Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 4 ára.
Svartyllis-edik og ofnbakað íslenskt grænmeti
Mynd / BGK
Matarkrókurinn 21. september 2021

Svartyllis-edik og ofnbakað íslenskt grænmeti

Höfundur: Bjarni Gunnar Kristinsson

Þetta auðvelda blóma-edik (svartyllir) er frábær leið til að fanga blómabragðið af ferskum svartylli (elderflowers). Og nú blómstrar hann í görðum og hægt að nota sem krydd í sæta og bragðmikla rétti. Ef ekki er svartyllir er hægt að nota síðustu rósirnar eða hvannarfræ.

Ræktun á Íslandi

Svartyllaræktun hefur verið stunduð hérlendis, en almennt með litlum árangri og verið meira sem fjölært blóm, frekar en runni, vegna kals en ýmsir eru með grænar hendur.

Hráefni

  • 500 ml edik (t.d. hvítvín, eplasafi eða hrísgrjónavínsedik)
  • 4 hausar af fersku elderflower, lífrænum rósum eða hvannarfræjum

Gangið úr skugga um að blómin séu laus við skordýr. Hægt er að þvo blómin. Hins vegar, til að tryggja sterkara bragð, er betra að þvo þau ekki.

Setjið blómin í sultukrukku og hyljið með edikinu. Þið gætuð þurft að ýta þeim aðeins niður til að tryggja að edikið nái alveg yfir.

Lokið krukkunni með loki og látið standa í tvær vikur þar til edikið þroskast við stofuhita. Athugið á hverjum degi eða svo til að ganga úr skugga um að blómin séu enn þakin edikinu.

Eftir tvær vikur, sigtið edikið til að fjarlægja blómin. Auðveldasta leiðin til að gera þetta er að hella því í gegnum sigti sem er fóðrað með hreinum klút.

Bragðbætt edikið geymist endalaust í krukku eða flösku með loki.

Þið getið auðveldlega aukið magnið í þessari uppskrift. Hlutfallið er fjórir blómahausar fyrir hverja 500 ml af ediki.

Íslenskt ofnbakað grænmeti með íslenskri jógúrt og ætum blómum

Ég elska þessa krydduðu jógúrt. Það er fullt af bragði og bætir bragðið til dæmis við blómkál. Svo dásamlega einfalt. Þessi kryddaða jógúrt myndar dýrindis skorpu á blómkálinu og þegar blómkálið er eldað verður það svakalega mjúkt í miðjunni og skapar fallegan miðpunkt fyrir hvert veisluborð!

Hráefni

  • 1 haus blómkál
  • 1 1/2 bolli grísk jógúrt (íslensk framreiðsla)
  • 1 sítróna, rifinn börkur og safi
  • 2 tsk. chiliduft
  • 1 msk. cuminduft
  • 1 msk. hvítlauksduft
  • 1 tsk. karrýduft
  • 2 tsk. maldon sjávarsalt
  • 1 tsk. svartur pipar
  • 1 rauður chili, saxaður smátt
  • 1 handfylli steinselja, skorin gróft niður
  • 1/2 sítróna, aðeins börkur
  • … og öll ætu blómstrandi blómin sem eru í garðinum fyrir fyrsta frost, ofvaxið salat og kryddjurtir byrja að blómstra þegar haustar í mörgum görðum.

Aðferð

Hitið ofninn í 200 gráður og klæðið litla bökunarplötu með bökunarpappír.

Skerið botninn af blómkálinu til að fjarlægja öll græn laufblöð og stöngulinn.

Í skál er jógúrtinu blandað saman við sítrónubörk og safa, chiliduft, kúmen, hvítlauksduft, karrýduft, salt og pipar.

Dreifið marineringunni yfir blómkálið þannig að það sé alveg þakið.

Setjið blómkálið á bökunarplötuna og steikið þar til yfirborðið er þurrt og ljósbrúnt, 40–50 mínútur eða eftir stærð. Marineringin verður að skorpu á yfirborði blómkálsins.

Látið blómkálið kólna í 10 mínútur, dreypið smá jógúrt yfir, nokkrar sneiðar af chilli og stráið saxaðri steinselju yfir. Skreytið með blómum, dreifið berki af einni sítrónu yfir áður en framreitt er.

Skerpt á reglugerðum um erfðabreyttar lífverur
Fréttir 5. desember 2025

Skerpt á reglugerðum um erfðabreyttar lífverur

Breytingar á reglum um erfðabreyttar lífverur hafa verið kynntar til umsagnar í ...

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni
Fréttir 5. desember 2025

Jarðakaup frumkvöðla á landsbyggðinni

Þingsályktunartillaga um nýtt fyrirkomulag jarðakaupa frumkvöðla á landsbyggðinn...

Nýtt verkefni um vottaðar endurheimtaraðgerðir
Fréttir 5. desember 2025

Nýtt verkefni um vottaðar endurheimtaraðgerðir

Mýrkol er heiti nýs verkefnis um vottaðar aðgerðir í endurheimt votlendis.

Mikil aukning í notkun lífrænna áburðargjafa
Fréttir 5. desember 2025

Mikil aukning í notkun lífrænna áburðargjafa

Frá 2009 hefur hlutfall þess niturs sem kemur úr lífrænum úrgangi í öllum landgr...

Fimm loðdýrabú leggjast af og eitt stendur eftir
Fréttir 5. desember 2025

Fimm loðdýrabú leggjast af og eitt stendur eftir

Fimm loðdýrabú á Suðurlandi eru nú hætt starfsemi og búið er að loka sameiginleg...

Góður árangur náðst
Fréttir 4. desember 2025

Góður árangur náðst

Hluti af áburðarráðgjöf Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnaðarins (RML) til bænda hefur...

Ávinningur felist í því að lækka rekstrarkostnað
Fréttir 4. desember 2025

Ávinningur felist í því að lækka rekstrarkostnað

Stjórnir Frjálsa lífeyrissjóðsins og Lífeyrissjóðs bænda hafa undirritað viljayf...

Heilbrigð mold í frískum borgum
Fréttir 4. desember 2025

Heilbrigð mold í frískum borgum

Alþjóðlegur dagur jarðvegs er haldinn 5. desember ár hvert til að vekja athygli ...