilvist eftir dauðann á hreinsunareldinum hafi dugað ágætlega á miðöldum til að hræða fólk til að kaupa aflátsbréf, þá er erfitt að kyngja því að almenningur láti nýja herra selja sér sams konar blekkingarnar aftur. – Eða höfum við kannski ekkert lært? 

Lausn á vísnagátu
Líf&Starf 24. nóvember 2025

Lausn á vísnagátu

Lausnin á vísnagátu Guðbjörns Sigurmundssonar í síðasta Bændablaði er orðið mál.

Skákmánuðurinn janúar
Líf&Starf 3. febrúar 2025

Skákmánuðurinn janúar

Janúarmánuður hefur lengi verið frekar stór skákmánuður á Íslandi. Í þeim mánuði...

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann
Líf&Starf 13. desember 2024

Þörfnumst heilbrigðara sambands við tímann

Carl Honoré, sem gjarnan hefur verið kallaður rödd alþjóðlegu Hæglætishreyfingar...

Sækja áhrif til Suður-Evrópu
Líf&Starf 9. október 2024

Sækja áhrif til Suður-Evrópu

Í síðustu úthlutun Matvælasjóðs fengu bændur í Syðra-Holti í Svarfaðardal rúmleg...

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi
Líf&Starf 14. ágúst 2024

Brautryðjandi í búskap með íslenska hesta í Noregi

Ingebjørg Helkås Vaa fæddist í Noregi 14. júlí 1933, yngst fimm systkina. Hún va...

Stjörnuspá vikunnar
Líf&Starf 2. júlí 2024

Stjörnuspá vikunnar

Vatnsberinn veit vart í hvorn fótinn hann á að stíga þessa dagana. Lífið virðist...

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...